राजा आशिल्लो.ताका चित्रलेखा नांवची बायल आशिल्ली.तिणें तिलकव्रत घेतिल्लें.ताका लागून राजाक मारपाच्या हेतून जो दुस्मान येतालो तो चित्रलेखाच्या कपलावयल्या तिब्याच्या प्रभावान ताचो इश्ट जातालो.एक फावट राजाक हतयान उडयलो आनी राजा मरणाधडेर पावलो.तेन्ना ताचो जीव व्हरपाखातीर कपलावयलो तिबो पळेतकच ते भियेले आनी पळून गेले.
तिवरेंकार,प्रभाकर काशिनाथः (जल्मः2 नोव्हेंबर 1935,म्हापशें). गोंयचो सुटकेझुजारी.ताणें माध्यमीक शिक्षण मराठींतल्यान घेतलें.तो नॅश्नल क्राँगेस गोवा संघटनेचो वांगडी आशिल्लो.1954 वर्सासावन सुटकेझुजारी बाळा काकोडकार हाच्या फुडारपणाखाल तो वावर करतालो.पत्रकां लावप,तिरंगी बावटे लावप,चोरयां बसका घेवप,लोकांक सत्याग्रहांत वांटो घेवंक स्फूर्त दिवप असलीं कामां तो करतालो.26 जानेवारी 1955 ह्या दिसा ताणें सत्याग्रहांत वांटो घेतलो.पोलिसांनी ताका धरलो आनी पांच वर्सांखातीर बंदखणींत दवरलो.1972त भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो.
तिवळः कडयेचो एक प्रकार.गोंयांत मुखेल जेवण जाले उपरांत निमाणें इल्लें शीत भिजोवपाखातीर कडयांचे दोन प्रकार करतात.नाल्लाचो रोस घालून केल्ली कडी(रोसा कडी) आनी नाल्ल घालिनासतना केल्ली कडी(फुटी कडी).हे फुटे कडयेक तिवळ म्हण्टात.ह्या कडयांनी हींग,मीठ,सोलां घालतात.देखून ह्यो कडयो मनशाक जिरवण जावपाक मदत करतात.जिरवणे वांगडाच ह्या कडयांचो मुखशुध्दीखातीर उपेग जाता.संवसारभर अशें जिरवणेचे आनी मुखशुध्दीचे प्रकार घेवपाची चाल आसा.
दुगदुगीत हूनशें इल्लें उदक घेवन तातूंत भिंडांचीं सोलां भिजत घालतात.उपरांत फावो ते प्रमाणांत मीठ,हींग,हरव्यो मिरसांगो,हरवी कोथमीर घालून सोलांचो रांप ये म्हणसर हे सगळे पदार्थ उदकांत दवरतात.कांय कडेन तिवळांत लश्णीचो वापर करतात.भिंडा सोलां मेळनात जाल्यार तांचे बदला आमसोलां वा वटमा सोलांचो वापर तिवळाखातीर करतात.
लग्नां आनी सणापरबांच्या वेळार जेवण चड करुन जड आसता.अशा जेवणा वेळार जिरवणे खातीर म्हणून निमाणेकडेन तिवळ वाडपाची चाल सर्रासपणान गोंयांत चलता.हेर वेळार लेगीत जिरवणेचें वखद म्हणून सोंपत्या जेवणार तिवळ वा कडी घेतात.तिवळ करपाची पद्दत सामकी सोंपी आनी उण्या वेळाची आशिल्ल्यान गरजे वेळार जेन्ना वेळ उणो आसता तेन्ना तिवळ करुन वाडटात.
तिवळ हो उण्या खर्चाचो पदार्थ आशिल्ल्यान तो समाजांतल्या सगळ्या पांवडयावयल्या लोकांगेर करतात. सुधा आमोणकार .
