दाव्या हाताच्या बोटान लयीच्या आंगान ठेक्याची चाल चुकयत टिण टिण तार वाजयत,ठेक्याक दोलाईथ दवरप हें ताचें खाशेलपण आशिल्लें.ल्हव ल्हव ताणें व्हड-व्हड उस्तादांच्या मैफलींनी सुवात मेळयली आनी भारतभर नामना जोडली.१९३९ उपरांत चित्रपटांत संगीत दिग्ददर्शक म्हणून ताणें प्रवेश मेळयलो.उपरांत ताणें रेडिओवयली नोकरी आनी गायकांक साथ दिवपाचें सोडून दिलें.ताणें व्हयोलिनांत सुमाराभायर नामना मेळयली.भालजी पेंढारकराच्या विश्राम बेडेकराच्या 'पैसा बोलतो आहे' आनी मो.ग.रांगणेकराच्या 'कुबेर' ह्या चित्रपटाक ताणें संगीत दिग्दर्शन दिवन आठ-धा वर्सांमदीं बरीच नामना मेळयली.
'हिज मास्टर्स व्हॉयस','ओडियन' ह्या कंपनींच्या मराठी ध्वनीमुद्रितांखातीर ताणें जायत्यो चाली दिल्यो.रांगणेकराच्या कन्यादान हया नाटकापसून ताणें नाटकाच्यो चाली दिवपाक सुरवात केली.'माझे घर' ह्या नाटकाचें संगीत दिग्दर्शन ताणेंच केल्लें.ह्याच काळांत ताणें 'स्वर निनाद' नांवाचें वहयोलीन वादनाची म्हायती दिवपी एक पुस्तक बरयलें.
फुडें फुडें तो पुराय उस्तादी गायकी व्हयोलिनाचेर वाजयतालो.ल्हवपीकपणान आलापी करतां करतां तो षड्जांत विलीन जालो की,फाटल्या दोन तंबोऱ्याचो नाद आनी ताच्या व्हयोलिनांतलो षड्ज एकजीव जावन वतालो.
-को. वि. सं. मं.
पार्सेकर,वासू शिवा गवंडी:(जल्म:१६ ऑगस्ट १९३८,पार्शें पेडणे) सुचके झुजारी.ताणें मुळावें शिक्षण मराठींतल्यान घेतलें.तो 'नॅशनल कॉंग्रेस गोवा' हे संघटनेचो वांगडी आशिल्लो.१९५४त बेळगांवच्यान शीम हुंपून ताणें सत्याग्रहांत वांटो घेतिल्लो.तो कामकोणां पावतकच पोलिसांनी ताच्या वांगड्यां सयत ताका धरलो.प्रदेशीक लस्करी न्यायालयामुखार उबो करून ताका सात वर्सां खर बंदखणीची ख्यास्त फर्मायली.भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केला.
-कों. वि. सं. मं.
पाल:(वर्गीकरण-विभाग:पृष्ठवंशी (जाका फाटीकणो आसा अशी); वर्म:सरीसृप; गण:स्क्युमॅटा; उपगण:लिझार्ड (पाल); कूळ: नॉक्कोनिडी).
सद्या स्क्युमॅटा ह्या गणांत आस्पाव जाल्ले सरकटपी मोनजोतीचे लिझार्ड (पाल) आनी स्नेक (सोरोप) अशे उपगण केल्यात.
