शृंगारीक लावण्यांनी कार्यावळ जाता.ह्यो लावण्यो गायतना नाचो वा नाची लावणेंतल्यान आशयाक आपल्या उत्तान अभिनयान उठाव दिता.संगीत लावणेच्या नांवाखाला नाटक-सिनेमांतली लोकप्रिय शृंगारीक गितांय गायतात.आयच्या तमाशांत संगीत लावणी,रंगबाजी म्हळ्यार उत्तान शृंगाराचें वर्णन करपी लावणी.त्यो गायतना नाचपी जे तरची अभिनय करता.तो उत्तान स्वरुपाची लावणी.पठ्ठे बापूराव हाणें अशी छक्कड रचना खूब केल्या. वग: वग म्हळ्यार एके तरेचें नाटकूच.हालींच्या तमाशांनी वग हें तमाशाचें मुखेल आंग जावन रावलां.चड करुन वगाचे सुरवातीची भूमिका सांगप खातीर खाशेली लावणीय आसता.अशी ही लावणी निवेदना भाशेन वापरतात.वगांतले कांय संवाद गद्यांत आनी कांय संवाद पद्यांत आसतात.ह्या गदय संवादांक बतावणी वा सपातनी म्हणटात.ह्या वग नाट्याचो आरंभ एकुणिसाव्या शेंकड्याच्या उत्तरार्धांत जालो. इ.स1865 वर्सा उमाजी सावळजकर आनी ताचो सांगती बाबाजी मांग हांणी मोहना-बटाव हो पयलो वग रचलो. उपरांत पठ्ठे बापुरावाच्या मिठ्ठाराणी ह्या वगाक खूब नामना मेळ्ळी.तांचे उपरांत अर्जुना वाघोलीकार,दगडू साळी,भाऊ फक्कड,उत्तमराव मोहीत हांच्याय वगांक खूब नामना मेळ्ळी.स्वातंत्र्या उपरांतच्या काळांतल्या तमाशाक लोकनाट्याची प्रतिश्ठा लाभली.पु.ल देशपांडे,ग.दि.माडगूळकर,व्यंकटेश माडगूळकर,शंकर पाटील,वसंत बापट,वसंत सबनीस ह्या नामनेच्या साहित्यिकांनी वगनाट्यां बरयल्यांत.ह्या आधुनीक वगांनी,चालंत समाजीक-राजकीय वेवस्थेचेर व्यंगात्मक टिका केल्ली दिसता. मुजरो-नाटकांतल्या भरतवाक्या भाशेन,मुजरो हो तमाशाच्या निमाणो गायतात.हातूंत विंगड विंगड शाहिरांक तशेंच साधू,संत,अवलिये,बैरागी हांका वंदन करुन तांचो आशिर्वाद मागातात.हाली हो मुजप्याचो प्रकार बंद जाला.पूण 1920 उपरांत ह्या मुजप्याचेर नाटकांतले नांदीचो प्रभाव पडून तो तमाशाचे सुरवातीक म्हणपाक लागले.ते खातीर पयलीं गण आनी उपरांत मानकऱ्यांक मुजरो करपाची चाल सुरु जाली, संगीतबारी उत्तर हिंदुस्थानी जलशाचे पद्दतीचो एक नवो प्रकार 1930 उपरांतच्या काळांत विदर्भ मराठयावाडयांतल्यान येवन तमाशांत भरसलो.ह्या नव्या प्रकाराचें नांव संगीतबारी मुळांत हो तमाशा नासून दोंबारणी-कोल्हाटनणी हांचो नाच लावण्यो,पदां आनी हालींच्या सिनेमांतलीं पदां नाचून गावप,अशें हे संगीतबारींत मूळ स्वरुप.धोलकीबारींत वग आनी नाटय म्हत्वाचें आसून,संगीतबारींत नाच आनी मादक लावणी गायनाक म्हत्व आसता.संगीताबारीक मूळ उत्तर हिंदुस्थानांतले दरबारी नर्तिकेचे प्रथेंत आशिल्ल्यान ,विदर्भ,मराठवाडयांत तिका चड नामना आसा.थंय संगीताबारीक संगीत जलसा ह्या नांवानूय पाचरतात. कौसल्या कोपरगांवकर,लीला आनी कला येवलेकर,हिरा सातारकर ,शेंवती जेजुरीकर,युमना वाईकर,अनुसया कवठेकर,छबू नगरकर ,कमल आनी सुलोचना पातुर्डेकर हांच्या संगीतवाऱ्यांक खूब नामना मेळ्ळ्या. तमाशांत दौलतजादा नांवाचो अशलील असो एक प्रकार आशिल्लो.