निवेदिता, भगिनी आनी तरणे दांडे हांचेपसून ९०% आल्कोहॉलांत काडिल्लो अर्क वखदी आसता. ताची क्रिया डिजिटॅलिनावरी आसता. तो काळजाक शक्त दिवपी आनी मूत्रजनक (मूत सुरू करपी) आसून जल आनी गळगंड हाचेरूय तो दितात. खोडाचे कुडके लावन नवी लागवड करतात. ६) वाल निवलकांड (ब्रह्मकमळ) : (मराठी : वेली निवडुंग). पानावरी पाचव्या आनी पसरट खोडाचेर फुलां येवपाचे मुखेल लक्षण हाच्यांत दिसता. ताका लागून ह्या झाडाक एविफायलम हें लॅटिन नांव दिलें. एविफायलमांत वट्ट २१ जाती आसून तातूंतल्यो सुमार १६ दक्षिण आनी मध्य अमेरिकेंत आनी कांय र्वेस्ट इंडिसांत मेळटात. तांचे मुखेल खोड दांडयावरी आनी काश्ठमय आसून खांदयो मात सपाट, आनी कांटेय आसनात. केन्ना केन्ना तरण्या भागारूच कांटे येतात. आसतात. फळां वाटकुळीं वा लांबट-वाटकुळीं, तांबडी वा जांबळीं आसून पिकतकूच एकेवटेन फुट्टात आनी तातूंतल्यान किरमिजी वा धव्या गरांतल्यान काळीं बियां उकतीं पडटात. कांय फळां खावपासारकों आसतात. ओडलायण्या फुलांक लागून ह्या वंशांतल्यो जाती पोरसांत लायतात. तशेंच ताचे पसून संकर करून नवे प्रकार आनी उपजाती उपलब्ध जाल्यात. एपिफायलम मॅकरोप्टेरम ही जात मूळची ब्राझीलांतली आसून ह्याच वंशांतली सुमार ५ मी. उंचायेची वाल आसून ती भारतांत सादारणपणान पोरसांत लायिल्ली दिश्टी पडटा. हाचे पुराय फुलिल्ले फूल कमळावरी थळावी नांवां आसात. पावसाळ्यांत ह्या झाडाक लांबट सुमार २५ सेंमी. भितर नाजूक, लांबशो धव्यो जायत्यो पाकळ्यो आसतात. हाका सहसा फळां जायनात. नव्या झाडाची लागवड खोडाचे कुडके लावन करतात. - कों. वि. सं. मं. निवेदिता, भगिनी : (जल्म : २८ ऑक्टोबर १८६७, उनर्गेनन - आयर्लंड; मरण : १३ ऑक्टोबर १९११ दार्जिलिंग). भारतीय संस्कृतायेची एक पुरस्कर्ती. मूळ नांव मागारेट नोबल. तिच्या आनी अावयचे नांव इझाबॅल. तिचो बापूय क्रिस्तांव धमॉपदेशक शिक्षिकेचो वेवसाय आपणायलो. पेस्टालोत्सी 33 कोंकणी विश्वकोश : २ आनी फ्रोबॅल हांचे नवे शिक्षणपद्दतीच्या प्रभावाक लागून तिणे १८९२त विंबल्डनांत शाळा सुरू केली. २२ ऑक्टोबर १८९५ दिसा तिची विवेकानंदाकडेन भेट जाली. स्वामीजींच्या व्यक्तिमत्वान ती प्रभावीत जाली, विवेकानंदाचे सांगणेप्रमाण ताच्या कार्यात पालव दिवपाखातीर २८ जानेवारी दिसा ती भारतांत आयली. रामकृष्ण परमहंसाची घरकान्न शारदामाता हिचेकडल्यान तिणे हिंदू धर्माचे संस्कार आत्मसात करून वागणुकेन तिणे थंयच्या कर्मठ लोकांक आपलेशे करून घेतले. ११ मार्च १८९८ दिसा कलकत्त्याच्या स्टार रंगमंदिरांत घडोवन हाडिल्ले सभेत धर्मशिक्षण आनी हिंदूस्थानची सेवा हें आपलें उद्दश्ट आशिल्लद्याचे तिणे सांगलें. २५ मार्च १८९८ दिसा तिणे स्वामी विवेकानंदाकडल्यान ब्रह्मचारिणी व्रताची विधीपूर्वक दिक्षा घेतली. विवेकानंदान तिका निवेदिता अशें नांव दवरले. स्वामिजीवांगडा भोवंडी करतकूच हिंदू लोक आनी १२ नोव्हेंबर १८९८ दिसा तिणे कलकत्त्यांतल्या बागबाजारांत एका बालिका विद्यालयाची स्थापणूक करून राश्ट्रीय शिक्षण कार्याक सुरवात केली. फेब्रुवारी १८९९त कलकत्त्यांत आथिल्ले प्लेगाचे धामीत तिणे सेवाकार्य केले. त्याच वसा ती अमेरिकेक गेली अानी तिणे थंय रामकृष्णसाहाय्य संस्था स्थापन केली. पॅरिस आनी लंडनांतल्या प्रवासा उपरांत १९०२त ती भारतांत परत आयली. त्याच वसा विवेकानंद ह्या संवसाराक अंतरलो. त्याच वसा निवेदितान राश्ट्रीय स्वातंत्र्य आंदोलनाची वावर सुरू केली. १९०२ ते १९०४ ह्या काळांत पुराय भारतांत प्रचार भोंवडी करून लोकांमदी जागृताय निर्माण केली. स्वतंत्र आनी संघटीत भारत निर्माण करपाखातीर तिणे देसभक्त तरणाटयांची संघटना उबारली. १९०२त पुण्याक वचून हुतात्मे जाल्लया चाफेकर भावांचे आवयच्या पांयांचो धुल्ल तिणे तकलेक लायलो. १९०५त बनारसाक भरिल्लया काँग्रेस अधिवेशनांत तिणे वांटो घेतलो आनी स्वदेशी चळवळीक आपलें तिणे खर विरोध केली. भूपेंद्रदासाक तिणे जामिनाचेर सोडली. १९०६त, मदत केली. युरोपांत आनी अमेरिकेंत आशिल्लद्या भारतीयांक ब्रिटीश १९०० (द बैंब ऑफ इंडियन लायफ') (१९०४) (फ्रेंडल्स टेल्स ऑफ हिंदूइझम') (१९०७) (इंडियन स्टडीस ऑफ लव अँड डॅथ') १९०९ आनी (त मास्टर अँझ आय सॉ') (१९१०). - कों. वि. सं. मं. निवेद्य हो पंचविध (पांचतरांचो) आनी शुद्ध आसचो. तंत्रसारांत निवेद्याविशों एक श्रृलोक आसा. तो असो - निवेदनीयं यद् द्रव्यं प्रशस्तं प्रयतं तथा। तद् भक्ष्यार्हं पञ्चविधं नैवेद्यमिति कथ्यते।
�
