पर्मेकार, महादेव सखाराम : (जल्म :१५ मे १९२०, पर्मे – सावंतवाडी, मरण :१९ ऑक्टोबर १९७८).
सुटकेझुजारी. तो ‘नॅशनल काँग्रेस गोवा‘ संघटनेचो वामगडी आशिल्लो. गोंय सुटके उपरांत तो ‘इंडियन नठशनल काँग्रेस‘ संघटनेचो वांगडी जालो. सुटके चळवळीच्या काळांत तो पुर्तुगीजांआड चळवळीनी वामटो घेतालो, पढकां वामट्टलो, ‘नॅशनल काँग्रेस गोवा‘ संघटनेचे वतीन चळवळीचो प्रचार करतालो. राश्ट्रीय वावरांनी फुडा-यांक पालव दितालो. पोलिसांनी ताका धरलो, खूब मार दिलो आनी सप्टेंबर १९५५ त ताका शिमेर व्हरून सोडलो. फ्रेब्रुवारी १९६२ त गोंय सुटके उपरांत तो गोंयात आयलो. १९७२ त भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केला. – कों. वि. सं. मं.
पर्यंकविद्दा : एक आध्यात्मिक विद्दा. पर्यंक म्हळ्यार बाज्ज. ब्रह्मलोकांत ब्रम्हा वा हिरण्यगर्भ जाचेर सुशेग घेता. ताका पर्यक म्हण्टात. हाचेवयल्यानूय ब्रह्मलोकांत वचपाची जी वाट आसा ती हांगा पर्यंक विद्दा ह्या नामवान घेतल्या. साधकाच्या आत्म्याक चंद्र, विद्दुत, अग्नी, वायू, वरूण, इंद्र, प्रजापती आदी लोकामतल्यान वाट काडत ब्रह्मलोकांमेरेन वचचें आसता. हातूंत आत्म्याक जायती आडमेळी हुंपून ब्रह्मलोकांत वचचें पडटा. थंय ब्रह्मयाचो अपराजित नांवाचो एक प्रासाद आसता आनी ताचेर इंद्र आनी प्रजापती हे व्दारपाल आसतात. थंय पावतकूच आत्म्याक ते कामय प्रस्न विचारतात आनी ताचो योग्य त्यो जापो मेळटकूच ताका प्रासादांत प्रवेश दितात. सगळ्यो वाटो हुंपून थंय पाविल्लया आत्म्याच्या स्वातंत्र्याखातीर ब्रह्मदेव अप्सरांची येवजण करता. त्यो ताका फळां फुला दिवन वस्त्रालंकारांनी नटोवन ब्रह्मयाच्या पर्यकामुखार उब्यो करतात. जे वेदीर हो पर्यकामुखार उब्यो करतात. जे वेदीर हो पर्यक माडिल्लो आसता ते वेदीच्या पयल्या सोंपणाचेर पावल दवरतकूच तो ताका ‘तूं कोण?‘ असो प्रस्न करता. ताचेर ताका आत्मो जाप दिता ‘जो तूं तोच हांव!‘ ब्रह्म विचारता ‘ हांव कोण?‘ आत्मो सांगता ‘जें देवाचे आनी प्राणांचे पलतडीक आसता तें सत्य.‘
अशें तरेन पर्यंकामेरेन पाविल्ल्या आत्म्याक विश्वाचे उत्पती - स्थिती आनी लयाचें बळगें मेळटा अशें सांगलां. पूण हे शक्तीचो उपेग ताणें करचो न्हय अशें ताचेर बंधन आसता. हें बळगें ताणें उपेगांत हाडल्यार तो आत्मो आनी विश्य उत्पन्न करपी दिव्य शक्ती हातूंत संघर्श उत्पन्न जावपाचो भंय आसता. हें पद मेळोवपाक साधकाक ब्रह्मचर्य पाळप, विकारांचेर जैत मेळोवप आनी अहकारापसून पयस रावप हें म्हत्वाचें आसता. – कों. वि. सं. मं.
पर्यटन : पर्यटन म्हळ्यार भोंवडी. देशांतल्यो आनी विदेशांतल्यो पोरण्यो वास्तू, इतिहासीक थळां, सैमीक थळां, कला संस्कृतायेचीं केंद्रां आनी तीर्थक्षेत्रां पळोवपाखातीर लोक पर्यटन भोंवडी करतात. आर्विल्ल्या काळांत येरादारीचीं आर्विल्लीं आनी बरी साधनां उपलब्द जाल्ल्यान पर्यटन उद्देगाक चालना मेळ्ळी. सद्दाच्या काळांत पर्यटन हो एक स्वतंत्र राश्ट्रीय आनी आंतराश्ट्रीय उद्देग म्हणून विकासीत जाल्ल्याचें दिश्टी पडटा. सरकारी तशेंच खाजगी यंत्रणेमार्फत हो उद्देग चलता. पर्यटन वेवसायावरवी अर्थीक, समाजीक, धर्मीक, शिक्षणीक आनी राजकीय फायदे घडटात. ताचे वरवी राश्ट्रीय एकात्मता आनी आंतराश्ट्रीय सामंजसपण घडटा.