पुर्विल्ल्या काळासावन अस्तित्वांत आशिल्लो एक सरकटपी प्राणी.पालीचो प्रसार संबंद जगभर जाल्लो आसून उश्ण प्रदेशांत ती सगळेकडेन मेळटा.पाल ही निशाचर (nocturnal) आसून,आपलें भक्ष्य मेळोवपाखातीर ती चडशी रातची भायर सरता.हो प्रणी ल्हान आसून सादारणपणान ताची लांबाय सुमार ८ ते १२ इतली आसता.विंगड विंगड वाठारांनी सांपडपी पालींचो रंग वेगवेगळो आसता.गोंयांत दिश्टी पडपी पाल ही सादारणपणान पुडीकोराची वा गोबरी आसता.तिचे पाटिचेर काळे थिपके आसतात.तशेंच तिचे संबंद कूडीचेर उडळचे पाट आसतात.तिचें पोट धवशें आसून,मानेर काळो दाग दिश्टी पडटा.कातीचेर बारीक खवळां आसून तांचेर बारीक ल्हंवशी आसता.हाका लागून तांची कात मोव आसता.पालीची तकली व्हड आसून,तिच्या पायांची आनी शेंपडेची बरी वाड जाल्ली आसा.दोळे व्हड आसून तांचेर पारदर्शक कात आसता.पालीचे कुडीपरस शेंपडी लांब आसता.गरजोप्रमाण तांकां शेंपडी सोडपाक मेळटा.पूण तिची लांबाय मुळावे शेपडेपरस उणी आसता.तकली त्रिकोनी आसून तिचें तोंड रूंद आसता.तोंडांत बारीक बारीक दांत आसतात.
तांच्या आवाजावयल्यान तांकां वेगवेगळीं नांवां दिल्लीं आसात.पायांचीं बोटां वा तळ पसरट आसून तांचेर बारीक बारीक बुराक आसतात.हाका लोगून पालीन आपले पांय वण्टीचेर दवरले म्हणटकूच ह्या बुरकांतली हवा वचून ते वण्टीक घट दसतात.अशे रितीन पाल हारशाचेर लेगीत नेटान धांवपाक शकता.
उत्पत्ती आनी प्रसारहीम युगाचे निमाणेकडेन भूंयमध्या लागशिल्ल्या उश्ण प्रदेशांत पालीचो उगम जालो.उपरांत ह्याच प्रदेशांनी तांच्यो साबार प्रजोती निर्माण जाल्यो.सुर्वेक राबितो ह्याच प्रदेशांनी आशिल्ल्यान आनी संबंद तांच्यांतूच आयिल्ल्यान तांच्या कुळांत व्हडलोसो बदल जालोना.पूण सद्या पालिचो प्रसार संबंद संवसारभर जाल्लो आसा.उश्ण प्रदेशांत ती सगळेकडेन मेळटा.पूण हिमान भरिल्ल्या धुवीय वाठारांत तांचें अस्तित्व ना.स्क्युमॅटा गणाच्या गॅक्कोनिडी कुळांत सुमार २०० प्रजाती आसात.
संयोगा उपरांत कांय दिसांनी मादी वण्टींच्या खांचींनी वा बुरकांनी दोन ते स तांतयां घालता.तांतयां घालपाखातीर मादी उश्ण सुवात सोदून काडटा.
ती ल्हान जीव आनी किडी खाता.हाका लागून त्यो रातच्या वेळार दिवे वा बल्बाभोंवतणी दिश्टी पडटात.पाल किडी खाता म्हणून ती मनशाक खूब फायदेशीर थारता.
-ज. वि. जमदाडे
पालक:पालेभाजयांखीर भारतांत पालक ह्या नांवाखाल चिनोपोडिएसी कुळांतल्या दोन वेगवेगळ्या वंशांतल्या वनस्पतींची लागवड करात.१) बीटा व्हल्गॅरिस प्रकार बेंगालेन्सिस (इंगेलीश:इंडियन स्पिनाच; हिंदी:पालक) आनी २)स्पिनेशिया ओलेरॅशिया (इंग्लीश:स्पिनाच; हिंदी:विलायती पालक हांचीं पानां भाजयेखातीर वा सॅलडाखातीर वापरतात.
देशी पालकहे वनस्पतीचीं सादारण लक्षणां बिटावरी आसात.भारतांत वेगवेगळ्या हवामानांनी हें पीक लागवडीखाला आसा.खर गीम आनी कडक शीं सोडल्यार हेर तेंपार ह्या पिकाची लागवड करूं येता.
