Wala akoy laing kahoy nga gidawat kon dili lonlon mga tugas, dungon, ipil ug sangil; nanugon ako ug bayong, malatapay, pino ug naga alang sa mga paluros ug busaog. Buut ka ba mo- tan-aw sa mga langob-langob?
Ang mga sinuholan nangyukbo kaniya nga matinahuron.
—Ania ang kanal nga akong gitumotumoan pagdugang — matud ni niyor Juan;— kining mga kanala nga atua mag-agi sa ilalum sa yuta, adto padulong sa usa ka daw tigumanan nga nahimutang sa gilay-ong katloan ka lakang sukad dinhi. Ma- gapulos sila aron paghatag katambok sa yuta sa tanaman; kini wala sa piano. Wala ba ikaw makauyon niini?
—Hinunoa akong uyonan ug pahalipayan ko ikaw tungud nia nang hunahunaa. Ikaw maoy usa ka matuod nga arquitecto. Kinsa may hikat-onan mo?
—Ako da, sinyor — mitubag ang tigulang sa dakung pagpaubus.
—Ah!, una diay ako malimot: maayong masayud ang mga maduhaduhaon ug hunahuna (kon ugaling adunay mahadlok nga makigsulti kanako) nga ako dili na excomulgado; gidapit ngani akog pagkaon sa Arsobispo.
—Aba, sinyor, kami dili magtagad nianang mga excomunion! Kitang tanan bitaw pulds na excomulgado; si pari Damaso ex comulgado usab apan tambok man lag! gihapon.
—Unsa?
—Dayag na lamang; usa ka tuig na karon giulisi niya ang kuwadhutor, ug ang kuwadhutor pari usab sama kaniya. Kin- say magtagad nianang excomunion, sinyor?
Si Ibarra nakalantaw kang Elias tipon sa mga sinuholan; si Elias, sama sa uban, mihatag kaniyag katahuran, apan usa niya ka tinan-awan nagpasabut kang Ibarra nga siya adunay isulti.
—Niyor Juan, —matud ni Ibarra —palihog, idala akb ngan- hi sa talaan sa mga sinuholan.
Si Niyor Juan milakaw, ug si Ibarra miduol kang Elias, kinsa, walay kayayong, nagasakwat usa ka dakung bato nga giluwan niya sa usa ka karromata.
—Kon katugotan mo ako, ginoo, sa pakigsulti kanimo su- lod sa pipila ka takna. pagsuroysuroy unya sa hapon sa lapya-
— 409 —