So Eug. Mac Pike, nia konocata samideano, respondas a kritikanto di Esperanto, qua dicis, ke Esperanto esas malfacile lernebla e postulas antea konoco di Latino : « La latina radiki, quale tala, povas esar mortinta, sed kande la sama radiki existas en moderna lingui quale franca, hispana ed angla, li esas tre bone vivanta ». Ca rimarko explikas, ke la latina radiki dominacas en ES, same quale en EP, ne pro arbitria prefero od intenco (quale insinuas kelka konservemi), sed pro lia plu granda internacioneso.
La redaktisto di la jurnalo, parolante pri Idiom Neutral, deklaras (texte) : « Noi av intension usar Neutral multe in nostr diurnal Ro a fini ke esar komprended per omnihom. » Ca frazo indikas la avantajo quan Neutral posedas en okuli di la « profani », relate ad EP, sed forsan ne relate ad ES.
La France du Nord, 30-31 mars 1908. — Ca jurnalo raportas pri diskurseto facita en la kolegyo Mariette, en Boulogne-sur-Mer, da So Derveaux, sekretaryo di l’ agema e famoza Esp. grupo dica urbo, pri la Questiono di LI. La diskurseto esas apologio di Esperanto, en spirito tute liberala e simpatioza por la Delegitaro. Danko e gratulo a nia samideano!
Un membro di la Delegitaro e di la Lingva Komitato skribis ad ni, inter altra kozi (en konservema spirito) : « Ni alvenos certe iom post iom al naciono, raciono, eĉ infanto, orfano, k. t. p.… x Ĉio tio povas okazi per evolucio, sen revolucio ».
Ni respondis ad il pri ca punto: « Pri la plubonigi di la vortaro, quamaniere vu povas esperar, ke on realigos li « iom post iom », se on konservas la kulto di Fundamento? Provez do uzar naciono en irga ortodoxa revuo! E per la metodo di la neologismi eventus ico : la nuva vorti tinus per -iono, e le malnuva (analoga) konservus -io; co esus vera kaoso por la lernanti! E co senkurajigus li, o repulsus li de ante. Pensez a la ciencala mondo, qua restas konquestenda; kad ni povos engajar ol a linguo kompozita da peci, a mixuro di arkaismi e neologismi? Ne, nultempe! »
Konkludo: la Esperantisti (mem la minime egoisti) pensas sempre a li ipsa, c. e. a la pasinto, e malofte a la cetera mondo, c. e. a la futuro di la Linguo internaciona. Li ne volas, ke on changez lia kustumi, e ne rimarkas, ke por co on igus la linguo malfacila e tro komplikita por sempre por la nuva adepti.