कोंकणी विश्वकोश : २ १७४१च्या सुमाराक अमेरिकेंत नेमाळीं उजवाडा येवंक लागलीं. फुडें एकुणिसाव्या शतमानाच्या मध्याक शिक्षणिक विकास जावंक लागलो. विज्ञानीक आनी उद्देगीक विकासाक लागून मुद्रणकलेंतूय जायत्या तरांनी तंत्रीक विकास जालो, जाकालागून नेमाळ्याचो दर सर्वसामान्य मनशाक परवडपा इतलो उरलो. अशे तरेन समाजांतल्या सगळ्या घरांमदीं नेमाळ्याचो प्रसार जालो. फुडें वेगवेगळ्या विशयांच्या अभ्यासकांनी आनी संशोधकांनी आपआपल्या विशयाच्या संवर्धनाखातीर परिशदो आनी संघटना स्थापन इंग्लंडासावन नेचर, लॅन्सेट, ब्रिटीश मेंडिकल जर्नल, जर्नल ऑफ द रॉयल स्टेंटिस्टिकल सोसायटी, इकॉनॉमिक जर्नल आनी अमेरिकेंतसावन पॉप्युलर सायन्स मंथली, सायंटिफीक अमेरिकन, अमेरिकन इकॉनॉमिक रिव्ह्यू, पॉलिटिकल सायन्स क्वॉर्टली, नॅशनल जिओग्राफिक जर्नल देदलस हीं नेमाळीं उजवाडा येवंक लागलीं. फुडल्या काळांत संवसारभर आपले खास खबरांकार आनी सावळे घडोवन त्यो बातम्यो उजवाडा हाडप हो प्रकार फुडें आयलो. ह्या प्रकारांतली टायम मॅगझीन, न्युझवीक, यू. एस. अँड वल्र्ड रिपोर्ट (अमेरिका); L Express (FR); Derspiegel (GTo); Panorama (ser); Tiempo (मेक्सिको) हीं कांय नामनेचीं नेमाळीं. १९३६त फोटॉनी भरिल्ले ‘लायफ’ हें सातोळे आयलें आनी सावळे चित्रांची नेमाळीं येवंक सुरवात जाली. ह्या प्रकारांत सध्याparis-Match (फ्रांस), stern(जर्मनी)oggi, (इटली) ह्या नेमाळ्यांचे खाशेलपण आसा. उजवाडा आयिल्लया वेगवेगळ्या विशयांवयले वेंचीक लेख संक्षिप्त करून एकठांय छापपाचो वावर अमेरिकेंतल्या लिटररी डायजेस्ट आनी रिव्ह्यू ऑफ रिव्ह्यूज ह्या नेमाळ्यांतल्यान जावपाक लागली. ह्या प्रकारांत १९२२त उजवाडा आयिल्लया “रिडर्स डायजेस्ट' ह्या नेमाळ्यान थोडयाच काळांत जायत्या देशांनी नामना मेळयली. जायत्या भासांनी ताच्यो स्वतंत्र आवृत्त्यो येवंक लागल्यो. भारतांतूय १९५४ सावन ताची आवृत्ती येवंक लागली. भारतांतल्या नेमाळ्यांचे मुद्रण आनी प्रकाशन पुर्तुगेजांनी सोळाव्या शतमानांत जरी केल्ले तरी थळावे भाशेतल्यान पुस्तकांचे आनी नेमाळ्यांचे क्रिस्तांव मिशनच्यांनी धर्मप्रसारा खातीर बायबलाचे वेगवेगळ्या प्रादेशिक भाशेंतल्यान अणकार केले तेभायर नेमाळीय सुरवात केलीं. १८१८त बंगालांतल्या डॉ. विल्यम कॅरी हाणे ‘समाजदर्पण नांवाचे पयले बंगाली सातोळे आनी ‘दिग्दर्शक' नांवाचे पयलें बंगाली म्हयनाळे सुरू केलें. उपरांत १४ वसांनी १९३२त बाळशास्त्री जांभेकर हाच्या राजकीय तशेंच समाजीक घडामोडीची म्हायती दिवपाक १७८०च्या सुमाराक जेम्स ऑगस्टस हिकी हाणे ‘बैंगॉल गॅझेट’, हें सातोळे सुरू ԿԿ(9 नेमाळी केले. फुडें तें १७८२त बंद