संगीतसम्राट अल्लादियाखाँ हाच्या तीन पूतांतलो, मदलो पूत. ताचें सगळें भुरगेपण कोल्हापुरात गेलें. ताका लागून मराठी भाशेचेरुय आपले आवयभाशे इतलेंच ताचें प्रभुत्व आनी मोग आशिल्लो. ल्हानपणांतूच ताका बापायची आनी बापोलयो हैदरखाँ हाची धृपदधमाराची आनी उपरांत ख्यालाची तालीम मेळ्ळी. ताच्या ख्यालांत आलपी, बोल-आलाप, बोलतान, तानफिक्रे दिसून येतात. मंजीखाँचो आवाज बारीक पूण गोड आनी भावनीक आशिल्लो. ताचे गायकीचीं मुळावीं आंगां अल्लादियाखाँ हाचेच गायकीच्या आदाराचेर उबारिल्लीं. अल्लादियाखाँ हाची असामान्य गायकी समान्य आयुप्यांक वा गायकांक समजनाशिल्ल्यान, मंजीखांन ती गायकी विगंड विंगड स्वरुपांत मांडून सगळ्यांक ते गायकेचें म्हत्व पटोवन दिलें.
ग्वाल्हेर परंपरेचो हद्दूखाँ, हाचो पूत रहिमतखाँ हाचे धाटणीचो मंजीखाँचेर खोलायेन संस्कार जाल्लो. कांय काळ बापायवांगडा कलकत्याक राविल्ल्यान थंयच्या मौजुद्दीनखाँ आनी हेर गायकांच्या पूरब ढंगाचे ठमरीचें गायन ताका आयकुपाक मेळ्ळें. मुळांत गोड गळो आनी भावनासुलभ रसिक वृत्ती आशिल्ल्यान तीय गायकी ताणें सहज आत्मसात केली. मराठी पदां आनी त्या काळांतल्या आर्विल्या तवींचीं कवनां तो सामके भावपूर्णतेन गायतालो. ख्याल, ठमरी, भजन, गझल, मराठी पद असो कसलोय प्रकार आसूं, शबदांक भावनेचो सुवास लावपाची ताची वृती आशिल्ली. माधव जूलियनाची ऐकिव तव मधुबोल, गडकऱ्याची बजाव बजाव मुरली वा गिरीशाची सोडू कुठे ही चिमणी बाळे ह्यो कविता मैफलींतल्यान बरे तरेन सादर करपी तो पयलोच गायक आशिल्लो. नामनेचो व्हड गायक मल्लिकार्जुन मन्सूर हो मंजीखाँचो पट्टशिश्य.
मंजुल रामायणः एक संस्कृत रामायण. ह्या रामायणांत एक लाख वीस हजार श्लोक आसात. सुतीक्ष्ण नांवाच्या ऋषीन स्वारोचिष मन्वंतराच्या चवदाव्या त्रेतांत हाची रचणूक केल्ली आसून, तें सात सोपानांत निबध्द आसा. भानुप्रताप अरकिमर्दनाची कथा हो हातुंतलो खाशेलो भाग आसा. तशेंच हनुमान आनी सीता हांचो अशोक वनांतलो संवाद, हनुमंताक सांगिल्ली भक्ती व्याक्या ,शबरीक सांगिल्ली नवविधा भक्ती, हे विशय रामायणांत आयल्यात.
