उदकांत भिजोवन घट्ट बांदून दवरतात. उपरांत तीं पानां बारीक कापून 5-6 म्हयने जमनीर पातळावन दवरतात. तशें केल्ल्यान तंबाकू आंबता. हे प्रक्रियेंत उश्णताय तयार जाता. एकेकदा तापमान 60° सॅ. इतलें वाडटा. ह्या तंबाकूक एके तरेचो खाशेलो वास येता. हो वास उडचो न्हय म्हणून एके बंद कुडींत हीं तंबाकूचीं पानां दळटात. उपरांत हो पिठो लाकडी बंद पोटयांनी भरून सुमार 49°-54° सॅ. तापमाननांत 10 म्हयने दवरतात. ह्या काळांत हो तंबाकूचो पिठो परतून आंबता आनी पूड कडक जाता. उपरांत एके व्हड कोठयेंत ती पूड एक म्हयनो मुरयतात आनी विकूंक काडटात.
तंबाकू आंबोवपाचे दुसरे कृतींत, चुन्याच्या उदकांत वा काकयेच्या उदकांत पानां भिजयतात. आंबयल्ल्यान तंबाकूंतलें मॅलिक, सायट्रिक ही कार्बनी आम्लां आनी 2/3 निकोटीन ना जाता. उरिल्लें निकोटीन, आमोनिया आनी हेर द्रव्यां हांकां लागून पुडीक झोंबपी उग्र असो खाशेलो वास येता.
मद्रासी पूड तयार करतना 100 ग्राम तंबाकूच्या पानांचो पिठो घेवन तो 10 ग्राम गायचें तूप आनी 10 ग्राम बदामाच्या तेलांत तळशितात. न्हिवतकच तातूंत 10 ग्राम कळीचो चुनो घालून उपरांत हें भरसण वस्त्रगाळ करतात.
आयरिश, स्कॉच, गोड पूड अशे सुके पुडीचे प्रकार आसात. हे पुडींत कळीचो चुनो भरशिनात. ताका लागून नाक सुकें जावन पूड नाकाक झोंबतात. ही पूड करतना लेगीत आंबोवपाची पद्दत आसा. एका प्रकारांत, तंबाकूचीं पानां पयलीं वतांत सुकोवन तांचो चुरो करतात आनी लोखणी आयदनांत 5-6 दीस मेरन भाजत दवरतात. तशें केल्ल्यान तो आबता. उपरांत तो वतांत सुकोवन दळटात आनी वस्त्रगाळ करतात. दुसरे एके तरेचे कृतींत, तंबाकूच्यो कांड्यो घेवन तातूंत आठ पटींनी उदक घालून तांचो 1/8 काडो करतात. तंबाकूचीं पानां 7-8 फावटीं ह्या काड्यांत भिजोवन सुकयतात. उपरांत दळून पूड करतात.
पुडीक बरो वास येवपाखातीर कस्तुरी, लंवंगां, गुलाब, जाय-जूय, चमेली हांचीं द्रव्यां वापरतात. भारतांत चडशी तमीळनाडू, गुजरात, पंजाब आनी उत्तर प्रदेश ह्या राज्यांनी पूड तयार जाता. तशेंच तमीळनाडू, केरळ, कर्नाटक, ओरिसा आनी अस्तंत बंगाल ह्या राज्यांनी पुडीचो चड खप जात. चड करून पुडूचें व्यसन खेड्यांतल्या लोकांभितर दिसता. शारांभितर पूड ओडपी लोकांचो नंबर कलकत्त्याचो लागता. चेन्न्ईंत पुडीचे चड कुर्नूल ह्या वाठारांतले लोक पुडीचो उपेग दांत घांसपाखातीर करतात. ही पूड मात्शी उण्या दर्जाची आसता.
नाक चोंदल्यार, शेंको येवपाखातीर पूड ओडटात. पूण हें व्यसन जावपाची शक्यताय आसता. नोपोलियन, सॅम्युएल जॉन्सन, चवथो जार्ज हे नामनेचे मनीस पुडीचे चाहते आशिल्ले. पूड घालपाखातीर तरेतरेच्या प्रकारांच्यो आनी आकारांच्यो डबयो खाशेल्या काळांत प्रचारांत आयिल्ल्यो.
कों. वि. सं. मं.
