भासाच्या नाटकांत बरेच श्लेक दिश्टी पडटात.सुस्कृत जिणेविशीं कांय म्हत्वाचे सिध्दांत लेगीत ताच्या नाटकांनी आसात.ताच्या नाटकांत कथाभाग उणो आसत.पुण नाटकांची घडण मात सुव्यवस्थुत आसता.भासाचें काव्य सरळ,सोंपें आसता.कालिदासान भासाचे नाट्यनिर्मितीची तोखणाय करची हेंच हातूंत ताचें व्हडपण जाणवता.
== भास आनी भासविज्ञानः ==ज्या ध्वनिचिन्नांच्या आदारान मनीस एकामेकांकडे विचारांचें दिवप-घेवप करता,संपर्क सादता त्या ध्वनिचिन्नांच्या एकवटीन रुपाक भास म्हण्टात.भास हें उतर 'भाष'ह्या मूळ संस्कृत उतरावयल्यान आयलां.भास ध्वनीरुप आसता.मनीस आपल्या तोंडांतल्यान तरेकवार नाद वा ध्वनी काडूंक शकता.दर एक भास हातूंतले कांय नाद ध्वनी वेंचून काडटा ह्या ध्वनींचे रचणुकेंतल्यान थरावीक अर्थ उकतो जाता.
संवसारांत उण्योच म्हळ्यार सुमार चार हजार भासो आसात.ह्यो सगळ्यो भासो लोकांचे जिबेर घोळटात.पूण सगळ्योच बरोवपाखातीर उपेरी पडनात.मनशाचे तशेंच भाशेंचे जिणेंतूय उलोवप आदीं आनी बरोवप उपरांत येता.देखून उलोवप,भाशेचें मुळावें रुप अशें भासविज्ञान मानता.
मनशाचे उदरगतीच्या इतिहासांत भाशेक मुखेल सुवात आसी.भास हें मनीस-जिणेचें मुळावें आंग.सगळ्या मोनजातीं भितर सैमाचे नदरेन मनीसूच भाशेक पात्र आसा आनी सैमाकडल्यान मेळ्ळिल्ली ही भाशिक तांक मनशाभितर आपशीं फळना,तिका समाजान फळोवंची पडटा म्हणपाचें ह्या मळावयलें संशोधन सांगता.
मोनजातींच्या संदेशनाचे तुळेन मनशांलें भाशिक संदेशन खूब आगळें वेगळें.
भास म्हळ्यार चिन्नांची,कुरवांची वेवस्था.कुरवेक दोन आंगां आसातात.एक आंग संकेतकाचें( signifier)वा नादाचें आनी दुसरें आंग संकेतिकाचें(signified)वा अर्थाचें.संकेतक आनी संकेतीत हाचेमदीं संकेतीक नातें आसता.देखीक,झाड ह्या नादांच्या पुंजुल्याचो तागेल्या ह्या अर्थाकडेन कसलोच सैमीक संबंद आसना म्हणुनूच हिंदीतलो पेड वा इंग्लिशींतलो ट्री बें वेगळे नादां पुंजुले होच अर्थ उक्तायतात.मोनजातींच्या संदेशनांत संकेतक आनी संकेतीत हांतेमदीं चडशें सैमीक नातेंच पळोवंक मेळटा.देखीक,म्होंवा मुसांले नाचाचे भाशेंत संकेतक संकेतिताक खूब लागीं आसता.मूस कसो नाचलो-वाटकुळो कांय इंग्लीश आठांची आकृती काडून,तो कशे तरेन लकलो ह्या सारकिल्या बारीकसाणींचें गणित मांडून ताच्या नाचाचो अर्थ लावं येता.
मनशांचे भासेवरी जायत्या मेनजातींच्योय भासो तोंडाचे नाद उपकारायतात.पुण नाद उपकारवपी ह्या दोनूय भाशांमदीं खूब वेगळेंपण आसा.मोनजातींच्या भाशांभितर मेकळ्या नादाक अर्थ आसता.देखीक,संपश्टाची सुलुस लागतकच गिबन माकड ह्या प्रसंगखातीर आशिल्ली किळांच उच्चारता.हीच किळांच परतो परतो उच्चारीत रावता.पूण मनशांचे भाशेंत असो मेकळ्या नादांक अर्थ आसना.नाद जेन्ना एकठांय येतात तेन्नाच अर्थ घडटा.भाशेंत दोन थर आसात,एक अर्थ नाशिल्ल्या नादांचो स्वनिमांचो आनी दुसरो हे अर्थ नाशिल्ले नाद एकठांय .येवन घडिल्ल्या अर्थपूर्ण रुपिमांचो
मोनजातीच्यो भासो चडशो मेकऴ्या नादांच्यो घडिल्ल्यो आशिल्ल्यान तांकां बांदांवळ जावं व्याकरण नासता.पूण व्यकरण हें मनशाचे भाशेचें एक मुळावें खाशेंलेपण.भाशेच्या सगळ्या पांवड्यांचेर ध्वनीच्या,उतराच्या आनी वाक्याच्या व्याकरणाची बांदावळ आसता.
मनीस आपली भास आपल्यावांगडा घेवन जल्माक येना.ताका ती शिकची पडटा.पूण मानजातीक मात तांच्यो भासो सैमाकडल्यानूच मेळिल्ल्यो आसतात.देखून तांकां त्यो शिकलेबगर आपशींच योतात.
भास हे मोनजातीच्या सैमाचो वांटो जाल्ल्यान मोनजातींच्या भाशांक काळांचो भेद लागना,शेंक़्यांनी वर्सां सावन म्होंवामूस एकूच भास नाचत आयला,कावळो एकेच भाशेन गायत आयला आनी गाय एकेच तरेन हांबेत आयल्या .मनशांची भास मात ताच्या समाजावरी एकेकडेन थीर उरुंक ना,ती बदलत गेल्या.
मोनजातींच्या भाशांक सरभोंवतणच्या वाठाराचोच आनी आतांचोच संदर्भ आसता.मनीस मात मुखार आशिल्ल्याच्या समदर्भांत उलोवंक शकता,तितलोच मुखार नाशिल्ल्याच्या संदर्भांत उलोवंक शकता.मनशाक भूतकाळ,भविश्यकाळ आसता.तशेंच मनशाचे भाशेंक थळाकाळाचें बधंन नासता.
उलोवप आनी आयकप ह्यो भाशेंच्यो दोन कडो आनी भाशीक वेव्हारांतल्या दोन भुमिका.भाशेचो उलोवपी हो भशेचो आयकूपी आसता.म्हणजेच भाशेंत उलोवप्याच्यो आनी आयकुप्यांच्यो दोन जाती आसनात.एकलोच मनीस ह्यो दोनूय भुमिका करता.उलोवपा-आयकुपाच्या भुमिकांची अदलाबदल करपाचें लक्षण मोनजातींच्या भाशांनी आसून लेगीत ह्यो भासो मनशांचे भशेलागी सर करिंन पावनात.संवाद हें मनशांच्या भाशांचें मुखेल आंग.मोनजातींच्या भाशांभिरत संवाद नासता.मोनजाती कांय थरिल्ल्याच प्रसंगांचेर उलयतात.हें प्रसंग चडशे कुडीच्या गरजांकडेन संबंद आशिल्ले आसतात.मनशांचे भाशेक फॅक्ट लागता,तशेंच फिक्शनूय लागता,भाशेच्या आदारान मनीस आपल्याचो असो खाशेलो संवसार निर्मूंक शकता.
संवसारांतल्या सुमार चार हजार भाशांभितर अमोरिकन इंडियन
