फकिरांचे कांय पोटभेद आसात ते अशे- मादारी- हे फकीर चडशे गुजरात आनी राजस्थानांत आसात. ते आपणाक मदारशहाचे वंशज मानतात आनी ताका भजतात. कांय मदारी फकीर मांकडां आनी वांस्वेलां नाचयतात , सोरपान दंश केल्यार, त्या घायाचेर मंत्र घालतात, पांयांचेर आनी फाटीचेर चाबका मारुन वा तोंकाच्या शास्त्रान घाय करुन हे लोक भीक मागतात.
कलंदर- करबलाच्या झुजांत आपूण इनाम हुसेलाचे वार्ताहार आशिल्ल्याचें ते सांगतात. मोहरमाच्या म्हयन्यांत सातव्या दिसासावन धाव्या दिसामेरेन हांचेदृमदलेो एक मनीस पाचवें वस्त्र न्हेसा आनी हातांत तरसाद घेवन एका तजियासावन दुसऱ्या तजियामेरेन धावन वता आनी आपल्या परंपराग वार्ताहाची याद करुन दिता.
रफई - हांकां गुरजवाले अशेंय म्हणटात. हांच्या उजव्या हातांत गुरज आसात. भिक्षा मेळपाक कळाव जाल्यार हे फकीर हातांतलें गुरज, हातचलाखेन आपल्या पेल्यांत वा दोळ्यांत घालतात. पूण तांकां कांयच दूख जायना.
जलाली- हे जलालुद्दीनाचे अनुयायी आसात. ह्या पंथांत प्रवेश घेवपी मनशाक आपल्या आंगांवयले सगळे केंस काडचे पडटात. तांकां कपडे लेगीत वापरपाक मेळनात. उपरांत तांच्या उजव्या खांद्याचेर दाग दिवन तांकां पंथाची दिक्षा दितात. हे भिक्षेच्या वेळार आपणाच्या आंगार चाबकाचे फटके मारुन घेतात. हे भांग पियेतात आनी सोरोप -विंचू लेगीत खातात.
बेनवा- हेआपले उत्पत्तीचो संबंद ख्वाजा हसन वमरीकडेन लायतात. हे उंच तोपी घालतात.
मेवाती - हे मूळ मदारींचे शाखेचे आसात. हातांत कांकणा,कानांत कानांतली घालून लांब केंस वाडयतात. खाड- मिशयोय दवरतात. बायलांचो भेस करुन ते आपणाक हुसेनाची बायल मानतात.
नक्षबंदिया- हे ख्वाजा मीर महंमदाचे शिश्य. वृत्तीन थंड आनी सदवर्तनी आसपी हे फकीर रातचे हातांत मशाल घेवन भीक मागतात. भुरग्यांनी भिक्षा घाल्यार तांच्या कपलाक मशालीची काजळी लायतात.
दरवेशी - हे संन्यस्तवृत्तीचे आसतात.
हुसेनी ब्राह्मण - हे फकीर मुसलमान न्हय पूण ते मुसलमानांच्यो कांय चालीरीती पालटात. अथर्ववेदाकूय ते मानतात. पैगंबराचे धुवेचो पूत हुसेन हाच्या नांवावयल्या तांकां हुसेनी हें नांव मेळ्ळें. हांचें मुखेल ठिकाण अजमेर आसलें तरी अहमदाबाद, बडोदें शारांनी तांची वस्ती आसा. बेशर फकिरांमदीं हांचो आस्पाव जाता. हे रमजान पालटात. गाय सोडून हेक जनावरांचे ते चोरुन मास खतात. हिंदू लोकांभाशेनूच हांच्या भुरग्यांचीं नांवां आसतात. हें सुंता करिनात. बशिल्लें अवस्थेंत हे लोक मडीं पुरतात.
मुसासोहांग - गुजरातेंत रावपी हे फकीर सवायशीण बायलांभाशेन भेस करतात. नाकांत पिली घालतात. पूण खाड दवरतात. हे मुसा नांवाच्या पिराक भजतात. हे फकीर सुन्नी पंथाचे आसून लग्न जायनात.
रसूलशाबी- हांका मस्तान अशेंय म्हणटात. हे लोक भेंडाक ल्हनशें वस्त्र गुठलायतात, पैरण घालतात आनी भीक मागपाखातीर लाकडी कटोरो बाळीगतात. हेयफकीर सुन्नी पंथाचे आसून लग्न जायनात.
