—Dili sama ang imong kahimtang: si ginoo Ibarra buut motisok ug binhi, ug aron pagtisdk kinahanglan modukd ug mopahauyon sa kinaiya sa liso nga ipugas. Ang imong katungdanan mao unta ang pag-uyog sa usa ka dakung kahoy ug alang niini magkinahanglan sa kusog ug kabaskog. Labut pa, ang gobernadorcillo dili maoy angay awayon; ang away angay himuon batok sa magpatuyang paggawi sa iyang kusog, batok sa magatugaw sa kalinaw sa kadaghanan, batok sa magalapas sa iyang katungdanan; ug ikaw wala unta mag-usara, kay ang lungsod karón dili na man mao ang lungsod sa miaging kaluhaan ka tuig.
—Mao ba kanay imong gituhoan?— nangutana si Don Filipo.
—Wala ba ugod nimo mabati?— mitubag ang tigulang nga mibangon ug mikuwandig sa iyang higdaanan.— Ah, tungud kay ikaw wala man makabasa sa kaagi, wala man ikaw maniid sa gisangputan sa pag-ilig sa mga Uropanhon nganhi sa ato, sa pagpangabut ug pagpanabwag dinhi sa bag-ong mga basahon ug sa pagpanglangyaw sa atong kabataan ngadto sa Uropa. Paniira ug tangdia ang kagahapon ug ang karon; matuod nga anaa gihapon ang Real y Pontificia Universidad de Santo Tomas ug ang iyang makinaadmanon uyamut nga mga magtutudlo, ingon nga matuod usab nga pipila ka mga tinon-an managbansaybansay gihapon pag-ukit sa mga gagmayng kalainan sa kinaiya sa mga butang ug pagsabut sa mga hunahunang halaglum sa mga escolatico, apan asa pa man nimo igakita karon kadtong mga batan-on kanhi sa among panahon nga mangaligaw lamang pagtugkad sa kahulogan niadtong mga butang dili makitk ug dili mabati sa mga galamhang lawasnon sa tawo? Asa pa man nimo igakita karon kadtong mga batan-on kansang kaalam talidngan pa ni Adan, kadtong mga batan-on, tapus kahutdi sa dugi ang ilang utok, mangamatay na lamang sa suok sa usa ka lungscd nga halayc sa Manila apan nanagtudn gihapon paglikwad-likwad sa sulti ug wala pa gayud makasabut sa mga atributo sa ente, wala pa gayud makatibawas sa ilang lantugi bahin sa eencia ug existencia, mga halaglum uyamut nga hunahuna nga makapalimot na lamang kanato sa labing kinahanglanon nga mad ang kaugalingon lawas ug kinabuhi? Tan-awa ang kabataan karón! Pund sa kasibut sa pagtan-aw sa usa ka halapad nga natad nga
