Jump to content

Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/364

From Wikisource
This page has been proofread.

si Donya Victorina nga, bisan mangil-ad mokinatsila, labi pa mang Katsila kay kang Agustina de Zaragoza, nasayud sa sanglitanang kinatsila nga nagaingon: “Maayo pa ang madugay kay sa dili na gayud”, ug malipay siyang mag-asoy-asoy niini sulod sa iyang hundhund.— “Wala gayuy kalipay nga hingpit dinhi sa ibabaw sa kalibutan”, maoy usd usab sa mga sanglitanan nga iyang pagaasoy-asuyon sulod sa hunahuna, kay kini dili man gayud Jitukon sa atubangan sa ubang mga tawo.

Si Donya Victorina nga natigulang na lamang intawon ug pinaabut sa katumanan sa iyang damgo, sa katapusan mipahiuyon na lamang gayud sa gikaluoy kaniya sa palad. Kon ang alaut nga babaye aduna pa lamang ing katloag-usa ka tuig inay sa katloag duha nga iyang gilukdo— alang kaniya ang kapin nga usa ka tuig daku na kaayo—, iuli unta niya ang bana nga gihatag sa Palad, aron pagpulopaabut ug lain nga maarang-arang kay niadto. Apan,sanglit ang tinguha sa tawo mag-agad man sa iyang kinahanglan, si Donya Victorina nga nagkinahanglan na uyamut ug bana, napugos pagdawat sa usa ka tawong alaut nga gikan sa lalawigan sa Extremadura, Espanya, human maglibud-libud sa kalibutan sulod sa unom kun pito ka tuig, sama sa usa ka bag-ong Ulises, sa katapusan nakakaplag intawon sa pulo sa Luson usa ka balay nga iyang kaluklokan, salapi ug Calipso nga lagds na, kun usd ka pangasaw onon..apan ay! usa ka pangasaw-onon nga nangyak6b na sa kagulang. Ang alaut ginganldn si Tiburcio Espadana, ug bisan siya aduna nay katloag lima ka tuig ug tigulang nang-tan-awon, labi siyang batan-on kay kang Donya Vic­torina nga aduna lamay katloag-duha ka tuig. Ang hinungdan niini masayon sabton, apan peligro nga isulti.

Miabut siya dinhi sa Pilipinas nga nagahupot sa katungdanang “oficial quinto de Aduanas”, apan gidimalas gayud pagayo, kay, labut pang gidagat ug tinuod ug nabalian sa pad sa pagsakay padulong nganhi, igo lamang milabay ang napuloglima ka adlaw sukad sa iyang pagdunggo ug diha nga wala na gayud si,yay diyot sa hawak, miabut ang bapor Salvadora nga nagadalag sulat nga nagpahibalo kaniya nga gipaurong siyd sa iyang mga labawng punoan.

Sanglit mitagam na sa dagat, dili siya buut mopauli sa Es, panya kon dili madato, busa naghunahuna pagpangitag buhat. Apan ang kamapahitas-on sa Katsila wald motugot kaniya nga

-357-