मुखेली आशिल्लो.हॅन्विक पॉनटॉपिडान् कार्ल गेल्लेरूप,युहानेस येन्सन ह्या तिगांकूय साहित्याचे नोबॅल पुरस्कार मेळ्ळ्यात.
कलाकुसर- डॅन्मार्काचे वास्तूकलेंत युरोपीय देशांतल्यो विंगड विंगड शैलिंच्यो इमारती पळोवपाक मेळटात.व्हायकिंग काळांतले बायझंटिन शैलींतले कालुनबॉर्गनची पाँच मनो-यांची इगर्ज, गांवगि-या वाठारांतल्यो गॉथिक पद्दतीच्यो ल्हान ल्हान इगर्जो, कोपनहागेनाच्या ‘अवर सेव्हिअर्स’ चर्चींतली जर्मन बर्रोक शैली,अठराव्या शेंकड्यांतली पॅलेडियन शैलीचे राजवाडे हे खूब प्रसिध्द आसात.क्लॉउअंस बर्ग,हॅन्स ब्रुगमान, आडाय व्हॉन ड्युरेन, मार्टीन बुसर्ट हे सोळाव्या शेंकड्यांतले व्हड शिल्पज्ञांनी डॅन्मार्कांत व्हड शिल्पज्ञ आशिल्ले.सतराव्या शेंकड्यांत डच शिल्पज्ञांनी डॅन्मार्कांत व्हड शिल्पकार,बॅरटेल टुर्व्हाल्सन ह्या डॅन्मार्काच्या सगळ्यांत व्हड शिल्पकारान संवसारांत नामना जोडिल्ली.मोगेंझबॉगिल्ड, रॉबर्ट थाकॉप्सन,एरिक टॉमसन, गुन्नार वेस्टमन हे हालींच्या तेंपावयले नावाजिल्ले डॅनीश शिल्पकार. अठराव्या शेंकड्यांत डॅनीश कला अकादमी आनी ‘रॉयल डॅनीश अॅ्कॅडमी ऑफ फायन आर्टस’ हांची थापणूक जाली.युलयेन्स आनी एन.ए. आबिलगार हे ह्या काळांतले नामनेचे चित्रकार आशिल्ले.क्रिस्तोफर विल्हेल्म एकर्सबर्ग ह्या एकुणिसाव्या शेंकड्यांतल्या चित्रकाराक डॅनीश चित्रकलेचो जनक अशें मानतात.
थिओगेर फिलीप्सेन ह्या चित्रणकारासावन डॅन्मार्काच्या नव्या पिळग्यांच्या चित्रकारांची सुरवात जाली.पी.एस.क्रङअर,अॅ्ना अॅ्कर, विल्हेळम हामेरशॉय,आयनार नील्सन,पीटर हान्सेन, युहानेस लार्सन, कार्ल बोव्हिन, एजलर बिले,एजिल आकॉप्सन हे हालींच्या तेंपावयले नामनेची डॅनीश चित्रकार.
डॅन्मार्कांत पर्यटनाक खूब वाव आसून वर्साक लाखांनी परदेशी भोंवडेकार देशाक भेट दितात.कोपनहागेन, ऑर्हूस, ओदेंसे, ऑलबॉर्ग,एस्बीअर्ग,रॉनर्स आनी हॉर्सन्स हीं डॅन्मार्कांतलीं व्हड शारां. -कों.वि.सं.मं.
डॅन्यूब: युरोपांतल्या व्होल्गा हे न्हंयेचे फाटोफाट दुस-या क्रमाकांची एक व्हड न्हंय.तिची लांबाय सुमार २८५० किमी.आनी जलवाहनक्षेत्र सुमार ८१६,००० चौ. किमी. ही न्हंय अस्तंत जर्मनींत उगम पावून युरोपाच्या आठ देशांतल्यान व्हांवत वचून काळ्या दर्याक मेळटा.हिचीं पुर्विल्लीं नांवां डॅन्यूबीअस आनी इस्टर अशीं आसून अस्तंत जर्मनींत आनी ऑस्ट्रियांत तिका डानाऊ,चेकोस्लोव्हाकियांत डुनाय,हंगेरींत डुनॉ,युगोस्लाव्हियांत आनी बल्गेरियांत डुनोव्ह, रुमानियांत डूनर्या आनी रशियांत डुनाइ म्हण्टात.
