जुलय:ग्रेगोरीयन कॅलेंडरांतलो ३१ दिसांचो सातवो म्हयनो.एकदम सुर्वेक म्हळ्यार जेन्ना एक मार्चाक वर्साचो पयलो मानताले तेन्ना हाका क्विंटिलिस (पांचवो)अशें म्हण्टाले.हाचें पोरने डच नांव ह्यूमांड.अशें आशिल्लें.१२ जुलय हो ज्युलियस सीझर हाचो जल्मदीस आशिल्ल्यान ताच्या मरणाउपरांत दोन वर्सांनी ताच्या भौमानाखातीर मार्कस अॅंटोनायनस हाणें हें नांव दिलें.पोरन्या रोमन कॅलेंडंरांत हाचे ३६ दीस आशिल्ले,न्यूमा हाणें ते ३१ केले,मागीर ते ३० जाले आनी फुडें परत ३१ केले.जुलयचे २ तारखेर पृथ्वी आपले कक्षेंत अपबंदू म्हऱ्यांत म्हळ्यार सूर्यापसून पयसांत पयस आसता आनी तिचो उण्यांत उणो आसता. हिंदू पंचागांप्रमाण जुलय म्हयनो चड करून आषाढ-श्रावण ह्या म्हयन्यांत येता.ह्या म्हयन्याचे १६ तारखेक सुर्य कर्क राशींत प्रवेश करता. वेगवेगळ्या राश्ट्रांचे स्वातंत्र्यदीस ह्या म्हयन्यांत येतात ते अशे-४ तारखेक अमेरिका आनी फिलिपीन्स,५ तारखेक व्हेनेझुएला,९ तारखेक आर्जेटिना,१४ तारखेक फ्रांस,२३ तारखेक बेल्जियम,२५ तारखेक नेदर्लंडस,२८ तारखेक पेरु. भारतीय म्हत्वाचे दीस अशे-३ तारखेक नामद्व समाधी,४ तारखेक विवेकानंद निर्वाण,२० तारखेक संत तुळशीदासाचो जल्मदीस,२३ तारखेक लोकमान्य टिळकाचो जल्मदीस,३० तारखेक तुळशीदासाचो देहत्याग.
जुवारी:गोंय राज्यांतली म्हत्वाची न्हंय.तिका 'अघंनाशिनीं'ह्या पोरन्या नांवानूय वळखतात.ही न्हंय गोंयच्या दक्षिण भागांतल्यान व्हांवता. हे न्हंयेचो उगम सांगें म्हालांत,सह्याद्रीच्या मुळसांत जाता.सांगें म्हलांत तळावली न्ह्ंयचो एक फांटो तिका उजवेवटेन येवन मेळटा.व्हड दोंगर आनी रानखणींतल्यान वेगवेगळे उंचायेर व्हांवत ती अस्तंतेवटेन घुंवता.सांगें गांवांलागसारच्यान ती मुखार वता आनी सावड्डें आनी कुडचडें ह्या दोन जोडशारां मदल्यान व्हांवता.सावड्डें शार हुपल्याउपरांत ती फुडें व्हांवता.हांगासावन हे न्हंयचो दलदलीचो वाठार सुरू जाता.फुडें केपें-पाड्डें गांवांतल्यान आयिल्ली कुशावती न्हंय आनी सांतानची न्हंय तिका मेळटा आनी तिची रुंदसाण वाडटा.उपरांत हे न्हंयचो एक फांटो मडकय-कुंभारजुवेंच्यान वता आनी माशेलचे न्हंयेक मेळटा.अशे तरेन दोनूय न्हंयांचो संगम जाता.कुठ्ठाळी काडल्याउपरांत तिचे उत्तरेक बांबोळी आनी काबोची तर दक्षिणेक दाबोळी-मुरगांव आनी कुठ्ठाळेचीं पठारां आसता.उत्तरेक सांगें,फोंडें आनी तिसवाडी तर दक्षिणेक केपें,साश्ट आनी मुरगांव ह्या म्हालांक वेगळे करून ती मुरगांव हांगा अरबी दर्याक मेळटा.अरबी दर्याक मेळटा आसतना तिचें पात्र रुंदावल्ले आसा,तशेंच ह्याच जाग्यार तिका मांडवी न्हंय येवन मेळटा.आपल्या उगमासावन अरबी दर्याक मेळसर ती ३४ किमी.व्हांवता.जुवारी न्हंय अरबी दर्याक मेळटा आसतना कांय ल्हान सान जुंवेय नदरेक दिसतात.दाबोळी पठाराचे उदेंतेक सेंट जॉर्ज,कंबारी आनी पिगेंचो जुंवो उक्त्या दर्यांत आसा. हे न्हंयेचो बरोच व्हड वाठार बार्जींतल्यान उदका येरादारी करपाखातीर आनी खास करून खणमालाची हाड-व्हर करपाखातीर मेळटा.हिच्या तोंडार नामनेचें मुरगांव बंदर वसलां.हें बंदर सैमीक आसून ताका आंतरराश्ट्रीय म्हत्व आसा. हे न्हंयेच्या पुराय वाठरांत नुस्त्याची पिकावळ व्हड प्रमाणांत जाता.हे न्हंयेच्या दोनूय देगांवेले नुस्तें मारपी लोक चडशे नुस्तेमारीच्या धंद्याचेर जियेतात.हे न्हंयेचो उगमाकडलो भाग साव्या उदकाचो भाग आशिल्ल्यान ताचे देगेक जो गाळ पडटा,ताचे वरवीं रेंव तयार जाता.ती रेंव घर बांदकामाखातीर आनी हेर बांदावळीखातीर वापरतात.ह्या वाठारांतले कितलेशेच लोक रेंव काडपाचो वेवसाय करतात. आदले मुस्तींत हे न्हंयेचो उपेग प्रवासी येरादाराखातीर जातालो.सावड्डें ते पणजी,वळवय मार्गांतल्यान लोकांक हाड-व्हड करपी वाफोर (लॉंच)सेवा चलताली.बार्जीचें आगमन जावचे पयलीं खणमालाची येरादारी शिडाच्या व्हड्यांनी जाताली.तण,रेंव,माती,शिंपयो हांची येरादारी ल्हान ल्हान व्हडयांनी आदलेवरी आयजूय जाता. आपल्या उगमासावन अरबी मेळमेरेन जुंवारी न्हंयेचेर चार म्हत्वाचे पूल आसात.हातूंतलो आगशी-कुठ्ठाळेचो पूल सगळ्यांत व्हड आसून ताणें दक्षिण आनी उत्तर गोंय एकामेकांक जोडल्यात.दुसरो पूल बोरये गांवांत आसून ताणें साश्ट आनी फोंडें म्हाल एकामेकांक जोडल्यात.तिसरो पूल सावड्डें शारांत आसून तेवरवीं फोंडें,सांगें,केपें म्हाल एकठांय आयल्यात.चवथो पूल सांगें म्हालांत सांगें गांवांत आसा.धडे-सावड्डें हांगा हे न्हंयेचेर रेल्वेचो पूल आसा.सद्या मिराबाग-सावड्डें हांगा हे न्हंयेचेर आनीक एक पूल बांदतात.
