nintaj en Parizo, konigis sian opinion, ke Esperanto plej bone taŭgas kiel internacia helpa lingvo, sed kondiĉe ke oni faru en ĝi diversajn plibonigojn, « pri kiuj, diris la gazetoj[1], jam de longe la Esperantistoj estis interkonsentaj »…..
« Tiaj reformoj ne estas enkondukeblaj per ies ajn dekreto…..
« Ŝajnas do al ni, ke reformoj aŭ ajnaj ŝanĝoj, eĉ se iu komitato plene pruvus, ke ili estus teorie plibonigaj, devas estis enkondukataj en la lingvon nur se delegitoj regule balotitaj de la Esperantista popolo juĝos, ke la proponitaj reformoj estas praktike bonaj, ĝustatempaj kaj enkondukeblaj sen rompo en la unueco kaj evolucio de la lingvo…..
« Plie, la nunaj cirkonstancoj klare montras al ni la necesecon de fortika organizo, kiu firmigos la unuecon de la Esperantistaro, certigos ĝian solidarecon kontraŭ ĉiuj eblaj danĝeroj, donos al ĝi oficialan reprezentantaron, kiu rajtos paroli en ĝia nomo kaj liveros rimedojn por definitive puŝi nian aferon en la praktikajn aplikaĵojn…..
La Iniciatintoj :
H. Hodler, direktoro de Esperanto.
Th. Rousseau, iniciatinto de la Esperanto-Oficejoj.
A. Carles, iniciatinto de la Konsuloj.
F. Schneeberger, prezidanto de la Svisa Esperanta Societo.
R. de Saussure, direktoro de Scienca Revuo, vicprezidanto de la Svisa Esperanta Societo.
Prof. Bord, sekretario de la Esperantista Grupo (Beaune).
N. P. Evstifeieff.
Se la unesma adheranti di l’ Universala Esperanto-Asocio ne rimarkis ca kompleta chanjo di skopo e di konstituco, li havas certe mallonga memorado! Sed quon pensas pri co ti, qui aprobis la unesma cirkulero, o plu juste, la unesma proyekto, a qua on substitucas nun proyekto tute diferanta? Omnakaze, la proyekto abandonita da la « iniciatintoj » esis aprobata e reprenata da Frato Isidore, da Mayoro Lemaire, da So Michaux, da So de Beaufront. Nur « la iniciatintoj » ne plu konocas sa propra ideo!
Antaŭen Esperantistoj! decembro 1907, publikigas analizo sat exakta e kompleta di nia Raporto a la Komitato, sed sa diskutado esas domajita per grava e nejusta prejudiko : ca raporto esas prizentata quale « atako violentoza kontre Esperanto », e ni ipsa quale « malamiki di Esperanto ». Nia lektanti povas judikar, kad tala opiniono esas yusta. Cetere, omno montras, ke nia estimata kolego So F. Villareal esis tre malbone informita pri la tuta afero, e co ne esas stranja : il havis nula altra informi kam la cirkuleri di la Lingva Komitato, quin il imprimas kun blinda fido, e qui pruvas, ke la pre-
- ↑ O plu juste, la falsa komunikaji di la Centra Oficejo. (N. D. L. R.)