अस्तंत जर्मनीच्या ब्लॅक फॉरॅस्ट दोंगराच्या उदेंत उतारावयल्या ब्रेग आनी ब्रीगाख तशेंच हेर कांय उगमप्रवाह डोगाउ- ए- शिंगन हे सुवातेर एकठांय येवन डॅन्यूब न्हंय सुरू जाता.थंयसावन ही न्हंय उल्मवेल्यान ईशान्येकडेन रेगेन्झबर्गाक येता.ह्या वाठारांतल्या चुनखडकांत कांय उदक झिरपून थंयसावन –हायनच्या देगणांत वता.थंयच्यान आग्नेयेकडल्या रूंद,पिकाळ आनी सपाट मैदानांतल्यान ती ऑस्ट्रियाचे शिमेवयल्या पासौ गांवांत येता.थंयच्यान लिंटस आनी व्हिएन्नावयल्यान ती चेकोस्लोव्हाकिया ब्रात्यिस्लाव्हा गांवांत य्र्वन उपरांत हंगेरियन गेट निदरींतल्यान हंगेरिच्या ल्हान मैदानांत देवता.थंय तिचो वेग उणो जावन तिच्या पात्रांत गाळ आनी फातर सांचतात. अशे फातर सांचून थंय ल्हान व्हड जुंवो तयार जाल्यात.थंय जायती दलदलय तयार जाल्या.थंयच्यान डॅन्यूब न्हंय व्हीशेग्राटाच निदरींतल्यान वचून सरळ दक्षिणेकडेन घुंवता आनी हंगेरीच्या व्हड मैदानांतल्यान बुडापेस्टावयल्यान वचून उदेंतेकडेन घुंवता.युगोस्लाव्हियाचें बेलग्रेड शार हुंपून ती रुमानियाचे आयर्न गेट हे निदरींतल्यान भितर सरता.थंयच्यान ही न्हंय सुमार ४८० किमी.उदेंतेकडेन आनी रुमानिया तशेंच बल्गेरिया हांचे शिमेवयल्यान वता. हे न्हंयेचें पात्र सद्या ४४ ते १९२० मीटर रूंद, १.७ ते १० मी. खोल आसून तिचो वेग वराक १.६ ते ४ किमी. आसता. चेर्नाव्हाड गांवांत ही न्हंय उत्तरेकडेन घुंवता आनी गलात्सी गांवांत परती उदेंतेकडेन वता.टुल्या गांवांत तिचो ४,३१६ चौ.किमी. विस्ताराचो त्रिभूज वाठार सुरू जाता.त्रिभूज वाठार पिकाळ आसून थंय लागवडी आनी ओकाचीं रानां जाल्लीं आसात. थंयच्या लव्हाळ्यापसून कागद आनी तंतू तयार करतात.
डॅन्यूब न्हंयेक सुमार ३०० उपन्हंयो आसात.तातूंतल्यो दावेवकडेन मेळपी आल्टम्यूल, नाप,मोरावा,व्हा,न्यित्रा,हरॉन,टिस,ऑल्ट,आर्जेस सीरेट,प्रूट आनी उजवेकडल्यान मेळपी इलर,लेख,ईझार,इन,एन्स,लॉइतॉ,राबा,द्रावा साव्हा,मोराव्हा,ईस्कर ह्यो मुखेल आसात.
वेपारी न्हंय येरादारीखातीर डॅन्यूब न्हंयेचें चड म्हत्व आसा.पासौ आनी लिंटस गांवांनी धरणां आनी बांद न्हंय येरादारी सोंपी केल्या.डॅन्यूब न्हंयेचेर रशियाची इस्मायल आनी –येनयी, रुमानियाची गलात्सी,ब्राईला, जुर्जू, बल्गेरियाची रूसे आनी लॉम, युगोस्लाव्हियाचें बेलग्रेड,हंगेरीचें डुनॉऊईव्हारोश आनी बुडापेस्ट,चेकोस्लोव्हाकियाचीं कॉमॉर्ना आनी ब्रात्यिस्लाव्हा,ऑस्ट्रियाचीं व्हिएना आनी लिंटस आनी अस्तंत जर्मनीचें रेगेंझबर्ग अशी वेपारी बंदरां आसात. जलविद्युत् उत्पादनाखातीर आनी उदकाशिंपणावळी खातीर हे न्हंयेचो उपेग करतात.हे न्हंयेचेर जर्दाप धरण आनी आयर्न गेट जलशक्तीकेंद्र हो रुमानिया आनी युगोस्लाव्हिया हाणीं उबारिल्लो सगळ्यांत व्हड प्रकल्प आसा.चेकोस्लोव्हाकिया,हंगेरी,रुमानिया आनी बल्गेरिया हांणीय कांय प्रकल्प उबारल्यात. विएना,बुडापेस्ट,बेलग्रेड,रुसे आनी हेर जायतेकडेन हे न्हंयेचो उद्देगीक कामाखातीर उपेग करतात.पूण शारांतलो नाका आशिल्लो उद्देगीक म्हाल,सारीं,चिखोल आनी गटाराचें उदक हे न्हंयेत सोडिल्ल्यान जगांतल्या प्रदुशीत न्हंयांतली तीय एक जाल्या.तशें जाल्ल्यान हे न्हंयेंत नुस्तें उरना आनी ताचो परिणाम नुस्तेंउद्येगाचेर जाता.
रोमन साम्राज्यासारक्या घटमूट साम्राज्याची शीम, देगेवयल्या घटमूट दुरगाची संरक्षक फळी आनी तांच्या आदारान तयार जाल्ल्यो वसाहती हांचेखातीर डॅन्यूब न्हंयेक इतिहासांत खूब म्हत्व मेळ्ळें. इ.स. आदीं सातव्या शतमानांत ग्रीकांनी तिच्या सकयल्ल्या भागाक इस्टेर हें नांव दिलें.हॅप्सबर्ग घराण्यान हे न्हंयेचें उदका येरादारिखातीर म्हत्व जाणलें. १८३० सावन वेपारी उदकामार्ग म्हणून हे न्हंयेक म्हत्व मेळ्ळें.१९२१ आनी १९२३त ग्रेट ब्रिटन, इटली,बेल्जियम,ग्रीस आनी हे न्हंयेक प्रत्यक्षांत संबंद आशिल्लीं राश्ट्रां हाणीं डॅन्यूब कायदो मान्य केल्ल्यान उल्मसावन काळ्या दर्यामेरेन उदका येरादारीचेर देखरेख आनी अधिकार दवरपी विस्तृत अधिकाराचो डॅन्यूब आयोग स्थापन जालो. दुस-या