तिवारी,बबनराव नंदराम (जल्मः18 जुलय 1920 सावरगांव-येवला महाराष्ट्र) सुटकेझुजारी.ताणें इंग्लीश प्राथमिक मेरेन शिक्षण घेतलें.तो सोशलिस्ट पक्षाचो वांगडी आशिल्लो.उपरांत तो जनता पक्षाचो वांगडी जालो.1952 वर्सा संयुक्त महाराष्ट्र खातीर मुबंय जाल्या सत्याग्रंहात ताणें वांटो घेतिल्लो.7 ऑगस्ट 1955 ह्या दिसा सावंतवाडीच्यान गोंयांत येवन वेळग्यां सत्याग्रहांत ताणें वांटो घेतलो देखून पोलिसांनी ताका धरुन खूब मार दिलो.1960-1965 आनी 1980-1985 ह्या काळांत तो सावरगांव ग्रामपमचायतीचो वांगडी म्हणून वेंचून आयलो.1918 वर्सा म्हाराष्ट्र सरकारान सन्मान दिवन ताचो भोवमान केलो.
तिसऱ्योः मोलुस्का (लबलबीत)संघांतल्या फाटीकणो नाशिल्ल्या प्राण्याचो एक वर्ग.ह्या वर्गांत तिसरी,खुबो,कुणय,कालूं,शिनाण्यो,म्हाणयो,म्हेनी,काली ह्या सारकिल्ल्या ,शिंपयांचें कवच धारण करपी,दर्यांत तशेंच गोडया उदकांत रावपी प्राण्यांचो आस्पाव जाता.हातूंतले कांय प्राणी,लाकूड वा दोरी ह्या सारकिल्या वस्तूंक दसून अधांतरी राविल्ले दिसतात.
दोन शिंपयां मदले सुरक्षित पोकळेंत ह्या प्राण्याचें मोव अशें शरिर धांपिल्लें आसता.ह्यो दोन शिंपयो(करपां,म्हेनी)खोलाय आशिलल्ल्या भागाकडेन भायल्यान एका विशिश्ट पदार्थान एकामेकांक जोडिल्ल्यो आसतात.अन्न वा उदक घेवपाखातीर वा हेर खंयच्याय कारणा खातीर प्राण्याक जेन्ना शिंपयो उकत्यो करच्यो पडटात तेन्ना ह्या विशिश्ट भागाचो वापर जोडया सारको जाता.ह्यो शिंपयो सादारणपणान तीन थरी आसतात.भायलो थर तपकिरी,पाचवो,गाबरो काळसर रंगाचो आनी शंखद्रव्यांच्या पदार्थपसून निर्माण जाल्लो आसता.तिसरो आनी सगळ्यामत भितल्लो थर गुळगुळीत आनी मोतयावरी चकचकीत आसता आनी तो कार्बनी पातळ पड्डयाचो आसता.
ह्या वर्गांतले भोवतेक प्राणी शिंपयांभितर आशिल्ल्या पांयांसारक्या अवयवाच्या आदारान एका जाग्यवयल्यान दुसऱ्या जाग्याचेर वचूंक शकतात.पूण कालूं,शिनाणी,काली सारकिले खडपां वा हेर खंयच्याय आदाराक दसून रावपी प्राणी मात अचल आसतात.ह्या प्राण्यांक तकली नासली तरी शरिराच्या मध्यभागाचेर तोंड आसता.ह्या तोंडावरवीं स्पर्श,ज्ञान,सोद,धरप,दसप ह्यो क्रिया करप जाता.उदकावांगडा येवपी बारीक अशा अन्नकणांचेर आनी प्राणवायूचेर तांच्या शरिराचें पोशण जाता.तोंड,काळीज,पोट,गुद्दवार हे आंतररचनेवरवीं ह्या प्राण्याचें जिवीतकार्य चलता. ह्या वर्गांतले भोवतेक प्राणी एकलिंगी आसतात.कांय मेजकेच उभयलिंगी आसतात.कांय जाणामचे बाबतींत लिंगबदल घडटा.भोवतेक आपले अंडाणू आनी शुक्राणू शरिराभायर उदकांतले जमनीर दवरतात आनी थंयच तांचें प्रजनन घडटा. मनशाचें अन्न म्हणून हया प्राण्याचो उपेग जाता.ते भायर कांय प्रकाराच्या