पडले. ह्याच काळांत कलकत्त्याक ‘इंडिया भारतीय जनतेक व्यासंगपूर्ण आनी विचारप्रवर्तक म्हायती पावोवपी नेमाळ्याचो वारसो दिवपी इंग्लीश नेमाळ्याचो उदय जालो. १५ जानेवारी १७८४ ह्या दिसा कलकत्त्याक एशियाटीक सोसायटी स्थापन जाली. हे संस्थेन ‘एशियाटीक रिसचाँस' नांवाचे नेमाळे उजवाडा हाडले. १९३२त हे जर्नल ऑफ दी एशियाटिक सोसायटी ऑफ बैंगॉल' संस्थेचे हें नेमाळे उजवाडा आयलीं ती अशीं - इंडियन अॅटिव्कॉरी (१८७२), एपिग्रफिया इंडिया (१८९२); जर्नल ऑफ दी अँथ्रॉपॉलॉजिकल सोसायटी ऑफ बाँबे (१८८६), मेम्वार्स, रेंकॉर्डस, इंडियन फॉरेंस्टर, संस्कृती, साहित्य आदी जायत्या विशयांची वळख जावंक लागली. हातूंतलीं कांय नामनेचीं नेमाळीं अशों - कलकत्ता रिव्ह्यू (१८४४), कॅपिटल (१८८८), महाबोबी (१८९२), मॉर्डन रिव्ह्यू (१९०७), कॉमर्स (१९१०) कल्चर (१९२७), इलस्ट्रेटेड वीकली (१९२९), इंडियन इन्स्टिटयूट ऑफ बैंकर्स जर्नल (१९३०), आर्यन पथ (१९३०), इंडियन लिंग्विस्टिक (१९३१), इंडिपेडॅट इंडिया (१९३७), ब्लित्झ (१९४१), जैन अॅटिव्कॉरी (१९४१), जर्नल ऑफ सायंटिफीक अँड इंडस्ट्रियल रिसर्च (१९४१), इस्टर्न इकॉनॉमिस्ट (१९४३), इंडिया क्वॉर्टली (१९४५), जनता (१९४६), ऑर्गनायझर (१९४७), अर्थनीति (१९४७), इव्हज वीकली (१९४७), शंकर्स वीकली (१९४८), करंट (१९४९), अॅग्रिकलचरल सिच्युएशन इन इंडिया (१९४८), मार्ग (१९४९), इंटरनॅशनल स्टडीस (१९५०), फॉरेन अॅफॅर्स रिपोर्टस (१९५२), फिल्मफॅर (१९५२), इंडियन इकॉनॉमिक रिव्ह्यू, (१९५२), रिसर्च अँड इंडस्ट्री (१९५५), इंडियन इकॉनॉमिकल जर्नल (१९५३), फोरम (१९५६), न्यू एज (१९५३), योजना (१९५७), योगक्षेम (१९५७), इंडियन लिटरेचर (१९५७), जर्नल ऑफ दी इंडियन लॉ इन्स्टिटयूट (१९५८), कलाक्षेत्र (१९५९), अर्थविज्ञान (१९५९), फॅमिना (१९५९), सेमिनार (१९५९), इडियन जर्नल ऑफ इंटरनॅशनल लॉ (१९६०), आफ्रिका क्वार्टली (१९६१) इंडियन जर्नल ऑफ लेबर इकॉनोमिक्स (१९६२) ललीत कला कॉण्टॅम्पोरस (१९६२), इंडियन जर्नल ऑफ कॅमिस्ट्री (१९६३), इंडियन जर्नल ऑफ प्युअर अँड अॅप्लायड फिझिक्स (१९६३), इंडियन जर्नल ऑफ एक्सपरिमॅटल बायॉलॉजी (१९६३), इंडियन जर्नल ऑफ बायोकॅमिस्ट्री अँड बायोफिझिक्स (१९६४), फिल्म मिरर (१९६४), सायन्स रिपोर्टर (१९६४), स्टडिस इन इस्लाम (१९६४), हिम्मत (१९६४), पिपल्स डॅमॉक्रसी (१९६५), चायना रिपोर्टर (१९६४), साऊथ एशियन स्टडीस (१९६५), इकॉनॉमिक अँड पॉलिटिकल वीकली (१९६५), फॉरेन ट्रेड रिव्ह्यू (१९६६), लोक उद्योग(१९६७), इंडियन रायटिंग टुडे (१९६७), जैन जर्नल (१९६६), स्टार परेड (१९६६), स्पोर्टस वीक (१९६८), स्पोर्टस डायर्जेस्ट (१९६५), इंटरनॅशनल लॉ
