पॅर्स, सें-जॉन फ्रांसांतलो ८०% मोटार उद्देग पॅरीसांत केंद्रीत जाल्लो आसा. पॅरीस ही बाजारपेठ पंदराव्या शेंकडयापसून नामनेक पाविल्ली आसून ती पाँ नफलागों उत्तरेक आसा. ह्या बाजाराक भेट दिलेबगर पॅरीस दर्शन पूर्ण जायना अशें म्हण्टात. ल्हान कर्मशाळांनी काम करतात. वेगवेगळ्यो बाजार आळी खास अशे कारागिरीच्या कामाखातीर फामाद आसात. रूअ द रिव्होली, रूअ द लाप अानी रुरुअ सें ह्यो पॅरीसाच्यो फामाद बाजारपेठो. लेंटीन विभागांत पॅरीस विद्यापीठ हें जगांतले एक नामनेक पाविलें आनी फुडारिल्ले विद्यापीठ मानतात. सॉरबंॉनाची शिक्षणीक केंद्र म्हणून इतिहास काळापसून नामना आसा. मूळ जुव्याच्या दक्षिण भागांतल्या ‘बुलव्हार द सां मिशेंल' ह्या रस्त्याचेर विद्यापीठाच्यो इमारती आसून मध्य युगापसून ‘लेंटिन विभाग' म्हणून हो फामाद आसा. पॅरीसाचे राश्ट्रीय ग्रंथालय संवसारीक नामनेचे तातूंत ४० लाख ग्रंथ आनी हजारांनी हातबरपां आसात. पॅरीसांत सगळीं मेळून १९ दिसाळीं आनी आयतारा प्रसिद्ध जावपी ललित कलांच्या मळांचेर पॅरीस फुडें आसून नव्या-नव्या फॅशनीक हांगाच्यानूच सुरवात जाता. कॉमीदीए फ्रांसेझ, पॅरीस ऑपेरा आनी ऑपेरा कॉमिक हों शासकी नियंत्रणाखाला येवपी नाटकघरां आसात. मेळटात. चित्रकार आनी शिल्पकार हांच्यो कलाकृती लक्झेम्बर्ग संग्रहालयांत पळोवपाक मेळटात. व्हड कलाकारांच्यो वेंचीक कलाकृती तांच्या मरणाउपरांत संग्रहालयांत धाडटात. ह्या संग्रहालयांत पुर्विल्लयो आनी आधुनीक कलाकृती प्रदर्शनाखातीर दवरिल्लयो आसात. तेभायर मध्ययुगीन म्यूझे द ला आर्त फ्रांसेझ, फ्रेंच शिल्पाकृतीचे संग्रहालय सारकिलीं आनी फ्रेंच वसणुकांतल्या कलाकृतीचे, मानववंशशास्त्राचें, विज्ञानविशयक बी म्युझीयम ऑफ मॉर्डन आर्टात भरयतात. . भागांत ‘ब्वा द बूलॉय' हें कृत्रीम उपवन आसा. शाराच्या उत्तर भागांत माँसो, ब्यूटस-शांगौं हीं उद्यानां आनी मदेकाद त्वील्री बाग आसा. त्वील्रीचो राजवाडो १८७१ त क्रांतीकारकांनी उद्ध्वस्त केल्लो त्या जाग्याचेर ही वटेन ऑर्तेल देझ व्हालीद ही निवृत्त शिपायांक रावपाची व्हडली इमारत आसा. हांगाच नॅपोलियन बोनापार्ताचे थडें आसा. जारदां द प्लांत हें प्लास द ला कॉकॉर्दचे वायव्येक द पालें द ला एलिझे हें फ्रांसाच्या तोंकाक आसून तो फ्रेंच वास्तुशिल्पाचो नमुनो मानतात. पालें र्वाय्याल ऑपेरा ही व्हडली इमारत आसा. ऑर्तेल द व्हिल म्हणजे नगरभवन ६९o कोंकणी विश्वकोश : २ आसात. ऑर्तेल ध ही सातव्या शेंकड्यांतली व्हडली इमारत आसून थंय हॉस्पिटल आसा. सेनचे दक्षिणे वटेन आशिल्लया लक्झेंम्बर्गच्या सोबीत राजवाड्यांत फ्रेंच विधिमंडळाचीं अधिवेशनां जातात. उदेंतेवटेन माँ सँ झव्हेव्हाचेर पॅथीऑ हे पॅरीसाचे संरक्षक देवतेची सँ झव्हेव्ह ही इगर्ज लुईन तेराव्या शेंकड्यांत बांदिल्ले सैं शापॅल आसून तातूंतलें चित्रकाम सोबीत आसा. माद्लेन ही चतुश्कोणी इगर्ज आसून तिच्या व्हडल्या खांब्यांचेर कलाकुसर केल्ली आसा. साक्ने - कर ही इगर्ज माँमात्र हे नामना आसा. चौकांचो आंकडो सुमार १३० आसा. तातूंतले 'प्लास द ला कॉकॉर्द', 'प्लास द ला त्वाल', 'प्लास द ला बॅस्तील' हे फामाद आसात. पयल्या चौकांत फ्रांसाच्या आठ शारांचे प्रतिकात्मक पुतळे आनी दवरिल्लो आसा. ह्याच चौकांत क्रांतिकाळांत ‘गिलोटीन’ हें यंत्र उबारिल्ले. सोळाव्या लुई आनी मारी आंत्वानेताचो शिरच्छेद हांगाच जाल्लो. प्लास द ला त्वाल ह्या चौकांत नेपॉलियन बोनापार्टान उबारिल्ली विजयकमान आसा. प्लास द ला कॉकॉर्दालागीं प्लास द ला कारूझील चौकांत नॅपोलियनान उबारिल्ली आनीक एक विजयकमान आसा. प्लास द ला १८३० चे क्रांतीचे यादीखातीर तातूंत एक ‘जुलय स्तंभ' उबारिल्लो अासा. म्हाझुजाच्या शेवटाक जाल्ले जायते करारनामे पॅरीसांतले नासले तरीय जायत्यो परिशदोय पॅरीसांत जाल्लयो आसात. पयल्या म्हाझुजाच्या शेवटाक १९१९ त करारनाम्याचो विचार करपाखातीर ३२ राश्ट्रांची परिशद हांगाच भरिल्ली. १९४६ वसा दुस-या म्हाझुजाच्या शेवटाक २१ देशांकडेन जावपी करारनाम्यांचेर हांगाच विचार केल्लो. १९४८ आनी १९५१ त एकवटीत राश्ट्रांच्या आमसभेच्यो बसका पॅरीसांतूच जाल्लयो. १९६० मेरेन नाटो संघटनेचे ठाणे हांगाच आशिल्ले. युर्नेस्कोचे कार्यालयूय हांगाच आसा. - कों. वि. सं. मं. पॅर्स, सें-जॉन : (जल्म : ३१ मार्च १८८७, ग्वादालूप, र्वेस्ट इंडीज; मरण : २० सप्टेंबर १९७५, झीअ). फ्रेंच कवी आनी मुत्सद्दी. तांचे मूळ नांव आलेक्सी सँ लेजे. एका प्रतिश्ठीत कुटुंबांत ताचो जल्म जालो. पिरायेच्या इकराव्या वसा तो फ्रांसांत आयलो. दक्षिण फ्रांसांतल्या पो ह्या शारांत ताचे शालेय शिक्षण
Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/702
Appearance