tale divenas y e facas -oy. On ne povas, sen violacar la fundamental karaktero di Esperanto, supresar en la pluralo la signo o di la substantivo.
Sed, unesme, la finalo o ne esas sole la signo di substantivo : ol esas anke la signo di singulara substantivo. On havas do nula motivo por adjuntar la signo di pluralo a la signo di singularo, tute kontre, on devas vicigar olca per olta; nam la ideo di pluralo ne adjuntesas ad la ideo di singularo : ol kontredicas ol rekte; la signo di plurale devas do vicar la signo di singularo, e ne adjuntesar ad ol. Se do -o esus la signo di substantivo generale, on devus adjuntar ad ol un signo specala por singularo, ed un altra signo specala por pluralo. Tala esas la necesa konsequanto di ca hiper-logika postulo. Sed lor ica kritiko atingas EP. same kam ES.
Duesme, se o devas esar la signo di substantivo generale, qua do esas la signo di verbo generale? Quo esas komuna ad omna ca finali as, is, os, us, u ed i (di EP.)? Nulo, mem ne un litero! On respondos certe : suficas savar, ke omna ca finali esas verbala finali, e karakterizas verbo. Bone! sed tute same, suficar savar, ke o ed i esas substantivala finali, e karakterizas rispektive la substantivi singulara e plurala. La rezono esas exakte identa en la du kazi. Se la objekto esus irgaquante justa, on devus konservar, « segun la principi di la linguo », la signo di l’ verbo (i, exemple) en omna tempi e modi, e dicar : amias, amiis, amios,… amianta,… La logiko, quan on advokas, postulas ico! Tale ca subtila teoriisti, por defensar la pluralo di EP., kondamnas la tuta konjugo di EP. 0, se la konjugo di EP., ne pekas kontre la logiko, la pluralo per -i anke ne pekas kontre la logiko. Co pruvas, ke ca habila Esperantisti malmulte reflektis, ante lansar lia pseudo-logikal objekti, e ne vidis, ke li refalas quik sur lia « kara linguo ». Tala objekti esas propre la « pavo di l’ urso »!
Cetere, ca severa logikisti nultempe pensis kritikar Esperanto pro altra multe plu reala violaco di la principo di la nechanjebleso di la vortal elementi, nome, pro la uzado di la sufixi ĉj e nj : nam ica du sufixi sempre alteras e mutilas la radiko di la nomo, ad qua li aplikesas : Alexandr-o divenas Ale-ĉj-o, Jozef-o Jo-ĉj-o, e c.; unvorte, ca nomi divenas ofte nerekonocebla. Tamen nulu ek ta rigoroza difensanti di la principi di Esperanto mallaudis uzado tante malbona e kontreregula.
Simile, se la distingo di la vortala speci esas tam grava, pro que nulu ek ta subtila rezonisti ja rimarkis, ke kelka adverbi havas tute maljuste la finalo -aŭ (tante malbela!) vice la finalo -e di l’ adverbi : hodiaŭ, hieraŭ, morgaŭ, baldaŭ, almenaŭ, ankaŭ, ankoraŭ, apenaŭ, e c. nek propozis, ke on dicez plu reguloze (ed anke plu belsone) : hodie, hiere, morge, balde, almene, anke, ankore, apene[1]?
- ↑ Propozo facita da So Grabowski ja en yaro 1893! Videz sa Liro de la Esperantistoj, Antaŭparolo.
