भट्टीन हें काव्य रचलें. तेखातीर भट्टीक गुजराताचो पयलो कवी मानतात. भट्टी ४९५ ते ६४१ ह्या काळांत केन्ना तरी जावन गेला अशें कांय जाणकारांचे मत आसा. भट्टी हो श्रीमाळी ब्राह्मण, श्रीधरसेनाचो सभापंडीत तसोच राजकुंवरांचो गुरुय आशिल्लो अशें भोलाशंकर व्यास हाणें सांगलां.
भट्टिकाव्याचे २२ सर्ग आनी १,६२५ श्लोक आसून ते चार कांडांनी बरयल्यात. तीं कांडां अशीं-
१. प्रकीर्णकांडः हातूंत पयले पांच सर्ग येतात. रामाच्या जल्मापसून सीतेक रावण उबारुन व्हरता, इतलेमेरेनची कथा हातूंत आयल्या.
२. अधिकारकांडः स ते णवव्या सर्गामेरेन हें कांड आसा. हातूंत सुग्रीवाच्या राज्याभिशेकापसून, लंकेंतले अशोकवाटिकेंत गेल्ल्या मारुतीक राकेसांनी धरुन रावणाफुडें उबो केलो इतलेमेरेन कथआ आसा.
३. प्रसन्नकांडः धा ते तेरा सर्गांमेरेन हें कांड आसा. हातूंत रामाच्या सेतू बांदपामेरेन कथा आयल्या.
४. तिडन्तकांडः चवदा ते निमाणच्या सर्गामेरेन हें कांड आसा. हातूंत रावणवधासावन रामाच्या राज्याभिशेकामेरेन कथा आसा.
रामाची कथा हो जरी काव्याचो विशय आसलो, तरी ताचो मुखेल हेतू व्याकरण, काव्यशास्त्र, साहित्य हांच्या नियमांच्यो सविस्तर देखई दिवप हो आसा. पूर्विल्ले संस्कृत अध्ययनपद्दतींत पंचमहाकाव्यंभितर भट्टिकाव्याचो आस्पाव केल्लो. सुमार तेरा टिका ह्या काव्याचेर बरयल्यात. तातूंतल्यो 'जयमंगला' आनी 'मल्लिनाथी' ह्यो उल्लेख करपासारक्यो आसात. हें काव्य अल्पमती आशिल्ल्यां खातीर नासून पंडितांखातिरुच आसा अशें स्वता कविनूच निमाणें सुचयलां. ह्या काव्याची भास सादी, सरळ आसून १८ ते २२ हें पांच सर्ग जर्मन भाशेंत अणकारल्यात (१८३७).
भडंगे, लक्ष्मण धोंडिराम
(जल्मः ५ मार्च १९३० येवला, नासिक, महाराष्ट्र).
सुटकेझुजारी. ताणें मराठी मुळावेंमेरेन शिक्षण घेतलें. १९५२ वर्सांच्यान ताणें समाजीक चळवळींना वांटो घेवंक सुरवात केली. भाववाडी आड उलोवप केल्लेखातीर ताका २१ दीस बंदखणींत रावचें पडलें. १९५५ त सत्याग्रह चळवळीचो प्रचार करपांत आनी पैंगीण - काणकोणां जाल्ल्या सत्याग्रहांत ताचो वांटो आसा. महाराष्ट्र सरकारान सन्मानपत्र दिवन ताचो भोवमान केला.
भडभुंजे
एक जात. भड म्हळ्यार कायल आनी भुंज म्हळ्यार भाजप. धआन्य भाजपी अशी ह्या उतराची व्युत्पत्ती जाता. मध्य प्रदेश आनी उत्तर भारतांत ह्या लोकांचो राबितो चड आसून महाराष्ट्र आनी गुजरात ह्या प्रदेशांनीय हे लोक आसात.
हे लोक आपणाक कान्यकुब्ज ब्राह्मणांचे वंशज आनी कैया नांवाच्या कायस्थआंचे सोयरे मानतात. कहार बापूय आनी शुद्र आवय हांचेपसून भडभुंजाची उत्पत्ती जाली अशें इलियट, शॅरिगं आनी विल्सन ह्या अभ्यासकांचें मत आसा. राजस्थआनांतल्या भडभुंजांची उत्पत्ती यदुवंशी रजपुतांपसून आसून, तांचेमदी हिंदू आनी मुसलमान ह्या दोनूय धर्मांचे लोक आसात. पंजाबांत तांकां 'झिनवार' म्हण्टात. कांय सुवातींनी तांकां भुजवा आनी चतारी ह्या नांवांनीय वळखतात. वाराणसींत भडभुंजांच्यो सात उपजाती आसात. गुजराती भडभुंजांमदीं काश्यप आनी वाल्मिकी अशीं दोन गोत्रां आसात.
महाराष्ट्रांत परदेशी आनी मराठी अशे दोन भाग आसात. मराठी भडभुंजांचीं नांवां जाधव, गायकवाड, शिंदे, पवार अशीं आसून ते शेतक-यांभाशेन वागतात. परदेशी लोक कानपूर, लखनौ, मथुरा, बरेली ह्या वाठारांतल्यान आयल्यात.
भडभुंजांभितर सक्सेना, श्रीवास्तव, झिनवार, भटियार, सुखसेनिया आनी चौहान अशो स मुखेल पोटजाती आसात.
राजस्थआनांतल्यो बायलो नाक तोपनात. गळ्यांत भांगराच्यो वस्ती घालपाचीय चाल ना. पूण हातांत लाखेचीं कांकणां घालतात. हळदुव्या रंगाचे कपडेय वापरतात. दादले वालो वा पुडवें न्हेसतात आनी बायलो घागरो न्हेसून ओडणी घेतात.
महाराष्ट्रांतले भडभुंजे स्मार्थपंथीय आसून भैरोबा, भवानी, खंडोबा, महादेव हीं तांचीं दैवतां. तांचे धर्मीक विधी परदेशी ब्राह्मण करतात. गुजराती भडभुंजे वैश्णव धर्मीय आसून तातूंतले कांय स्वामीनारायण पंथांतलेय आसात. तशेंच, कांय रामानंद, वल्लभाचार्य, कबीर आनी हेर उपपंथांचे आसात. राजस्थआनांतले भडभुंजे शक्तीचे उपासक आसून ते सोरो-मांसाक आफुडनात. ते आपले कुलदेवतेक दाळ, रोटी आनी तेल दितात. सांचोर ब्राह्मण तांचे पुरयत आसतात.
गोस्वामी महाराज हे तांचे गुरु. घरांतलो कोणूय दुयेंत जालो जाल्यार पुर्वजांच्या शापाक लागून जालो अशें मानतात. उपरांत एक पिठाची बावली करुन तिचेर सगळे मरणाचे संस्कार करतात.
भडभुंजे लोकांमदीं ब्राह्मणाकडल्यान लग्नाचो सुवाळो करतात. लग्नांत न्हवरो बायलेचो भेस करुन माटवांत नाचता. महाराष्ट्रांतले भडभुंजे लग्नाच्या माटवांत एक शेगडी दवरुन तिचेर एक मातयेचें आयदन दवरतात. तेन्ना ब्राह्मण मंत्र म्हण्टा आनी व्हंकलेचो बापूय त्या आयदनांत थोडे थोडे तांबडे तांदूळ उडयत रावता. लग्न व्हंकलेच्या घरा
