कायद्या प्रमाण थळावे लोक वेंचून काडटात.दर पांच वर्सांनी ह्या संस्थांच्यो वेंचणुको जातात.
तुर्की न्याय संस्था स्वतंत्र रितीन कारभार चलयता.न्यायसंस्था घटना प्रमाण मानून आपले निर्णय घेता.खंयचीय संस्था वा व्यक्ती न्यायप्रकियेंत हस्तक्षेप करुंक शकना.न्यायधिशाक पदावयल्यान काडूंक मेळना.तुर्की न्यायसंस्था तीन तरांच्यो आसतात.पयली भौशीक न्याय दिवपी न्यायसंस्था ,दुसरी लश्करी न्यायसंस्था आनी तिसरी प्रशासकीय न्याय संस्था,कायदे,वेव्हार आनी गुन्यांव हे विशीं आपले निर्णय दिवन चलणुकेंत हाडटा.प्रशासकीय न्यायसंस्था प्रशासकीय प्रस्नांचेर जाल्यार लश्करी न्यायसंस्था लश्कराकडेन संबंदीत प्रस्नांचेर आपलो निवाडो दिता.
तुर्कस्थान भोवपक्षीय वेंचणूक पद्दत आसा.पक्षाचे वांगडी जावंक 21 वर्सा पुराय जावप गरजेचें आसता.राश्ट्रांतले मुखेल पक्ष अशें-मदरलॅण्ड पार्टी (थापणूक 20 मे 1983),सोशल डॅमोक्रॅटीक पॉपुलिस्ट पार्टी(थापणूक 20 मे 1983),ट्रू पाथ पार्टी(थापणूक 23 जून 1983.ते भायर मान्यता आशिल्ले 16 पक्ष राजकीय मळार वावुरता.8 जुलय 1991 वर्सा जाल्ले वेंचणुकेंत मदरलॅण्ड पार्टी 275 सुवाती जिखून भोवमतान सत्तेर आयली.तुर्कस्थानाचो पयलो राश्ट्रपती जावपाचो मान मुस्तफा केमाल आतातुर्क हाचेकडेन वता.ताणें 29 ऑक्टोबर 1923 ते 10 नोव्हेंबर 1938 मेरेन हें पद भोगलें.इस्मत इनोयू(Ismet-Jnonu) हो तुर्कस्थानाचो पयलो प्रधानमंत्री.ताका धा फावट ह्या पदार वेंचून काडलो.हो एक विक्रम आसा.तुर्कस्थानाची पयली बायल प्रधामंत्री जावपाचो मान तान्सू सिलर हिचेकडेन वता.ती 13 जून 1993 ह्या दिसा ह्या पदार वेंचून आयली. 1961 वर्सा तुर्कस्थानान आपली घटना पुराय तरेन बदलली.हे घटनेवरवीं आज संसदेची नॅशनल असेंब्ली आनी सिनेट अशीं दोन घरां आसात.
अर्थीक स्थिती- 1989 त वट्ट राश्ट्रीय उत्पादनांत शेतपिकावळीचें प्रमाण 16.6% इतलें आशिल्लें.दुसरे वटेन 1990 त राश्टीय येणावळींतलो 6.6% वांटो शेतपिकावळीचेर खर्च जालो.आयज उद्देगीक क्षेत्राक म्हत्व मेळिल्ल्यान आयज शेतकी क्षेत्राचें म्हत्व उणें जालां.
1989त सुमार 1 कोटी 62 लाख टन गंव,45 लाख टन सवाद 20 लाख टन मक्याचें उत्पादन जालें.मसाल्याच्या वर्गांत मसुरीचें 6 लाख 22 हजार टन,वाटणे 6 लाख 83 टन आनी लाख 2 हजार टन कड्डणाचें उत्पादन जालें.सुर्यफुलासावन मेळपी तेलाचें उत्पादन 12 लाख 50 हजार टन इतलें जालें.देशांतले शेतपिकावळीचें वट्ट मोल 1968 वर्साच्या चलनाप्रमाण 53,919 दशलक्ष टर्किश लिरा इतलें जाता.1988 वर्सा अखेरेक देशामत 1,54,46,245 टन पालोभाजयचें उत्पादन जालें. च्या हें ह्या देशांतलें एक म्हत्वाचें उद्देगीक पीक.सुकिल्ल्या पानांसावन 1,53,160 टन तर ताज्या पानासावन 7,52,662,टन च्याचें उत्पादन जालें.(1988).
खनीज संपत- तुर्कस्थानाचे मातयेंत तांबें,बॉक्सायट,लोखण,मॅग्नेशियम,बोरोन,मीठ,सोडियम,सल्फेट.खनीज मीठ,बॅरायट शिमीटमाती,कोळसो,क्रुड तेल.लिग्नायट हे धातू खास करुन सांपडटात.तुर्कस्थान आपल्या खनिजां मदल्या क्रूडतेल,दगडी कोळसो.लोखण,गंधक,तांबे,पायरायट ह्या धातूंची निर्यात करता जाल्यार आपल्या गरजे खातीर बॉरॉन,मीठ,क्रॉमीयम,बॅरायट,मॅग्नासायट आनी संगमरवरी फातरांची आयात करता.तुर्कस्थानाच्या चवथ्या पंचवर्सुकी काळांत 4,10,083 टन खनीज उत्पादन जालें.खनीजाचे निर्याती वरवीं देशाक 42,189 दशलक्ष टर्कीश लिरा येणावळ मेळ्ळी जाल्यार आयातीवरवीं 7,68,788 दशलक्ष टर्कीश लिरा फारीक करचे पडले.
