राज्यकारभार आपल्या हातांत घेवपाचो आशिल्लो. अशे तरेन प्रस्तुत उठावाक कायदेशीर स्वरूप हे सनदेक लागून प्राप्त जालें.
-कों. वि. सं. नं.
मॅयर, गोल्डाः (जल्मः3 मे 1897, कीव, उक्रोन, मरणः8 डिलेंबर 1978, जेरुसलेम).
इइत्रायल राज्याची संस्थापक आनी चवथी प्रधानमंत्री (पयली बायल प्रधानमंत्री). प्रधानमंत्री पद हाशील करपी ती संवसारांतली तिसरी बायल आशिल्ली. 1906त आपल्या कुचुंबावांगडा ती उक्रेन सावन अमेरिकेच्या मिलवॉकी प्रदेशांत स्थायीक जाली. तिचें शिक्षण थंयच जालें आनी उपरांत कांय तेंप तिणें थंयच शिक्षीण म्हूण वावर केलो. मुखार लॅबर झिऑनिस्ट पक्षाच्या मिलवॉकी फांटयाची अध्यक्ष जाली.
झायनिझम चळवळिखाला संवसारांतले साबार ज्यू लोक जेन्ना पॅलेस्टायनांत वचून रावपाक लागले, तेन्ना 1921त तीय आपल्या घोवा वांगडा पॅलेस्टायनांत गेली(सधाचें इइत्रायल राज्य). तंय सुरवेक तिणें किब्बूटज शारांत आनी उपरांत तेल अवीक शारांत आपलो राबितो केलो. किब्बूद्ज शारांत आसतना ती जनरल फॅडरेशन ऑफ लॅबर संघटनेची प्रतिनिधी, तेच संघटनेच्या व्हूमन्स लॅबर कॉन्सिल फांटयाची सचीव आनी तेच संघटनेचाया एक्झेक्युटीव कमिटीची वांगडी आशिल्ली. तेल अवीव शारांत आयल्या उपरांत तिणें तारकून म्हूण आनी हेर कनिश्ठ वावर केला.
इइत्रायल देश अस्तित्वांत आयल्या उपरांत 1949त जाल्ले वेंचणुकेंत ती संसदेचेर वेंचून आयली. बॅन गुरीयनच्या मंत्रीमंडळांत तिचो आस्पाव आसलो. 1946त तिच्या घोवाक मरण आयल्या उपरांत तिणें गोल्डा मॅयरसन हें आपलें नांव बदलून हबरीवमॅयर हें नांव घेतलें. 1949ते 1956 ह्या काळांत इइत्रायलच्या मंत्रिमंडळांत ती एकलीच बायल मनीस आसली. 1968त लेबर पार्टी च्या जनरल सेक्रेटरी पदाचो राजीनामो दिलो. मार्च 1969त प्रधानमंत्री लेवी एशकलच्या मरणा उपरांत ती इइत्रायलाची हंगामी प्रधानमंत्री जाली. ऑक्टोबर 1973 यॉन किप्पूरच्या अरबांआड जाल्ल्या झुजांत इइत्रायलचें खूब नुकसान जाल्यान विरोधकांनी तिचेर टिकांचो शिंवर केलो. हाका लागून तिका प्रधानमंत्री पदाक सोडचीट दिवची पडली. 1978त पिरायेच्या 80व्या वर्सा तिका मरण आयलें.
-कों. वि. सं. मं.
मॅराथॉन सर्तः लांब अंतर धांवपाची आर्वील्ली सर्त. हातींत स्पर्धकाक सुमार 42,195मी. अंतर धांवचें पडटा. मॅरथॉन हो गींव अथेन्सचे ईशान्येक 32 किमी . अंतराचेर पेटाल्यॉन आखाता लागसर वसला. अथेनियन आनी प्लाटीयन सैन्याचो पराभव केल्लो . (इ.स.490). फायडिपिडीझ ह्या ग्रीक सैनिकान मॅराथॉन ते अथेन्स हें सुमार 40 किमी . अंकर धांवत वचून ब्या जैताची खबर अथेन्सांत दिली. ब्या अंती श्रमाक लागून ताका मरण आयलें. ह्या असामान्य धांवपी सैनिकाच्या उगडासाखातीर अथेन्स हांगा 1896त भरिल्ले पयले ऑलिंपित सर्तींत मॅराथॉन ते अथेन्स अशी झांवपाची सर्त दवरली. तिकाच मॅराथॉन अशें नाव पडलें. फुडें दर ऑलिंपिक सर्तींत ही लांब अतराची सर्त जावपाक लागली.
1924त,सरतीचे अंतर 42, 195मी. अशें सर्वसंमत केलें.प्रत्यक्ष अंतराविशीं दर खेपे थोडोभोव फरक पडत गेलो. तशेंच मार्गाचें प्रमाणीकरम जाल्लें नाशिल्ल्यान मॅराथॉन सर्त पुराय करपाच्या वेळेविशींच्या उच्चांकंची इंटरनॅशनल अथलेटिक फेडरेशन वरवीं अधिकृत रितीन नोंद दवरीनात. सर्तीची सुरवात आनी अखेर फकत मैदानाचेरूय जाता. उरिल्लें अंतरधांवप्यांक रस्त्यावयल्यान धांवचें पडटा.
पयले ऑलिंपिक सर्तींतली मॅराथॉन सर्त मीशेल ब्रेआल हाचे प्रेरणेन जाली. ताणें स्वता हे सर्तींतल्या वस्तादाखातीर इनाम दवरले. 1896चे सर्तींत स्पिरीदॉन लूइस ह्या ग्रीक धांवपटून 2 वरां , 58 मिनटां आनी 50 सेकद इतल्या वेळांत ही सर्त जिकलीं. पुडें धांवपाच्या तंत्रांत उदरगत जायत गेल्ल्यान ही सर्त पुराय कापाक लागपी वेळ उणो जायत गेलो. 1972त, म्युनिक हांगाचे ऑलिंपिक स्रतींत अमेरिकेच्या फ्रँक शॉर्टरान ही सर्त 2 वरां, 12 मिनटां आनी 19.8 सेकंदांभीतर पुराय केली.
1952त झेकोस्लोव्हाकियाचो एमील झॅटोपेक हाणें 5,000 आनी 10,000मी. अंतराच्यो सर्ती जिखिल्योच पूण मॅराथॉन सर्तींतूय तो पयलो आयलो . इथिओपियाच्या अबेबे बिकिलान (1960,1964) आनी उदेंत जर्मनीचो व्हाल्डेमार सीअरपिन्सकी हाणें (1976,1980) फाटोफाट दोनदां ऑलिंपिक मॅराथॉन सर्त जिखपाचो विक्रम केलो. मॅराथॉनच्या ओलिंपिक सर्तींतलो संवसारीक विक्रम पुर्तुगालाच्या कार्लूश लोरेसाच्या नांवार आसा. ताणें लॉस अँजेल्सचे ऑलिंपिक सर्तींत (1984) मॅराथॉनचे अंतर 2 वरां, 9 मिनटां,21 सेकंद ह्या वेळांत पुराय केलें. मॅराथॉन सर्तींतलो आयजमेरेनचो संवसारीक विक्रमअमेरिकेच्या आल्बेर्तो सालाझाराचो आसून ताणें मॅराथॉनचें अंतर 1981त फक्त 2 वरां, 8 मिनटां, 13 सेकंत इतल्या कमी वेळांत पुराय केलें . पूण हे सगळे उच्चाक अनधिकृत रितीन नोंद जाल्यात.
