जॉनस्टन हाच्या सहकार्यान ताणें वातावरणांतल्या ऑक्सिजनाण्त १७ आनी १८ ह्या अणुभारांचें (Atomic Weight)ऑक्सिजनाचे समस्थानिक (अणुक्रमांक तोच पूण वेगवेगळो अणुभार आशिल्ले त्याच मुलद्रव्याचे प्रकार-Isotopes)सोदून काडले आनी अशे तरेन भौतिकीय आनी रसायनीक अणुभार-मापक्रमांतलो फरक ताणें दाखोवन दिलो.ऑक्सिजनाच्या अणुभाराचे बसकेचेर हेर मूकद्रव्यांचो अणुभार सोदून काडटात आनी ताका लागून जीओक हाचो हो सोद म्हत्वाचो आसा.उणें (low)तापमान आसतना उश्णतापमान पध्दतीन काडिल्ली वायूंची entropy मूल्यंझानी वर्णपटावरवीं(Spectroscope)काडिल्लीं entropy मुल्यां हांची तुळा करून जीओक हाणें 'सांख्यिकीय उश्मागतिकी'(Statistical Thermodynamics)हांची बुन्याद घट केली.ताचेवेल्यान ह्या नेमाक आशिल्ल्या भासमान आडवादांचें स्वरूप कळून येवपाक मदत जाली.ताच्या ह्या सोदाक लागून कितल्याशाच मूलद्रव्यांची आनी रसायनीक संयुगांची entropy तशेंच entrophy हातूंतलो फरक मेजप शक्य जालें. उश्मागतिकी (Thermodynamics)ह्या विशयांतल्या मोलादीक संशोधनाखातीर आनी निरपेक्ष शूनाच्या (absolute zero)लागसार आशिल्ल्या तापमानाचे अवस्थेंत द्रव्याच्या गुणधर्माविशींच्या अभ्यासाखातीर जीओक हाका १९४९ वर्साचो रसायनशास्त्राचो नोबेल पुरस्कार फाव जालो.जीओक हाचे ७५ वयर संशोधनपर निबंद उजवाडाक आयल्यात.ताका चांडलर,क्रेसन गिब्ज आनी लेविस हीं भोवमानाची पदकांय मेळ्ळ्यात.कोलंबिया आनी कॅलिफॉर्निया विद्यापीठाच्यो मानादीक पदव्योक ताका फाव जाल्यात.१९३६ त ताची अमेरिकेच्या नॅशनल अॅकॅडेमी ऑफ सायन्सेसचो सदस्य म्हूण वेंचणूक जाली.
जीझिया कर:मुस्लिम शासक आपल्या राज्यांतल्या बिगर मुस्लिम प्रजेकडल्यान एक खास कर सक्तीन वसूल करून घेताले,ताका 'जीझिया कर'अशें म्हण्टात.बिगर मुस्लिम प्रजेच्या प्राणाचें आनी संपत्तीचें रक्षण करपाखातीर हो कर लादतात अशें सांगून मुस्लिम बादशहा ह्या कराचें समर्थन करताले.पूण प्रत्यक्षांत मात 'हो कर दियात नाजाल्यार मुस्लिम धर्म स्वीकारात' असो त्या बादशहांचो दंडक आशिल्लो.आपल्या धर्मानूच अशी आज्ञा दिल्या अशेंय ते स्पश्टपणान जाहीर करताले.हिंदूंचे प्रचंड संख्येक लागून आनी तांच्या धर्मावयले चिवट श्रध्देकलागून हो दंडक हिंदुस्थानांत मात सदांच आनी सगळ्याच बादशहांक अंमलात हाडप जमलेंना. इस्लामी कायद्यांत बिगर इस्लामी प्रजेचे दोन प्रकार मानल्यात.मूर्तिपूजक धर्म आनी ग्रंथपूजक धर्म.ग्रंथपूजक धर्मांत किरिस्तांव,ज्यू,पारशी ह्या धर्माचो आस्पाव आसतालो आनी त्या धर्माच्या अनुयायांक 'जिम्मी' अशें म्हण्टाले.जिम्मींकडल्यान जीझिया कर वसूल करून घेवंचो अशीय धर्माज्ञा आसा,पूण 'जिम्मी' लोकांनी इस्लाम धर्माचे सगळे कायदे पाळपाचें मान्य केलें जाल्यार तांकां जीझिया कर माफ करताले.अर्थात तांकां दुय्यम दर्जाची प्रजा अशें मानताले.हिंदू धर्माच्या अनुयायांक ही सवलत दवरूंक नाशिल्ली.हिंदूंनी धर्मातर केलें जाल्यार तांकां जीझिया कर माफ आसतालो.पूण तशें केलें ना जाल्यार तांकां हो कर दिवपाची सक्ती आशिल्ली.जाचेर तो कर लादिल्लो आसा ताणें तो स्वता अधिकाऱ्यांमुखार वचून भरपाक जाय,अशीय ताचेर सक्ती करताले.जीझिया भरतल्याची समाजांत चडांत चड अप्रतिश्ठा जावंची आनी हेर लोक इस्लाम धर्माचे आनी प्रेषिताचे दुस्मान आसात हेंय सगळ्याक जाहीर जावंचें,असो हाचेफाटलो हेत आशिल्लो. हिंदुस्थानांत मुसलमानांची पयली घुरी इ.स.७११ त महमद बिन कासिम हाणें घाली.ते घुरयेपसुनूच जीझिया कर अमलांत आयलो अशें इतिहासांत मेळटा.पूण आरंभाच्या काळांत ताची वसुली तितलीशी सक्तीची नाशिल्ली.