मंजुश्रीः एक बोधिसत्त्व. ज्ञानाची देवता. महायानी बौध्द हाका अवलोकितेश्र्वराच्या खालोखाल मान दिवन ताची उपासना करतात. निष्पन्नयोगावलींत हाचें रुपध्यान वर्णिलां तें अशें –तीन तोंडां, तीनूय तोंडांचे हळदुवो, नीळो आनी धवो अशे वर्ण, स भुजांचो, उजाव्या दोन हातांत तलवार आनी बाण. अज्ञानींचो नाश करप हो त्या शस्त्रांचो उपेग. तिसरो हात वरद मुद्रेंत. दाव्या तीन हातांनी प्रज्ञापारमिता हें पुस्तक, नील कमल आनी धोणू. अक्षोभ्य ह्या ध्यानी बुध्दापसून हाचो जल्म जालो अशें सांगलां. यमारी ही मंजुश्रीची शक्त आसा. ती सदांच ताचेवांगडा आसता. केन्ना केन्नाय सुधनकुमार नांवाचो एक मनीसूय ताच्या शेजरा आसता. साधनमाळेंत मंजुश्रीची ३९ साधनां आनी ४० ध्यानां दिल्यांत. मंजुश्रीची उपासना केल्यार धारणा, धर्मग्रंथांचें गिन्यान आनी वक्तृत्व मेळटा अशें म्हळां. मंजुश्रीचे उपासनेचे जायते मंत्र आनी हेर प्रकार आसात.
बौध्द संप्रदायांत मंजुश्रीचो केन्ना आस्पाव जालो तें कळप कठीण. गांधार आनी मथुरा हांगाच्या शिल्पांनी मंजुश्रीची मूर्ती दिसना. अश्र्वघोष, नागार्जुन आनी आर्यदेव हे बौध्द विव्दान मंजुश्रीच्या नांवाचो उल्लेख करीनात. मंजुश्रीचो सगळ्यांत पयलीं उल्लेख आयला तो सुखावतीव्यूह ह्या ग्रंथांत. इ.स.च्या चवथ्या शेंकड्याचे निमाणें ह्या ग्रंथाचो चिनी भाशेंत अणकार जालो. त्या काळासावन फुडें बौध्द वाङमयांत मंजुश्रीचे जायते उल्लेख मेळटात. मंजुश्रीची उपासना मुळांत भारतीय आसली, तरी चीनांत हे उपासनेची वेगळे तरेन दरगत जाली. पयलीं सावन मंजुश्री ही गिन्यान आनी चातुर्य हांची देवता थारल्या. प्रज्ञापारमिका आसा.
तिबेटी तांत्रिक बौध्दर्मांत मंजुश्रीक खूब हिसपाभायर म्हत्व आसा. थंयच्या चडशा तंत्रांक मंजुश्रीचीं नांवां दिल्यांत. तिबेटी साधनेचे क्रियेंत जीं मंडलां आसतात, तांचे मदेगाकचडकरुन मंजुश्रीची प्रतिश्ठापना केल्ली आसता. चडकरुन अवलोकितेश्र्वराचें शिवाकडें आनी मंजुश्रीचें ब्रह्मदेवाकडें नातें दाखयल्लें आसता. वज्रराग, धर्मधातुवागीश्र्वर, मंजुघोष, सिध्दैकवीर, वज्रानंग, नामसंगीती, वागीश्र्वर, मंजुवर, मंजुवज्र, मंजुकुमार, अरपचन, स्थिरचक्र आनी वादिराट हीं मंजुश्रीचीं विंगड विंगड रुपां आसून, ताचीं मूर्तीध्यानांय वेगळीं आसात. सध्दर्मुपुंडरीक सूत्रांत ताणें खूबशा लोकांक उपदेश करुन दर्यांतल्या प्राण्यांक मार्ग दाखयलो, तांचे आपापले कुवतीप्रमाण तांची धर्मीक ध्येयां मेळोवन दिलीं आनी दर्यांतूय सध्दर्मपुंडरीक सूत्राचें वाचन केलें अशें म्हळां. साधनमाला, ह्या वज्रयान पंथाच्या ग्रंथांत मंजुश्रीविशीं बरीच म्हायती आयल्या.
मंडणमिश्रः(सातवो शेंकडो): एक नामनेचो भारतीय प्रकांड दार्शनिक पंडित आनी मीमांसक. ताचें मूळ नांव वि8वरुप आशिल्लें. पूण