जून:ग्रेगोरियन कॅलेंडरांत ३० दिसांचो सवो म्हयनो.जुनो देवतेवेल्यान हें नांव पडलां आसूंक जाय.पोरन्या रोमन कॅलेंडरांत हो चवथो म्हयनो आशिल्लो आनी तातूंत २६ दीस आशिल्ले.ताचे रोम्युलस हाणें ३०,न्यूमा हाणें २९ आनी ज्युलियस सीझर हाणें परत ३० दीस केले. अॅंग्लो-सॅक्सन लोक हाका 'ड्राय मंथ'(Sere Monath)म्हण्टात.२१ जून ह्या दिसा सूर्य संस्तंभांत आसता आनी देखून हो उत्तरायणान्त दीस मानतात. हिंदू पंचांगाप्रमाण जून म्हयनो चडसो ज्येश्ठ-आषाढ म्हयन्यांत येता.ह्या म्हयन्यांत १४ तारखेक सूर्य मिथून राशींत वता.तशेंच ७ जूनाक,सूर्याचो मृग नक्षत्रांत प्रवेश जाता.गोंयांत आनी महाराष्ट्रांत जून म्हयन्यांत पावसाळो सुरू जाता.
जूय:(मराठी-जूई;संस्कृत-यूथिका,मागधी,मुग्धी,सुचिमल्लिका;हिंदी-जुही,कन्नड-कदरमळिळगे;लॅटीन-जॅस्मिनम ऑरिक्युलेटम;कूळ-ओलिएसी). झोंपांनी जावपी ही वाल मुळची उश्ण कटिबंधांतली आसून भारताच्या दीपकल्पांत दक्षिणेकडेन केरळमेरेन मेळटा.तिचीं पानां सादीं आनी एकामेकांसामकार आसतात.पूण कांय वेळा हीं पानां त्रिदळी (trifoliate)आसतात आनी ताचे कुशीचीं पानां सामकीं ल्हान वा कानाचे पाळयेसारकीं (कर्णिकाकृती)आसतात.ताचो तुरो (inflorescence)एकसंघ आसता आनी ताचेर ल्हान ल्हान धवीं वासाचीं फुलां जातात.ताची पुश्पमुकुट-नलिका १.२ सेंमी.लांब आसता.दरेके पाकळेचो वेगवेगळो भाग लांबसर वाटकुळ्या आकाराचो आनी ०.६ सेंमी.लांब आसता.ताका वट्ट पांच संदलां (sepal)आसतात.फुलाक पांच ते आठ पाकळ्यो आसतात आनी फूल दिवले भशेन आसता.फुलांक दोन केसरदला.(stamens)आसतात.दोन किंजदळांच्या (carpels)उर्ध्वस्थ (superior)किंजपुटांत दोन कुडी आसतात.ताका वाटकुळें काळें दिखंडी (biciliate)आनी मोव फळ जाता.तातूंत दोन वा चार बियो आसतता.भारतांत सगळेकडेन आनी चड करून उत्तर प्रदेश,बिहार आनी अस्तंत बंगाल ह्या प्रदेशांत गाझीपूर,जौनपूर,फरुखाबाद आनी कनौज ह्या वाठारांनी वेपारी नदरेन ह्या झाडाची लागवड जाता. ह्या झाडाक उदक सांठून उरना तसली आनी मध्यम प्रकाराची भूंय लागता.शिंया तेंपार काळार भूंय खणून,ती सारकी करून सारें घालून आळीं तयार करून दवरतात.उपरांत नोव्हेंबर-जानेवारीच्या सुमाराक ३ मी.अंतर दवरून जुयेचे वालीचे कुडके लायतात.फुडें पावसाळ्यांत म्हळ्यार जूलय ते ऑगस्टाच्या सुमाराक ह्या झाडांक फुलां येवंक लागतात.वाल जशी जशी वाडटा,तशी माटव घालून तिका माटवाचेर चडयतात.ह्या फुलांपसून ०.२० ते ०.३०% अत्तर मेळटा.वासाचें तेल