आदल्या काळांत धर्मीक, वेपारी आनी शिक्षणाच्या निमतान पर्यटन करताले. अस्तंती प्रबोधन काळासावन सांस्कृतीक, इतिहासीक, कलासाहित्यीक आनी नवे निर्मीतीविशी नवी ओड तयार जाली. आर्विल्लें पर्यटन हें ते प्रेरणेंतल्यान तयार जालें, अशें म्हण्टात. पर्यटनाची आवड गिरेस्त लोकांमेरेन मर्यादीत उरनासतना ती सामान्य लोकांमदींय पातळ्ळी.
पर्यटनाचो वाठार देशांतली थळां पळोवप तशेंच तो आंतरराश्ट्रीय आसूं येता. पोरण्या पर्यटन थळआंची वेवस्था टापटीप दवरप आनी नवी पर्यटन थळां विकसीत करप, हीं पर्यटन उद्देगाची म्हत्वाची आंगां आसात. देखून, देशी आनी विदेशी पर्यटकामक आकर्शीत करप, तेखातीर नियोजन केल्ली प्रसिध्दी यंत्रणा उबी करप, पर्यटकांक येरादारीच्यो तशेंच खावपा, जेवपाच्यो सुविधा आनी हेर तजवीज करून दिवप हे पर्यटन उद्देगांतले म्हत्वाचे घटक आसात. पर्यटनावरवीं राश्ट्रीय आनी आंतरराश्ट्रीय पांवडयार समजिकाय आनी भावपण निर्माण करपाचो मिलादीक वावर जाता.
आर्विल्ले अर्थशास्त्रीय परिभाशेंत पर्यटक चड करून गिरायक अशें समजतात. तो उत्पादक नासता. अर्थीक नदरेंतनल्यान पर्यटन उद्देग खूब म्हत्वाचो थारता. पर्यटन उद्देगाक लागून सेवा उद्देगांक मोलादीक सुवात मेळ्ळ्या. पर्यटना उदेशीं देशांत आनी परदेशांत जावपी पर्यटकांची वाडती खेट हाका लागून सेवाक्षेत्राक वट्ट उत्पादनांत म्हत्वाची सुवात मेळ्ळ्या.
पर्यटनाक लागून वेपाराचें प्रमाण आनी परिमाण हांचो विस्तार जालो. बर्फाचीं तेमकां, मनीसविरयत दर्यावेळ, रानां ही पर्यटन क्षेत्रांत येवन पयल्याम पांवडयाची आस्पत थारली. पर्यटनाक लागून जो प्रत्यक्ष पयसो मेळटा, ताचेपरसूय राश्ट्री उत्पन्नांत गुणक परिणामाक लागून जी भर पडटा वा पर्यटक खर्चाच्या उलाढालींक लागून निर्माण जावपी पयशांची जी भर पडटा, तिचें म्हत्व चड आसता. आंतरराश्ट्रीय पर्यटनाप्रमाणूच देशाभितल्ल्या पर्यटनाचोय देशाच्या अर्थीक बळग्याक बरो अनुकूल परिणाम जायत सता. अंतर्गत पर्यटाक लागून जी अर्थीक उलाढाल जाता, ती आंतरराश्ट्रीय पर्यटनाक लागून निर्माण जावपी उलाढालीच्या धा पटींनी चड आसता.
पर्यटनाक लागून व्हडा प्रमाणांत रोजगार संदी मेळटात. पर्यटन हो श्रमप्रधान सेवाउद्देग देखून विकसनशील देशांनी व्हड संख्येन कामगार आशिल्ल्यान, पर्यटन उद्देगाची उदरगत बेकारी आनी अर्दरोजगार ह्यो समस्या कांय प्रमाणांत निवारूंक शक्ता. ह्या उद्देगांत ल्हान व्हड सगळ्या तरांच्या लोकांक पर्यनाक लागून रोजगार मेळूंक शकता. देखीक – पर्यटन प्रतिनिधी (एजंट), संयोजक, मार्गदर्कश, हॉटॅलवेवस्थापक, कारकून, हिशोबनीस, आचारी, मनोरंजनकार, जायरातदार, फोटोग्राफर, हमाल आदी.
पर्यटनाक लागून खासा देशी बनावटीच्यो हस्तकलात्मक वस्तू तयार करपी लघुउद्देगांच्यो कुटिरोद्देगांचे उदरगतीक उतेजन मेळटा. विकसनशील राश्ट्रांनी पर्यटन उद्देगाचे गरजेप्रमाण आपल्या