कॉकणी विश्वकोश : १ १९१७ त फुडले शिक्षण पुराय करपाखातीर तो टोकिओ हांगाच्या वासेडा विद्यापीठांत गेलो. १८ म्हयन्यांच्या थंयच्या राबेित्यांत ताणे जायत्या चिनी क्रांतिकारक तरणाट्यांकडेन वळख केली. थंयसावन तो केल्ल्या १९१९ चे चळवळींत वांटो धेतिल्ल्यान ताका बंदखणींत वचचे पडले. ह्याच काळांत तेंग चिंग-चाओ हे चलयेलागीं तांची वळख जाली आनी फुडें १९२५ त तांचे लग्न जालें. ताची घरकान्न लेगीत चळवळींत काळांत चौ हाणे 'अवेकनिंग सोसायटी' ह्या नांवाची विद्याथ्र्याची संस्था इंग्लीश आनी रशियन ह्यीय भाशा येताल्यो. सन-यत्-सेन हाचे चळवळींत १९२४ त ताणे वांटो घेतलो. कोमिंतांगच्या फुडारपणाखाल ताणे उत्तर चीनांत चळवळ केली. त्या विद्यापीठाचो तो राजकी सल्लागार आशिल्लो. फुडें कोर्मितांग आनी कम्युनिस्ट पक्ष हांचेभितर मतभेद जाल्ल्यान चौ भूमिगत जालो. चौ हाचे आनी चॅग कै-शेक हांचेयं फेिस्कटलें. चॅग कै-शेक हाणे ८० हजार डॉलरचे इनाम जाहीर करून ताका धरपाचो यत्न केलो, पूण ताच्या यत्नांक यश आयले ना. माओ-त्से-तुंग हाणे समाजवादी राज्याची थापणूक केली, त्या वेळा चौ एन-लाय तांकां वचून मेळ्ळो आनी ताणें तें राज्य ९,६०० किमी. मेरेन पातळायलें. त्या वेळा जाल्ले व्हड यात्रेत (Long March) ताणे वांटो घेतलो (१९३४). संघटनचातुर्य, लश्करो डावपेच ह्या ताच्या गुणांची माओक आनी कम्युनिस्ट पक्षाक सदांच उपेग जालो. देखून चीनांत १९४९ त स्थापन जाल्ल्या साम्यवादी शासनाची तो पयलो पंतप्रधान आनी परराश्ट्रमंत्री जालो, जिनीव्हा (१९५४) आनी बांडुंग (१९५५) ह्या परिशदांत ताणे कम्युनिस्ट चीनचे प्रतिनिधीत्व केले. तेचपरी भारतभेट आनी भारत-चीन सीमा संघर्श आनी रशिया-चीन वैचारेिक संघर्श ह्या वेळावयलो ताचो वावर नदरंत भरसारको आसा. १९५८ त ताणे परराश्ट्रखातें सोडून दिलें. तरी पूर्ण संवसारीक राजकारणांच्या संदर्भात चीनचो मुखेल म्हणियार तोच आशिल्ली. १९६१ त मॉस्को हांगा जाल्ल्या बाविसाव्या कम्युनिस्ट तत्त्वावयल्यान सोव्हिएत फुडान्यांकडेन ताचे मतभेद जाले. तेन्नासावन फाटोफाट चौ एन-लाय हाची सुवात आशिल्ली. साम्यवादी पक्षांतल्या ताच्या वावराक लागून ताका 'जनरल हो भोवमानाचो किंताब फाव जालो. - - कॉ. वेि. सं. मं. (जल्मः २४ ऑगस्ट १९१५, चौगुले, विश्वासरावः मॅट्रिकची परीक्षा पास जालो. उपरांत धारवाडच्या कर्नाटक कॉलेजांत म्हूण नोकरी धरली. हे कंपनीत ताणे फकत ६ म्हयने काम केलें आनी तो मुरगांव एजंटस्च्या फर्मात गेलो. ह्या वेवसायांत ताणे बरेच कश्ट घेतले. 'चौगुले ब्रदर्स ह्या नांवान सुरू जाल्ल्या ताच्या कुटुंबाच्या Qgo चौगुले, विश्वासराव उद्येगांत तो सामील जाली. ह्या उद्येगांत मालाची चड-उतार करप, `ಕ್ಲೌಡ್ಗಿಳ್ಲ್ಲಿ iव बंदर हें झुजकाळांतले सामुग्रीची एक म्हत्वाचे विश्वासरावान बरोच फायदो केली. लिश्बोअ सावन ताणें जायतो माल खरेदी करून वेगवेगळ्या देशांनी धाडली. १५ ऑगस्ट १९४७ दिसा भारताक स्वतंत्रताय मेळ्ळी. १९४७ त चौगुले कंपनीन १,५०० टन मॅगनीज खनीज चेकोस्लोव्हाकीयाक निर्यात केलें आनी १९५० त ९,००० टन लोखण खनीज जपानाक धाडलें. आपले हुशार बुध्दिमतेच्या बळार ताणे जपानी पोलाद कारखान्याकडे यशस्वी वाटाघाटी केल्यो. ताच्या रूपान गोंयांतल्या लोखणा खनिजाखातीर ताणे खरेदीदरो मेळयल्यो. ताच्या ह्या यशाक लागून गोंयच्या खण उद्येगाक चालना मेळ्ळी. ह्याच काळांत विश्वासरावान जपानी तिख्या कारखान्याकडल्यान अर्थीक पालव घेवन मुरगांव हांगा उदेतेकडल्या जगांतलो हो पयलोच उपक्रम आशिल्ली. विश्वासरावाच्या ह्या अर्थशास्त्रीय अभ्यासांतल्यान, खणीवेल्थान लागसारचे न्हंयेमेरेन आनी कल्पना फुडे आयली. ताका लागून बार्ज उद्येगाच्या वेवसायाकूय बरीच उणावाचो ह्या उपक्रमाचे अर्थीक वेवस्थेचेर परिणाम जालो आनी हो। उपक्रम बंद जालो, १९७६ त, संपत्ती कराविशींच्या म्हायतीच्या आदारान भारत घोशणा केली. ‘गोवा चेंबर ऑफ कॉमर्स आनी इंडस्ट्रीज' ह्या वेपारी आनी उद्येजकांच्या संघटनेचो विश्वासराव सेगीत ४ वसा अध्यक्ष आशिल्ली. आपले कारकिर्दीत ताणे चेंबरच्या वावरक नवी दिका दिली. 'ऑल इंडिया शिपिंग कौन्सिल' चो अध्यक्ष ह्या नात्यान ताणे म्हत्वाचो वावर केला. ताणे स्थापन केल्ल्यो कांय समाज उपेगाच्यो संस्था अश्योः पार्वतीबाई चौगुले महाविद्यालय- मडगांव, सेंट जोजेफूस इन्स्टिट्यूट-वास्को, चौगुले
