देडशें वर्सामेरेंन तशींच आशिल्लीं .तिचो फायदो तार्तर ,लिथ्युएनियन,मोंगोल आनी ऱशीयी आक्रमकांक मेळ्ळो.पूण ड्यूक कोनराट हाणें 'ट्यूटॉनीक ऑर्डर' हे जर्मन संगटनेच्या आदारान सगळ्या आक्रमकांक धांवडावन घाले.उपरांत 'ट्यूटॉनीक ऑर्डर' हे संघटनेचो मुखेली हेर्मान फॉन झाल्टसा हाणें पोलंडाच्या उत्तर भागाचेर आपलो शेक बसयलो.
चवदाव्या शेंकड्याचे सुरवेक आक्रमकांक संदाखातीर पोलंडांतल्यान धांवडावन घालचे खातीर सगळ्या पोलंडी लोकांक एकठांय हाडपाचो वावर पयलो लॅडिस्लास हाणें केलो.उपरांत १३२० त तो पोलंडाचो राजा जालो.ताणें हंगेरीचो राजा चालर्स पयलो हाका आपली धुव दिवन आनी लिथ्युएनियाची राजकन्या आपल्या पुताक बायल करुन पोलंडाची दुस्मानकाय उणी करपाचो यत्न केलो. लॅडिस्लास हाचो पूत कॅझिमीर द ग्रेट एक कुशळ प्रशासक आसिल्लो. ताणें साबार येवजण्यो आखूंन कायदो ,शासन आनी समाजीक मळांचेर सुदारणा घडोवन हाडिल्ली.क्रेक्रो विद्यापीठाची स्थापणूक ताच्याच तेंपार जाली. पूण कॅझिमीर हाका चलो नाशिल्ल्यान पोलंडाचे राज्य ताचो पुतण्यो हंगेरीचो राजा आझूजाल्वी हाका मेळ्ळें.ताकाय चलो नाशिल्ल्यान ताणे आपलो जांवय यागेलो हाका दुसरो लॅडिस्लास हें नांव दिवन पोलंडाचेर १३८३ ते १५७२ मेरेन तिगून आशिल्ली. ह्या काळांत पोलंड-लिथ्युएनियाचें राज्य अस्तीतवांत आयलें. अस्तंत प्रबोधनाच्या ह्या कालखंडांत देशांतल्या विद्या-कलांक नेट मेळ्ळो.ह्याच सुमाराक चवथो कॅझिमीर(कार.१४४५-९२) हाणें अमीर उमरावांचे संविधनात्मक हक्क वाडोवन दोन घरां आशिल्ली संसदेची स्थापणूक केली. ताणें सरदारांक कांय खाशेले हक्क दिल्ल्यान उपरांत तांचीच सत्ता वाडली.
यागलेन घराण्याची सत्ता १५७२ त काबार जाली. उपरांत सोळाव्या शेंकड्याचे निमाणेकडेन हंगेरीचो स्टीवन बाटोरी (कार.१५७५-८६) आनी सतराव्या शेंकड्याच्या पयल्या अर्दांत स्विडनाच्या व्हासा घराण्यांतलो तिसरो झिगीतमुंट (कार. १५८५-१६३२) ङाणीं पोलंडाचेर राज्य केलें. ह्या तेंपार पोलंडाची रशिया ,स्विडन ,तुर्कस्थान आनी हेर राश्ट्रांकडेन झुजां जायत राविल्ल्यान देशाची आर्थीक स्थिती साप इबाडील्ली.व्हासा घराण्यांतलो निमाणो राजा दुसरो जॉन कॅझिमीर हाका मरण आयल्या उपरांत तिसरो जॉन सॉब्येसकी ह्या लश्करी अधिकाऱ्याची गाद्येर नेमणूक केली. ताणें ऑस्ट्रीया सेनेच्या आदारान १६८३त तुर्कीचेर व्हिएन्नाच्या झुजांत पुरायपणान हार घाल्ली. हे घडणूकेक लागून पोलंडाचे म्हत्व वाडलें. सॉब्येसकी उपरांत पोलंड सॅक्सन घराण्यांतल्या राजांच्या शेकातळा आयलो. ह्या राजांक पोलंडी लोकांविशीं मात लेगीत आदर नाशिल्लो. १७६४ त स्तानीस्लाफ दुसरो आउगुस्तची पोलंडाचो राजा जालो. हाच्याच तेंपार प्रॉटॅस्टंट कॅथलीक आनी ऑर्थोडॉक्स हांचेमदीं यादवी झुजां जावपाक लागलीं .हे यादवींतल्यान १७७२,१७९३ आनी १७९५ अशें तीन खेपे पोलंडाचें विभाजन जावन ,रशीया,प्रशीया आनी ऑस्ट्रीया हाणें पुराय देस आपसांत वांटून घेतलो.मुखार पयलो नॅपोलीयन हाणें आपल्या तंत्रा प्रमाण चलपी ग्रॅंड डची ऑफ वॉर्सा ह्या पोलंड राज्याची स्थापणूक केली.पूण नॅपोलीयनाचे हारीवांगडा तें ना जालें.१८९५ त युरोप खंडाचो नकाशो परत पितारचो ह्या उद्देशान व्हिएन्नांत भरिल्लें कॉंग्रेसीन पोलंड राज्याचो चडसो भाग रशियेक दिलो.विभाजनाक लागून पोलंटी लोक एकामेकांसावन पयस जाल्लें,ह्याच तेंपार तांच्या मनांत राश्ट्रवादाची भावना निर्माण जावन वगडायल्लें स्वातंत्र्य परत मेळोवपाखातीर ताणीं १८३० ,१८४६,१८४८,१८६३ आनी १९०७ त बंडां उबारिल्लीं पूण ती अपेशी थरली.
