कोंकणी विश्वकोश : ३ हायो सोद मात ह्या निमाण्या दोन दशकांतलोच. भुरगेपणांतलें कुपोशण मनशाचे वाडिची आनी बुद्दीची कुवत उणी करता. मनशाचे मोटवेपण वा आवयच्या कुपोशणाक लागून भुरण्याचे जल्मवजन उणे जाता. उणे आमच्या देशांत ४o% भुरग्यांक कुपोशण आसता. हातूंत ५१0% भुरग्यांक सादारण खर आनी चड खर कुपोशण आसता. कुपोशणाचें मुखेल कारण कॅलरी आनी प्रथिनां हांचे जेवणांतले उणेपण, हांचे भायर अ जीवनसत्वाचें कुपोशण, लोखण ह्या धातूचें कुपोशण आनी आयोडीन ह्या घटकाचें कुपोशणूय आमच्या देशांत खूब असता. 'अ' जीवसत्वाचें कुपोशण ४-५% भुरण्यांक आसता. ह्या येता. लोखणाच्या कुपोशणांत रगतांत हिमोग्लोबीन हो घटक उणो जावन अॅनेमिया हें दुखणे जाता. ह्या दुखण्यांत कश्टांचें काम करपाची (Physical work) कुक्त उणी जाता. बुद्दीचे उणेपणूय ह्या दुखण्यांत जाता. हैं दुखणें ४०-५०% भुरग्यांक जाता. आयोडीन हो घटक उणो जाल्यार थायरॉयड (Thyroid) हे ग्रंथीचे काम सारके जायना जावन ती सुजता. आवश्यक आयोडिनाचे कुपोशण जात्यार भुरण्याक कॅटिनीझम {Cretinism) हें भयाचे दुखणे जावन सूज़ गॉयांत सुमार २७-३०% लोकांक आसा, अशें एके पळोवणेत देिसलां, हळदुर्दी फळां खातपाक जाय. लोखण हें पाचवी पालेभाजी, नुस्तें, मेळटा, आयोडीनयुक्त मीठ वापरल्यार आयोडिनाचो कुपोशण पयस ददरपाक जाता. दुखण्यांभाशेनूच आसतात. पूण तांची लक्षणां विंगड विंगड आसपाक भयाची जावंक शकतात. नवजात भुरग्यांची दुखणों : नवजात भुरग्यांचीं लक्षणां पारखुपाक खूब अणभवावी नदर जाय. नवजात भुरग्यांच्या दुखण्यांचीं लक्षणां 어 있3 बालरोगविज्ञान नवजात भुरग्यांचीं मुखेल दुखणीं अशीं : १. जल्मवजन उणे दुखणों (infection). ३. हुस्काराच्या त्रासांचे दुखणे. ४. जल्मजात असंगततायांची दुखणी (Congenital anomalies). दुखणीं (सादी थंडी, प्लुमोनिया, भिण्णां), २. हांगवण, ३. सादो जोर, ४. दंत, ५. कामीण, ६. तिफोयत जोर, ७. काळजाचों (जल्मजात) दुखणीं. आनी हेर 3;ासताच. प्रमाण खूब उणें जालां. बालरोगविज्ञानाच्यो नव्यो दिका : ह्या दोन दशकांमदीं बालरोगविज्ञानाची खूब उदरगत जाल्या. दर दिसा नवे नवे सोद लागत तर आवयच्या पोटांतलो गर्भ (Embryo) आनी भ्रूण (Foets) हांचे वांट्याक आयलां. बालरोगविज्ञानाच्या ह्या फांट्याक जल्मापयलीचे ETTERFfĞēITH (Antenatal Paediatrics) 3Rİ HEUTTā. अनुवंशीक रोग आनी बडीचीं अपंगूळपणां हांचो सोद बालरोगतज्ञ नव्या उपकरणांच्या 3ादारान घेवंक शकतात. आवयच्या पोटांत भुरग्याभोंवतणों एक द्रव आसता. ह्या द्रतांत भुरगें पॅवता. ह्या द्रवाक उल्व द्रव' (Amni०tic Fiuid) अशें म्हण्टात. गर्भ धरतकच १०-१२ सप्तकांचेर उल्व द्रवाची तपासणी केल्यार TJRHaits& droT (Chromosomal Abnormalities) TWTH. Mongolism Thalassamia RTRči दुखणीं हे तपासणेत बेर्गीन कळ्ळ्यार भुरगें दवरपाचे काय ना हाचो निर्णय आवय-बापूय घेवपाक शकतात. गुरवार बायलेक चार म्हयने जातकच आवयची Ultrasound (Congenital Anomalies) è HURUĦ कळूक्त शकतात. फाठल्या दोन दशकामंदी भुरग्यांचे शल्यशास्त्र बरेंच फुडें पावलां. खर खर अशो असंगततायो आतां शस्त्रक्रियेउपरांत बन्यो जातात. नवजात भुरग्यांचेर ह्या दोन दशकांमर्दी बालरोगविज्ञानाक आनिकूय फांटे फुटल्यात. बालहृदयविज्ञान (Paediatric Cardiology), 'qTåg'ERT विज्ञान (Peadiatric Pulmonology), बालमज्जारोगविज्ञान (Paediatric Neurology), बालमूत्रपिंड विज्ञान (Paediatric Nephrology) è फांटे खरेच सुदारल्यात.
