संघाक 16 सप्टेंबर 1963 दिसा साबा आनी सारावाक ह्यो ब्रिटीश वसाहती जोडल्यो आनी अशे रितीन मलेशियाची निर्मिती जाली. मलेशियांत त्या तेंपार सिंगापूराचो आस्पाव आशिल्लो. पूण 1965 त ह्या संघातल्यान सिंगापूर वेगळो जालो. 1966 सावन मलायाक ‘अस्तंत मलेशिया’ आनी उपरांत ‘व्दीपकल्पीय मलेशिया’ आनी साबा, सारावाक हांकां ‘उदेंत मलेशिया’ अशीं नांवां पडलीं.
प्रशासनाचे वेवस्थेखातीर मलेशियाची 13 राज्यांत विभागणी केल्ली आसून व्कालालुंपूर हो वेगळो ‘संघीय प्रदेश’ केलो. देशात संविधानात्मक राजेशाही लोकशाही पद्दत आसा. संविधानात्मक तजवीजेवरवीं देशाचो सगळो सत्ताधीश राजा आसता. ताका व्दिपकल्पीय मलेशियांतल्या णव राज्यांचे वंशपरंपरेन आयिल्ल्या संस्थानाधिपतींतल्यान वेंचून काडटात. राजा (supriam Head of state) आनी डेप्युटी सुप्रीम ‘हेड ऑफ द स्टेट’ हांकां पांच वर्सांखातीर वेचून काडटात. राजा संसद आनी मंत्रिमंडळ (कॅबिनेट) हांच्या सल्ल्यान राज्यकारभार सांबाळटा. देशाची संसद दोन सदनी आसा. ‘देवन रक्यत’ हें पुराय लोकांनी वेंचून दिल्ल्या प्रतिनिधींचें सभाघर आसून तातूंत 154 सभासद आसतात. ह्या सभासदांक पांच वर्सांखातीर वेचून काडिल्ले आसतात. हातूंतले 114 व्दीपकल्पीय मलेशियांतल्यान, 24 सारावाकांतल्यान आनी 16 साबामदल्यान वेंचून काडटात. ‘देवन नेगर’ ह्या दुसऱ्या घराची सभासद संख्या 58 आसता. तातूंतले तीन वर्सांखातीर 32 सभासद राजान नियुक्त केल्ले आनी 26 सभासद राज्य विधिमंडळानी वेंचून काडिल्ले आसतात. राजा प्रधानमंत्र्यांची नियुक्ती करता आनी ताच्या सल्ल्यान हेर मंत्र्यांक वेंचून काडटा. मंत्रिमंडळ डेमॉक्रॅटिक अँक्शन पार्टी, पॅन आनी मलायन इस्लामिक पार्टी हे हांगाचे मुखेल राजकीय पक्ष आसात.
मलेशियाच्या संविधानावरवीं हांगाचें न्यायदानाचें काम उच्च आनी दुय्यम न्यायालयां सांबाळटात. अस्तंत आनी उदेंत मलेशियांत एक एक अशीं दोन न्यायालयां आसात. निमाण्या निर्णयाखातीर फेडरल कोर्टाची तजवीज हांगा आसा. हाचो मुखेली राजा आसून हातूंत न्यायालयाचो मुखेल न्यायाधीश आनी हेर स न्यायाधीशांचो आस्पाव जाता.
अर्थीक स्थिती :
आग्नेय आशियांतल्या सैमीक साधनसंपत्तीचे व्हड सांठे आशिल्ल्या राश्ट्रांनी मलेशियाचो आस्पाव जाता. कथिल, रबर आनी ताडतेल हांची निर्यात करपाक हो देश हेर देशांपरस चड मुखार आसा. उश्ण कटिबंधीय घट लाकडाची निर्यात करपी हें एक मुखेल राश्ट्र आसा. खनिज तेल आनी सैमीक वायू हांचेर व्हड सांठे हांगा आसात.