फिरोझ तुघलक आनी उपरांत सिकंदर लोदी ह्या सुलतानांच्या काळांतली जीझिया कर वसुलीखातीर केल्ली जुलूम जबरदस्ती फारसी इतिहासकारांनी बरोवन दवरल्या.त्या काळांत आनी उपरांत खिलजी बादशहाच्या काळांतूय ह्या कराक लागून लाखांनी लोकांक इस्लाम धर्म आपणावचो पडलो. मोगल काळांत अकबर बादशहान हो कर कांय काळ रद्द केल्लो.पूण परत शहाजहानच्या काळांत तो चालू जालो.औरंगजेबान आपल्या धर्मकोल्लिपणाक लागून जीझिया कराची सक्ती तेंगशेक पावयल्ली.२.एप्रिल १६७९ दिसा एका आदेशावरवीं हिंदूचेर ताणें जीझिया कर बसयलो.ताच्या आदेशांत म्हणिल्लें,'इस्लाम धर्माचो प्रसार करप आनी इस्लामविरोधी चालू आशिल्यो प्रथा नश्ट करप,हो जीझिया कराफाटलो हेत आसा.हो कर जाचेर लायला ताणें तो स्वता अधिकाऱ्याकडेन वचून भरपाक जाय'.जिझिया कर बसोवपाखातीर औरंगजेबान बिगर मुस्लिम वर्गाची तीन वर्गांत वाटणी केल्ली.धा हजार दिरम (चांदीचें नाणे)वा ताचेपरस अधिक वर्सुकी उत्पन्न आशिल्ल्या हिंदूंनी दर मनशाफाटल्यान अठ्ठेचाळीस दिरम कर दिवचो.दोनशे ते धा हजार दिरम वर्सुकी उत्पन्न आशिल्ल्या जण एका मनशान चोवीस दिरम आनी दोनशें दिरमापरस कमी उत्पन्न आशिल्ल्यांनी बारा दिरम असो कर भरचो पडटालो.ह्या कराच्या आनी उत्पन्नाच्या प्रमाणांत जें सूत्र आसा,ताका लागून उणें उत्पन्न आशिल्ल्या हिंदूंक अधिक उत्पन्न आशिल्ल्या हिंदूंपरस कितल्याशाच चड प्रमाणांत कर भरचो पडटालो.गरीब हिंदू दिवंक शकलोना म्हण्टकच नाइलाजान ताका धर्मांतर करचें पडटालें. हिंदू मठाधिपतींकूय कर भरचो पडटलो.कर भरप शक्य ना म्हण्टकच गरीब हिंदूंनी धर्मांतर केलें म्हण्टकच औरंगजेबाक बरें दिसतालें.धर्मांतरीतांचो आंकडो एकसारको वाडत रावचो हेखातीर औरंगजेबान जीझिया कराचे वसुलीतं सक्ती करप ही पिडपाची युक्ती सोदून काडिल्ली.औरंगजेबाच्या ह्या हेतान आव्हान दिवपाखातीर शिवाजीन ताका चीट बरोवन कागाळ केल्ली.
जीब:गिळप,रूच घेवप,उलोवप,चोखप आनी अन्न चरवण करपाक आदार दिवपी,तोंडातलो स्नायुंचो अवयव. जिबेचें मूळ ताळ्यांत आसता,पूण उरिल्लो वांटो तोंडांत आसता.जिबेचेर श्लेश्मपटलाचो (mucosa)थर आसता.तोंडांत दातांच्या माळांमदीं मेकळी सुवात आसता.तातूंत सोपेतरेन जिबेचें तोंक वयर सकयल हालूंक शकता.जिबेच्या स्नायूचो भाग तिच्या मुळांत आशिल्ल्या सकयल्या दाडवणाच्या हाडाक आनी इंग्लीश U आकाराच्या हाडाक जोडिल्लो आसता;तशेंच श्लेश्मपटलान जिबेसकयल्या तळाक आनी दातांच्या हड्ड्याक जोडिल्लो आसता.जिबेच्या पृश्ठभागाचे इंग्लीश V अक्षरासारके देगेन दोन वांटे आसतात.फुडलो वांटो दोन तृतीयांश आनी फाटलो एक तृतीयांश आसता.ह्या V अक्षराच्या कोनशाक एक पुरिल्लो बुराक आसता.गर्भावस्थेंत गळ्याफुडें आशिल्ल्या अवटुग्रंथीचो (Thyriod Gland)कोंब हांगा आसता.फुडें ते ग्रंथीची वाड जातकच तिचो जिबेकडचो संबंद सोंपता. फाटीक कणो आशिल्ल्या जायत्या प्राण्यांत (vertebrates)जीब हो अवयव तोंडाच्या तळाक जोडिल्लो आसता.नुस्त्यांभितर जिबेची चड वाड जाल्ली आसना.ताका लागून तिची हालचालूय नासता.कांय नुस्त्यांचे दात जिबेर आसतात.शेंपडी आशिल्ल्या आनी जमनीर तशेंच उदकांत रावपी प्राण्यांची जीब नुस्त्याचे जिबेसारकी आसता.बेबूक आनी शेपडी नाशिल्ल्या प्राण्यांची (जे उदक आनी जमनींत रावंक शकतात) जीब मासांळ आसता.तिची हालचालूय मेकळेपणान जाता.बेबूक आपली जीब नेटान भायर काडून किडी धरता.जमनीक घश्टून चलपी प्राण्यांत जिबेची हालचाल बरीच मेकळी आसता,पूण कांसव,मानगें हे प्राणी हाका आडवाद आसात.ह्या घश्टून चलपी प्राण्यांत जायते प्रकार आसात.सोरपाची जीब चिमट्यावरी दोन जाल्ली आसता.