फकिराकडेन एक जपमाळ आसता. तिका 99 मणी आसतात. गांवांतल्या थड्याचेर पाचवो कपडो घालून ताची राखण करतात.
-को.वि.सं.मं.
फक्रुद्दीन अली अहमद : (जल्मः 13 मे 1905, दिल्ली, मरणः 11 फेब्रुवारी 1977 दिल्ली).
भारताचो पांचवो राश्ट्रपती.ताच्या बापाचें नांव कर्नल झॅड्.ए.अहमद आनी
आवयचें नांव रुकय्या सुलताना. तांचें घराणें मूळ आसामचें. मुळावें शिकप घरांत जालें आनी 1931 वर्सा पंजाब विद्यापीठांतल्यान तो मॅट्रीक पास जालो. उपरांत दिल्लीच्या स्टीफन म्हविद्यालयांतल्यान उंचेले शिक्षण घेतकच तो आय.सी.एस. परिक्षेखातीर कॅतरिन म्हविद्यालयांल्यान बी.ए. पास जालो पूण गालगुटांच्या दुंयेसाक लागून ताका आय.सी.एस. परिक्षेक बसपाक मेळ्ळेंना. तेखातीर तो 1928त बार अॅट लॉ जालो.
इंगलंडाक आसतना तो हॉकी संघाचो अध्यक्ष आशिल्लो. गोल्फ, टॅनीस, हॉकी ह्या खेळांची ताका भुरगेपणासावन आवड आशिल्लीं. खेळाच्या निमतान ताणें युरोपभर भोंवडी केली.
भारतांत परत येतकच ताणें सर महम्मद शफी ह्या नामनेच्या वकिलाच्या हाताखाला पंजाब उच्च न्यायलयांत वकिलीक आरंभ केलो. उपरांत आपणाचे जमनीविशींचे दावे चलोवपाखातीर तो गुवाहाटीक गेलो आनी थंयच स्थायीक जालो.
1931त म्हळ्यार पिरायेच्या 26 वर्सा तो कॉंग्रेस पक्षाचो वांगडी जालो. उपरांत 1935 वर्सा आसामाच्या विधीमंडळाचेर वेंचून येतकच 1938-39 वर्सा अर्थ आनी महसूल मंत्री जालो. 1942 वर्सा ताणें छोडो भारत आंदोलनांत वांटो घेतलो आनी स्वातंत्र्य चळवळींत काम करपाक लागलो. ताका दोन फावटीं बंदखण भोगची पडली.
पिरीयेच्या चाळीसाव्या वर्सा 1945त तो अबिदा बेगम हिचेवांगडा लग्न जालो. ती एका बऱ्यांतली बॅडमिंटन खेळगडी आनी उत्तर प्रदेशांतल्या सुलतान हैदर 'जेष' ह्या उर्दू साहित्यीकाची धूव. तांकां समिना, पर्वेझ आनी बदर हीं तीन भुरगीं.
1945-46 ह्या काळांत तो कॉंग्रेस कार्यकारणिचो वांगडी आशिल्लो. 1946 ते 1952 ह्या काळांत ताणें आसाम सरकारच अॅडवोकेट जनरल म्हणून काम केले. फुडें 1954-57 ह्या काळांत तो राज्यसभेचेर वेंचून आयलो. 1955 वर्सा ताणें सोविएत रशियेक गेल्ल्या भारतीय कायदेतज्ञांच्या शिश्टमंडळाचें फुडारपण केलें. 1957 त तो एकवटीत राश्ट्रांत गेल्ल्या भारतीय शिश्टमंडळाचो वांगडी आशिल्लो. त्याच वर्सा तो आसाम विधानसभेचेर वेंचून आयलो आनी 1966 वर्सामेरेन अर्थ, कायदो आनी समाजकल्याण ह्या खात्यांचे मंत्रीपद ताणें सांबाळ्ळें. 1966 ते 1974 ह्या काळांत केंद्रीय मंत्री ह्या नात्यान ताणें वीज आनी शिंपणावळ शिक्षण, उद्देगीक उदरगत, सेती अशीं जायतीं खातीं सांबाळ्ळीं.