भात हें देशांतलें मुखेल पीक आसून, दर्यादेगांनी नुस्तेमारी हो मुखेल वेवसाय हांगा चालता. व्दीपकल्पीय मलेशियांत भातशेतवडीचें केंद्रीकरण केल्लें आसा. तांदूळ हें हांगाचें मुखेल अन्न आशिल्ल्यान, पयलीं तांदळाची खूब प्रमाणांत आयात करची पडटाली. महूण भात उत्पादनांत स्वावलंबन हाडचे नदरेन देशान 1982 वर्सा पंच वर्सुकी येवजणेंत भात उत्पादनाचेर भर दिल्लो. हाका लागून जलसिंचन प्रकल्प, वर्साक दोनदा पिक काडपाची पद्दत, भाताच्या चड उत्पादनक्षम जातींच्या लागवडीची कार्यवाही आनी शासनाची कमी भाव हमी येवजण हांची तजवीज केल्ली. नुस्तेमारी, पशुपालन, बागायती उत्पादानां, कोको आनी नाल्ल उत्पादन हे शेतवडीचेर आदारिल्ले वेवसाय खूब ल्हान प्रमाणांत चलतात. पूण हाका लागून सबंद शेतवड वेवसायाक व्हड फाटबळ मेळटा. कोको, तंबाकू, अननस, खोबरेल तेल हांकां चड म्हत्व आसा.
रबर हो मलेशियन अर्थवेवस्थेचो कणो आसा. 1982 त रबराचे लागवडी सकल क्षेत्र 20, 10, 135 हेक्टर इतलें आशिल्लें. पूण दिसानदीस रबरीचे लागवडीसकयलें क्षेत्र कमी जायत आसा आनी हाका लागून कमी उत्पादन मेळटा. हाका लागून रबराच्या रुखांची पुर्नलागवड आनी ते नेटान वाडचे म्हूण तांकां चडा प्रमाणांत रसायनीक सारें घालपाचो शासनाचो यत्न चलता.
1860 सावन पामतेलाचें उत्पादन नेटान वाडत आसा. 1982 त तेल उत्पादना खातीर 11,70,700 हेक्टर क्षेत्रांत पामाची लागवड केल्ली. हातूंतलें 89.4% क्षेत्र व्दीपकल्पीय मलेशिया, 8.3% साबा आनी उरिल्लें 2.3% क्षेत्र सारावाक भागांत लागवडीसकयल हाडिल्लें. 1972 सावन पामतेलाच्या उत्पादनांत सबंद संवसारांत मलेशियाचो आंकडो पयलो लागता. सिंगापूर, ईईसी राश्ट्रां, भारत, जपान आनी अमेरिकेचीं संयुक्त संस्थानां हे मलेशियाकडच्यान पामतेलाची आयात करपी मुखेल देश आसात.
रानांतल्या घट्ट जातींच्या रुखांक लागून ह्या देशाक बरीच व्हडली येणावळ मेळटा. साबा, सारावाक आनी व्दीपकल्पीय मलेशिया ह्या भागांतल्यान खूब प्रमाणांत लाकूड उत्पादन मेळटा. निर्यात करचेखातीर आनी बाजारपेठ विकसीत करचेखातीर सरकार ह्या लाकडांचो फावो तो उपेग करता.
परदेशी चलन मेळोवन दिवपी रबराप्रमाण कथिल हेंय मलेशियाचे अर्थवेवस्थेंतलो म्हत्वाचो घटक आसा. चडशें कथिल हें मलेशियाचे अस्तंत दर्यादेगेर आशिल्ल्या पेराक आनी सलांगॉर ह्या राज्यांत सांपडटा. जागतिक खनीज तेल उत्पादनाचे नदरेन मलेशियाचो वांटो खूब कमी आसा. पूण 1976 सावन रबराफाटल्यान व्हड परदेशी चलन मेळोवन दिवपी म्हूण अशुध्द खनीज तेलाचो आंकडो दुसरो लागता. सैमीक वायुचेर प्रक्रिया करपी प्रकल्प 1984 त टेंग्गानू हांगा आनी बिंतूल हांगा 1985 त अमोनिया-युरिया प्रकल्प उबारल्यात. निर्यात जावपी हेर खनिजांत तांबें, बॉक्सायट आनी लोहधातूक हांचो आस्पाव जाता.
मलेशिया अस्तित्वांत आयलें, तेन्ना हेर विकसनशील राश्ट्रांप्रमाण ताचेंय उद्येगीक क्षेत्र मागशिल्ल्या स्वरुपाचें आशिल्लें. पूण हालींच्या
