नेमाळीं अर्थीक, शिक्षणीक आनी हेर क्षेत्रांनी फावो ते बदल करून आनी विंगड मेळोवन दिली. ह्या तेंपार नेपोलियनाक इंग्लंड, रशिया आनी ऑस्ट्रिया ऑस्ट्रियेन फेब्रुवारी १८०१त ल्युनेव्हीलांत कबलात केली. हे मार्च १८०२त फ्रांस आनी इंग्लंड हांचेमदीं शांततायेची कबलात जाली. उबारलें. पूण नेपोलियनान सुर्वेक ऑस्ट्रियेचेर उल्म नगरांत आनी ऑस्ट्रियारशियाचे ऑस्टरलित्झ नगरांत हार घाली. जर्मन राज्यसमुहांत आनी इटलींत कांयच स्थान उरलेंना. मुखार १८०६त जाल्ले कबलातीत नेपोलियनान -हायनाच्या संघराज्याची स्थापणूक केली. नेपोलियनान येना आनी आउअरशेट नगरांनी प्रशियाचेर हार घाली नेपोलियनान आपल्या ताब्यांत घेवन ताचे वेंस्टफेलिया राज्य केले. परत एकदां ऑस्ट्रियाचेर हार घालून ताणे इंलिरियाचो प्रांत मेळयलो. त्या पद घेतलें आनी पुराय युरोपाचो नकाशो बदलून उडयल्लो. नेपोलियनान दिल्ल्यो. १८०३ ते १८०५ मेरेन नेपोलियन फकत इंग्लंडाआड झुजपाचो नावीक शक्तीक तोंड दिवपाचो यत्न केलो. पूण ट्राफाल्गार झूजांत तो साम्राज्याचो युरोपी देशांकडेन जावपी वेपार बंद करपाचो कट रचलो. ही बंदी फळादीक जावंची म्हणून ताणे पुर्तुगाल आपल्या ताब्यांत घेवन स्पेनाचेर आक्रमण केलें. पूण स्पेनांत स्वातंत्र्यवादी गनिमांनी ताका खर विरोध केलो. हाका लागून स्पेनाची मोहीम नेपोलियनाचे सत्तेक कर्करोगाप्रमाण जीवघेणी थारली. १८१२त स लाख सैनीक घेवन ताणे मॉस्कोचेर चाल केली. पूण रशियेच्या दग्धभूय आनी शिस्तबद्ध माघार ह्या धोरणांक लागून ताका हांगा खूब त्रास जाले. कडक शिंयाळो, पिडा, उणें जेवणखाण आनी गनिमांच्या हल्लयांक लागून ताचे सेनेक फाटी सरचे पडलें. स लाखांतले फकत तीस हजार सैनीक फ्रांसांत परत आयले. उपरांत ऑक्टोबर १८१३त रशिया, प्रशिया आनी ऑस्ट्रिया हांचे भितर संयुक्त फौजांनी जानेवारी १८१८त दोस्त राश्ट्रांनी चारय दिशांनी फ्रांसाचेर हल्लो केली. हें झूज फ्रांसाच्या लोकांआड ना तर नेपोलियनाक ना करपाखातीर जावन निमाणे पॅरीस दोस्त राश्ट्रांच्या हातांत पडलें. ६ एप्रिल १८१४त 气乌8 कोंकणी विश्वकोश : २ ताका एल्बा जुव्याचेर धाडलो. पुनर्रचणूक करपाक गुंथिल्ले ते कॉंग्रेसीत मतभेद जाले हें कळटकच ब्रिटिशांची नदर चुकोवन मार्च १८१५ तो फ्रांसांत पावलो. फ्रेंच सैन्याची सहानुभुती मेळोवन ताणे सगळीं सुत्रां परत आपल्या हातांत घेतलीं. तो परत सत्तेर आयलो. पूण जून १८१५त दोस्त राश्ट्रांच्या सैन्याकडेन - कों. वि. सं. मं. नेमाळीं : एकाच विशयांवयली वा वेगवेगळ्या विशयांवयली म्हायती दिवपी हेर नेमाळीं हांचो उद्देश आनी प्रकाशन सातत्य पळयल्यार दोगांचेय स्वरूप एक आसुनूय सर्वसादारणपणान वर्तमान पत्राचो आस्पाव नेमाळ्यांत करप जायना. खबरां पत्रांत येवपी देशांतर्गत वा संवसारीक खबरां पत्राचो आसपाव नेमाळ्यांत करप प्रस्तुत दिसना आसू येता. तरी, लोकशिक्षण आनी समाज प्रबोधन हो जो नेमाळ्यांचो मुखेल गूण आसा. तो थोडेभोव प्रमाणांत पत्रांतूय दिसता. सध्याच्या खबरांपत्रांनी व्हड प्रमाणांत विविध विशयांचेर येवपी चिंतनशील अशे विचारवंतांचे लेख आनी खाशेलों नेमाळीं सोडलीं जाल्यार सर्वसादारण नेमाळ्यांनी येवपी लेख हांचेमदीं तसो व्हडलोसो फरक उरूक ना. उजवाडावपाच्या काळाप्रमाण हों नेमाळीं सातोळे, पंद्रसाळे, म्हयनाळे (मासिक), द्वैमासिक, अशी आशयावयल्यान तांची वर्गवारी जाता. सतराव्या शतमानाच्या उत्तरार्धात ह्या साहित्य प्रकाराची सुरवात THIG. RjāRHTvfēTỜ RH7IGqip qqờ àHTÈ Erbauliche monaths Unterre - dungenề १६६३ वस जर्मनीत हांबुर्ग शारांत उजवाडाक आयले. फुडें फ्रांस, इंग्लंड आनी इटली ह्याय देशांनी नेमाळीं उजवाडा येवंक लागलीं. पूण हांची प्रेरणा ज्ञानप्रसार करप हीच आशिल्ली. फुडल्या धा वसाँमदी फ्रांसांत उजवाडा येवपी नेमाळ्यांतल्यान रंजक स्वरुपाचो मजकूर येवंक लागली. १६७२त फ्रांसांत Mercure gailant हें नेमाळे उजवाडा आयलें. १६९० त इंग्लंडांत जॉन डंटन हाणे अॅथेनिअन मक्र्युरी हें नेमाळे सुरू केलें. १६९३त ताणे बायलांखातीर ‘लेडीस मक्र्युरी' नांवाचे अठराव्या शतमानांत शिलर आनी गटे ह्या संवसारीक नामनेच्या समाजीक आनी राजकीय उदरगत घडोवन हाडली.