पुर्णसरस्वती:(इ.स.च्या 14 व्या शतमानाची सुरवात).
एक केरळी कवी आनी नाटककार. दक्षीण मलबारांत एका ब्राह्मण घराण्यांत ताचो जल्म जालो. ताच्या गुरूचे नांव पूर्णज्योती. हे दोगूय गुरूशिषि्य संन्याशी आशिल्ले. ते त्रिचूराच्या मठांत रावताले अशें म्हण्टात. पुर्णसरस्वतीन जे ग्रंथ रचले तांचीं नांवां अशीं-विद्युल्लता-मेघदुतावयली टिका, रसमंजरी-मालती- माधवावयली टिका, रिप्पणअनर्घरापवा वयली टिका, भक्तींदाकिनी- शंकराचार्या विष्णुपादादी केशान्त स्तोत्रावयली टिका, ऋजुलघ्वी-माधवावयली वृतांत आसून ताचे 102 श्र्लोक आसात. हातूंत कांची नगरींत रावपी एके रमणीन वृंदावनांतल्या कृष्णाक मोगाचो संदेश धाडिल्ल्याचें वर्णन आसा. कमलिनी-राजहंस-हें पांच अंकी नाटकूय ताणें बरयलें. राजहंस आनी पंपातळ्यांतली तमलिनी हांच्या लग्नाचो प्रसंग तातूंत वर्णिला. ह्या नाटकांतलो एक श्र्लोक असो-
वामी ममास्तु वरणीयगुणौघबध्दा|
श्र्लाह्या तथापि विदुवां शिवमाश्रयन्ती|
दासी नृपस्य यदि दारपदे नियुक्ता|
देवीती सापी बहुमानपदे जनानाम्|
अर्थ-म्हजी वाणी जरी व्हड गुणसमुदायान भरिल्ली आसली तरी ती विदवानांचे शीवभावनेची आश्रय करून राविल्ल्यानच तिका श्र्लाह्यत्व प्राप्त जालां. राजाची दासी जर ताची बायल जाली जाल्यार ती जशी देवी ह्या नांवान लोकांक भोवमानाची आसता तशेंच वाणीचें आसा.
हाचेभायर पूर्णसरस्वतीन हेर बरेच टिकाग्रंथ बरयल्यात. संस्कृत साहित्याक समृध्द करपी केरळी कवी पुर्णसरस्वतीचो म्हत्वाचो वांटो आसा.
कों. वि. सं. मं.
पूर्व:(पळेयात दिका).
पूर्वा 1:फातरांनी तयार केल्लें चवकोनी ल्हान कूंड जंय पशुबळी दितात ताका पूर्वा म्हण्टात. दरेका द्वळाच्या फाटल्यान आनी फुडें अशीं दोन कुंडां वा शिळा आसतात. हांकां 'फाटली आनी फुडली पूर्वा' अशें म्हण्टात.पूर्वाचे पुजेचे खास प्रकार नात. नाल्ल फोडप, बळी दिवप, विशिश्ट प्रसंगाचेर दिवो लावप हे विधी करतात.
-कों. वि. सं. मं.
पूर्वा 2:भारतीय नखेत्रमाळेंतले इकरावें नखेत्र. हाका पूर्वानखेत्र अशेंय म्हण्टात. अथर्ववेदांत हाचो पूर्वा फाल्गुनी असो उल्लेख आयिल्लो आसा.
हें नखेत्र सिंह राशींत येता आनी हातूंत डॅल्टा आनी थीटा लिओनीस अशे दोन तारे आसात. तातूंतलो डॅल्टा (झोज्मा; विषुवांश 11 ता. 11 मि. 20.7 सें., क्रांती+20°48'32".1 प्रत 2.58; ज्योतीशशास्त्रीय सहनिर्देशक पद्दत;प्रत) हो पूर्वाचो योगतारो (मुखेल तारो).
हाची देवता अर्यमा आनी आकृती शय्या मानतात. हें उग्र, सुलोचन आनी स्त्रीनखेत्र. तशेंच, हें हस्तिमुख अरूणवर्ण आनी दोनूय हातांनी पोपट धारण करपी, अशें हेमाद्रीन हाचें मुर्तिध्यान सांगलां.
ह्या नखेत्राचेर जल्मल्लो मनीस हुशार, धाडसी, रागीट, धूर्त आनी
