Jump to content

Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/162

From Wikisource
This page has not been proofread.

सप्टेंबर १९८१ त बॉबे हाय वाठाराचे उदेंतेक ३५ किमी. अंतराचेर एक नवोच तेलाचो वाठार मेळ्ळा. ह्या वाठाराक बी-५७ अशे म्हण्टात. ह्या वाठाराचे क्षेत्रफळ ८o चौ. किमी. अासा. दतरप गरजेचे आसता आनी हांगा सदांच सुमार २० लाख घनमीटर संबध्द वायूचे उत्पादन जाता. वसई वाठारांत फकत निस्संबध्द वायू मेळटा. ह्या वायूचे उत्पादन जाय तेना चालू वा बंद करूंक मेळटा. संबध्द आनी निस्संबध्द वायूचें विभाजन (वेगवेगळ्या तापमानांक मेळपी मेळटात. ताका सी-१, सी-२, सी-३, सी-४ अशीं नांवां दितात. हातूंतले सी-१ साया खातीर, सी-२ खनिज तेल रसायनाखातीोर, सी-३ खनोजतेल रसायनां आनी घरगुती जळणाखातीर तशेंच सी-४ घरगुती जळणाखातीर वापरतात. - को. वि. सं. मं. बॉक्सर किड : {जल्म :१९११; मरण : १९९१ शिवोले). करतालो देखून ताका 'बॉक्सर' हें नांव पडलें. आठ वसाँचो आसतना बापायन ताका मुंबय व्हेलो. थंय तो थोडे मुंबयच्या ग्रॅन्ड हॉटेलांत ताणे काय तेंप नोकरी केली. निमाणेकडेन ताणे सेंट्रल रेल्तेत फिटर म्हणून २१ वसाँ काम केलें. सुरदेकसादन तो ल्हान लहान संस्कृतीक कार्यावळींनी वाटो घेतालो. सतरा वसाँचो आसतना ताणे एर्नेशत बॉर्जिसच्या 'बोमायचो' ह्या तिरात्रांत पयले पावल दवरले (१९३४) आनी आपले कलेच्या आदारान तो रोखडोच वेवसायीक माचयेर आयलो. 'एडिटर पोच दे, ‘बी मायी' ही तियात्र माचयेर हाडलो. 'किड़-यांग-रोइ' हे तियात्र नामनेक पावले. किड बॉक्सर हो राश्ट्रवादी विचारांचो आशिल्लो आनी राश्ट्रीय ԳԿ,o कोंकणी विश्वकोश : ३ ख्यास्त भोगची पडली. कोड बॉक्सर ही एक व्हड तांकोची कलाकार आशिल्ल्यान ताका - कों. वि. सं. मं. बॉक्सायट : अॅल्युमिनीयमाच्या उदकाळ ऑक्सायडांचे भरसणेन तयार जाल्लो फातर. फ्रांसांतल्या ले बॉ हे सुवातेर बॉक्सायट हें पयली मेळ्ळे अानी पी. बेत्यें हाणे ताचे पयलें विश्लेशण केलें (१८२१). ह्या गांवादयल्यान ए. युफ्रेन्वा हाणे सुरवेक ताका ब्युक्सायट अशे (१८४५४७) आनी उपरांत आंरी सँन्त क्लॅर द विल हाणे स्पॅलिंगांत सुदारणा करून बॉक्सायट हें नांव दिले. - हो फातर पिठ्या रुपांत चड करून अंदुकाश्मी ते कलायाश्मी (वाटकुळ्या सुक्ष्मकणांच्या पुंजकावरी) संरचनेचो आसता. हो चडसो हाचे भौतिक गूणधर्म आद्वारून आसतात. ताची घटसाण १-३ आनी विशिश्ट गुरुत्व २-२.५७ इतले आसता. हाका लोळको धवो, करहो, खनिजां गिब्सयट (Al(OH)), बोहेमायट (Alo(OH)) आनी डायास्पोर (Alo,) हांचे फकत क्ष-किरणावरतीच परिक्षण करूंक मेळटा. उद्देगीक उणेच ३२% अॅल्युमिना (Al,0,) आसता. तिनांयनी लोखणाचीं ऑक्सायहां आनी मातयेचीं खनिजां ह्यो मुखेल अशुध्दी अासून बॅझाल्टापसून तयार अशे तरेन हातूंत लिमंॉनायट, हेमेंटायट, मॅग्नेटायट गोएथायट, सिडेरायट, केओलिनायट, कलायाकायट ल्युकॉबक्झीन, रूटायल, अॅनॅटेज, आदी हें वितळपाक जड आनी आकार दिवपाक कठीण अासून बंद नळयेंत तापयल्यार तातूंतल्यान उदक भायर येता. १९२७ वसर्ग सी. एस. फॉकस हाणे बॉक्सायटाचे जांभ्याची प्रकार आनी टॅर रोसाचो प्रकार अशे दोन गट केले. बॉक्सायट हे ऊध्र्वजनित म्हळ्यार पावसाचे जमनींत वचपी उदकाचे क्रियेन तयार