दौलतजादा म्हळ्यार तमाशा पळोवपी लोकांमदलो कोणूय एक मनीस हातंत पयशाचें एकाद्रें नाणें घेवन तें नाचीक दिवपाक येवप आनी तें घेवपापसत ती मुखार येतकच तिच्या खंयच्याय आंगाक हात लावन आपली आवडीची लावणी म्हणपाक लावप .अशें तरेच्या प्रकारांक लागून स्वातंत्र्या उपरांतच्या काळांत तमाशाचेर बंदी घाली.पूण लोकनाटयांतली गोडसण आनी बळगें हांचेर विचार करुन मुंबय सरकारान 1948 वर्सां तमाशा सुदार समिती’ची स्थापणूक केली.हे समितीवतीन तमाशांतल्यान अशलील चाळ्यांक आळो घालून,तातूंत सुदारणां घडोवन हाडपाचें थारायलें.उपरांत 1955 वर्सा “ महाराष्ट्र तमाशा परिशद “ही संस्था स्थापन केली.तमाशाचो उपेग समाजीक आनी राजकीय प्रचाराखातीर जावपाक लागलो.दर वर्सा तमाशा महोत्सव आयोजीत करुन,शासनान तमाशा कलांवतांक खूब प्रोत्साहन दिलें. 25-26 जून 1958 वर्सा दिसा पुण्याक महाराष्ट्र तमाशा परिशदेचें पयलें अधिवेशन भरलें.1956 वर्सा दुसरें अधिवेशन,1957 वर्सा तिसरें आनी 1958 वर्सा चवथें अधिवेशन अशी दर वर्सां परिशदेचीं अधिवेशनां जायत रावलीं.पूण 1958 वर्साच मुंबयच्या कांय तमाशाफड मालकांनी आपली एक वेगळी संघटणा करुन “ मुंबय राज्य तमाशा परिशद “स्थापन केली.पूण .एकाच राज्यांत दोन परिशदो आसप योग्य न्हय ह्या विचारान,त्या कळाळतलो मंत्री नाशिकराव तिरपुडे हाणें दोनय परिशदांतल्या कार्यकत्याक एकठांय हाडून “मराठी तमाशा परिशदे “ची स्थापणूकय केली.राज्य शासनान 1957 वर्सासावन मुबंय राज्य तमाशा महोत्सव सुरु करुन तमाशा सर्तीय आयोजीत केल्यो.तमाशाच्या खेळा खातीर बी थिएटर चलोवपाक परवाने दिलें.तमाशाच्या खेळावयलो करमणूक कर हे 1961 आनी 1974 वर्सा हो मान मेळिल्ले दोन मानकरी.शासनावतीन दर वर्सा तमाशा कलाकारांक मानधन मेळपाक लागलें.हाली महाराष्ट्र शासनवतीन तमाशा प्रशिक्षण शिबिरां घेतात. तमाशा ह्या विशयाचेर मराठी सिनेमा काडप जालां.तशें हेर मराठी सिनेमानीय तमाशा हो लोकनाटय प्रकार दाखयतात.कांय मराठी सिनेमा तमाशाप्रमाण आसून तातूंत ह्या लोकानाटयाचो खुबूच प्रमाणांत आस्पाव जाल्लो दिसता.
तमीळनाडू भारतीय व्दिपकल्पाच्या आग्नेय वाठारांतलें राज्य.नाडू म्हळ्यार देश,तमीळ भास उलोवऱ्यांचो देश म्हणून ह्या वाठाराक तमीळनाडू म्हणूंक लागले.राज्याचो आवांठ 1,30,058 चौ.किमी.लोकसंख्या5,56,38,318(1991).विस्तार 8 5 उत्तर ते 13 50उत्तर आनी 76 उदेंत तें 80 21 उदेंत.राज्याचे अस्तंतेक केरळ राज्य उत्तरेक आंध्र प्रदेश आनी कर्नाटक राज्य,उदेंतेक बंगालचो उपसागर आनी दक्षिणेक हिंदी महासागर आसा. भूंयवर्णन राज्याचे,उदेंते कडलो मैदानी प्रदेश आनी अस्तंतेचो पठारी,दोंगराळ प्रदेश अशें दोन भाग पडटात.राज्याचे उदेंते कडली दर्यादेग बरीच लांब आसा.पूण त्या मानान बंदरां मात थोडींच आसात.मद्रासाची नामनेची मरीना वेळ हांगाच आसा.महाबलीपुर,तजांवरचो कांय वाठार समुद्रांत बुडिल्ल्याचो पुरावो मेळटा.थोडया वाठारांनी न्हंयच्या तोंडाचेर रेंवेच्या वणटी तयार जाल्ल्यो दिसतात.रामेश्वर द्विप हें ताचेंच