पयल्या म्हाझुजाच्या तेंपार १९१५ त रशियाच्या शेकातळा आशिल्ल्या पोलंड भागाचेर जर्मनीन जैत मेळोवन तो आपल्या शेकातळा दवरलो.उपरांत ५ नोव्हेंबर १९१६ दिसा जर्मन आनी ऑस्ट्रीया देशाच्या सम्राटांनी झुजांत आपल्याक फायदेशीर थरपी स्वतंत्र पोलंड राज्याची घोशणां केली.पूण झुजांत जर्मनीचेर हार पडले उपरांत हें राज्यूय काबार जालें.९ नोव्हेंबर १९१८ दिसा जनरल यूझेफ पिलसूतस्की हाच्या फुडारपणाखाला पोलंडाच्या स्वतंत्र राज्याची स्थापणूक जाली.
पयल्या म्हाझुजांत जर्मनीचेर हार पडले उपरांत १९१९ त जाल्ले व्हर्सायचे कबलातीन पॉझनान आनी बाल्टिक दर्याचे हक्क प्राप्त जालें.१९२० त घेतिल्ल्या भौशीक मताप्रमाण सायलेशियेचो कांय भाग पोलंडाक मेळ्ळो.पूण पॅरिस कबलाती प्रमाण थरयल्ली पोलंड-रशीया मदली शीम पोलंडाक मान्य नाशिल्ली.ह्या वादांतल्यान पोलंड आनी रशीया हांचेभितर झूज जावन तातूंत रशियाची हार जाली,१९२१ त जाल्ले रिगाचे कबलातीवरवीं पोलंडाच्यो चडशो मागण्यो मान्य जाल्ल्यो.पयल्या म्हझुजा उपरांत जाल्ल्या सगळ्या कबलातींक लागून जर्मन ,बायलो-रशिया,युक्रनी, लिथ्युएनियी,चॅक,ज्यू आनी हेर अल्पसंख्य लोकांचो नव्या पोलंडी राज्यांत आस्पाव जालो.पिलसूतस्की हांच्या फुडारपणखाला पोलंडान नवें लोकशाय संविधान आपणायलें.
नव्या संविधनाप्रमाण देशांत लोकशाय शासन अस्तीतवांत आशिल्लें .ह्या तेंपार शेतवडीच्या आनी उद्देगीक मळांचेर थोडीभोव सुदारणा जाल्ली.१९३५ त पिलसूतस्कीच्या मरणा उपरांत एडव्हार्ट स्मीग्ली-रिट्स हो सर्वाधिकारी जालो,ताणें आदलें संविधान रद्द केलें आनी नवें संविधान आपणायलें.नव्या संविधानावरवीं वेंचून आयिल्लें विधीमंडळ लश्करी मंडळाच्या तंत्रा प्रमाण वागपाक लागलें.जर्मनीत हिटलर अधिकाराचेर आयलें उपरांत ताणें व्हर्सायची कबलात रद्द समजून ,पोलंडाचे कांय भाग जर्मनीक मेळचे म्हूण मागणी केली.जर्मनीच्या वाडट्या बळग्याक लागून पोलंडान इंग्लंड-फ्रांसाकडेन संरक्षक कबलात केली.पूण १ सप्टेंबर १९३९ दिसा जर्मनीत पोलंडाचेर घपरी घालून फक्त १५ दिसांनी पोलंडाचेर हार घाली.जर्मनी आनी रशिया हांचेंमदीं जाल्ले कबलातीक लागून पोलंड देश दोगांयनी विभागून घेतलो.पूण दुसऱ्या म्हाझुजांत १९४१ त जर्मनी -रषिया हांचे भितर झूज सुरु जाले उपरांत रशियेच्या शेकातळा आशिल्लो पोलंडी मुलुखूय जर्मनीच्या हातांत आयलो.दुसऱ्या म्हाझुजाच्या काळांत रॅक्झीविच व्लाडिस्लाफ हाका हद्पार केले उपरांत ईग्नाट्सकी मॉशचीटस्की हो पोलंडाचो राश्ट्राध्यक्ष जालो.आनी फ्रांसांत आशिल्लो व्लाडिस्लाफ सीकॉरस्की हो प्रधानमंत्री जालो.दुसऱ्या म्हाझुजांत साठ लाख पोलंडी नागरीकांक मरण आयलें आनी ३८,७०० कोटी रुपयांचें अर्थीक नुकसान जालें.१९४४ त रशियी लश्करान जर्मन सैन्यांक पोलंडातल्यान धांवडावन घाले उपरांत लुब्लीन शारांत रशिये प्रमाण पोलंडी शासनाची स्थापणूक केली. उपरांत रशीया आनी पोलंड हांचेमदीं इश्टागतीची कबलात जाली. मुखार ५ जुलय १९४५ त याल्टा परिशदेच्या निर्णया प्रमाण लुब्लीनांतल्या पोलंडी सरकारांत लंडन शासनांतल्या स्टानीस्लाफ मिकॉलायाचिक हाचो आस्पाव केलो. ह्या नव्या पोलंडी शासनाक इंग्लंड-अमेरिकेची मान्यताय मेळ्ळी. वॉरसाच्या
