sa iyang banay. Ang kuwanggol nga Andong midanguyngoy ug tinuod sa pagkakita sa iyang ugangang babaye, nga maoy ginikanan sa iyang pagkaalaut. Si Albino, kadtong parion kanhi, gigapus usab sa kamot ingon man ang mga kaluha ni Kapitana Maria. Kining tulo ka batan-on nanagligdong pag-ayo. Ang ulahing migula mao si Ibarra, wala gapusa apan gitaliwala sa duha ka sibil. Luspad ang iyang nawong; mitan-aw siya aron pagpangita usa ka higala.
Kana maoy sad-an sa tanan!— naninggit pipila ka tingog;— kana maoy sad-an ug unya wala lamang gapusa!
—Ang akong umagad intawon walay nabuhat nga dautan ug gipusasan hinuon!
Si Ibarra milingi sa mga sundalo nga nanagbantay kaniya ug miingon:
—Gapusa ako ninyo, apan gapusa gayud ug tinuod, kanang magdungka ang akong duha ka siko.
—Wala kamiy sugo nga nadawat!
—Bisan; gapusa ako ninyo.
Ang mga sundalo mituman sa iyang sugo. Ang Alferez nahitungha nga nagkabayo ug naputos ang lawas sa mga hinagiban; may nagsunod pa gayud kaniya nga napulo kun napulog-lima ka sundalo.
Tagsatagsa ka dinakpan adunay banay didto nga nagaampo tungud kaniya, nagahilak ug nagapanawag kanila sa mga ngalan nga labing matam-is. Si Ibarra mao day bugtong wala gayud bisan usa na lamang ka higala didto; si Nyor Juan ug ang magtutudlo namauli
—Giunsa man ugod ikaw sa akong bana ug sa akong anak?— gipangutana siya ni Doray nga nagahilak;— tan-awa ang alaut kung anak, gikuhaan mo sa iyang amahan!
Ang kasakit sa mga tagtungod nahimong kasilag batok sa batan-on nga gipasanginlan nga maoy naghikay niadtong pagalsa sa miaging gabii. Ang Alferez misugo nga manglakaw na sila.
—Talawan kang pagkatawo!— gisinggitan si Ibarra sa uga ngang babaye ni Andong.— Samtang ang uban nakig-away tu ngud kanimo, ikaw nagsuksok... talawan!
—Panghimarauton ko ikaw!— giingon siya sa usa ka tigulang lalaki nga minundt kaniya;— panghimarauton ko ang katiga—
— 487 —