उदकांतली पिकावळ- 7,200 किमी.लांबायेची दर्यावेळ,1,17,714 किमी.लांबायेच्यो न्हंयो आनी 2,03,000 हॅक्टर सुवातींत आशिल्लीं सैमीक तळीं तुर्कस्थानाक उदकांतली पिकावळ मेळोवन दितात.दर्यांतलें 80% नुस्तें-उत्पादन काळ्या दर्यांत जाल्यार 10%मारमारा दर्यांत जाता.वट्ट नुसत्या उत्पादनांतलें 74.5% नुस्तें ताजें वा सुकें करुन विकतात.19 % नुस्तें भाजून वा धुंवर दिवन दवरतात.22.6%नुस्त्याचें तेल वा हेर वस्तू तयार करतात.1988 त 676.7 हजार टन नुस्त्या उत्पादन जालें.ताचें वट्ट मोल 11,79,488 दशलक्ष टर्कीश लिरा इतलें जाता.नुस्तें आनी उदकांतल्या हेर वस्तूंची निर्यात हे वरवीं देशांक 75.638 दशलक्ष टर्किश लिरा इतली येणावळ मेळळी(1988).
पर्यटन-दुसऱ्या म्हाझुजा उपरांत हांगा पर्यटनाक म्हत्वाचो धंदो म्हणून म्हत्व मेळळां.1984 सावन तुर्कस्थान येवपी पर्यटकांचो आंकडो वाडत आसा.1988त तुर्कस्थानांत 41,72,757 पर्यटक आयले तर 21,14,780 देशाभायर पर्यटनाक गेले.31 डिसेंबर 1989 ह्य दिसा मेरेन पर्यटकांक रावपाखातीर विंगड विंगड हॉटेलांनी 70,603 खोलयांची आनी 1,46,073 खाटींची वेवस्था आसली.
बँको- अर्थीक मळार बँकीग वेव्हाराचो प्रभाव ठळकपणान जाणवता.भौशिक मळार झिर्त(Ziraat) हि बँक आघाडेर आसून तिच्या देश-विदेशांतल्या 1245 फांटयांनी 14521.7 महापद्म टर्किश लिरो इतल्यो ठेवी आसल्यो (1989).खाजगी मळार इज बनकासी(Is Bankasi)ही आघाडेर आसून तिच्या 947 फांटयांनी 8,776.4 महापद्म टर्किश लिरा इतल्यो ठेवी आसल्यो.विदेशी बँकांमदीं ओसमानली (Osmanli) ही बँक पयली आसली.तिच्या 71 देश-विदेशांतल्या फांटयांनी 657.4 महापद्म टर्किश लिरा इतल्यो ठेवी आसल्यो.वयल्या तिनूय मळांचेर वावुरपी मुखेल बँकांच्या 6,579 फांटयांनी 62.700.9 महापद्म टर्किश लिरा इतल्यो ठेवी आसल्यो.
उद्देग धंदे-राज्यांतल्या मुखेल उद्देगंमदीं मीन.शेतकीवस्तू,नुस्तें,खेळणी,सुता गिरणी,लाकडी वस्तू,कागद,बांदावळ,तंत्रीक उपकरणां,रसायनां हांचो आस्पाव जाता.गृहउपेगी वस्तू उद्देगांमदीं पेय,खाण,कपडे,लाकडी वस्तू आनी जोतीं हांचो आस्पाव जाता.ह्या उद्देगावरवीं देशाक 1987 मेरेन 29,584,8894 दशलक्ष टर्किश लिरा इतली येणावळ मेळळी.हेर वेवसायीक उपेगी वस्तू उददेगांत सोरो.रानांतलें उत्पादन,कागद.छापाय.प्लास्टीक,रबर,रसायनां,सारीं.पॅट्रोकॅमीकल.शिमीट,भाजिल्ली माती,कंवची,लोखण आनी तिखें,कातडें आनी लोकर हांचो आस्पाव जाता ह्या उद्देगावरवीं 1987 मेरेन देशाक 3,24,07,015 दशलक्ष टर्किश लिरा इतली येणावळ मेळळी.बिनविजेंचीं तंत्रीक उपकरणां,शेतकी वस्तू आनी तंत्रीक वस्तू,विजेचीं उपकरणां .मोटरी रेलवे गाडी,बोटी,विमाना आदी उद्देगांतल्यान देशाक 1987 मेरेन 10,451,041 दशलक्ष टर्किश लिरा इतली येणावळ मेळळी.
तुर्की टेलिव्हिजन 5 चॅनलांवयल्यान आपल्या कार्यावळींचेम प्रसारण करता.उपग्रहावयल्यान विदेशी टी.व्ही.कंपन्यांच्यो कार्यावळी दाखोवंक तुर्की सरकारान मान्यताय दिल्या.बी.बी.सी.(ब्रिटन),सी,एन.एन
