afixi sen ula revoluciono. Sed li esas neposibla kande vu esas ligita a netuchebla libro : la Fundamento dicas aerumi, vu do ne povas skribar aerizi, exakte quale vu skribus orizi, alkoholizi, salizi. E quale l’ alfabeto povus chanjesar per evoluco ? » L’autoro konkludas predicante ton quo balde eventos, malgre la fanfaronado di la ortodoxa Esperantisti, qui konsideras Esp. quale fakto : on havos fakte du LI., e se la Esperantisti volas ignorar la nuva, la publiko ne povos ol ignorar. Se ulu studyas honeste la du lingui, e precipue nia vortolibri, sa elekto esas ne dubebla. La Esperantisti esos do forcata enduktar en lia linguo (« iom post iom », pokope) la « plubonigi » : li dicos poroza vice pora, instruktiva vice instrua, sekura vice sendanĝera, simular vice hipokriti, quante vice kiom, quale vice kiel, omna vice ĉia… e fine il aceptos gradoze omna reformi, quin li fiere rifuzis bloke. Co esas efektive la taktiko di la « konservema » chefi. Sed la Esperantistaro ne trompesos ; ol savos, a qui on debas la linguo plubonigata ; ed ol ne aceptos la tiraneso di la malprudenta e malsaja « pontifiki », qui malprizis e repulsis arogante la reformi ipsa, quin li ja preparas su enduktar « iom post iom » e quaze furte[1].
P. S. Ni saveskas, ke ca tri artikli esas reimprimata e publikigata en broshuro kun specimeni di la du vortolibri, sub titolo The New Esperanto, che I’ editisto Guilbert Pitman (preco 3 pence). Ni rekomendas ica bonega propagilo a nia amiki.
The Open Road, vol. II, no 4, aprilo 1908 (C. W. Daniel, London) publikigis artiklo da So Hugon, sub titolo : Ido, the reform of Esperanto. Kun angla humuro l’ autoro asertas, ke herezio esas la vivo di la verajo ; e ke la nasko di « Ido » pruvas la vivo di I’ ideo di LI., qua serchas sempre plu perfekta enkorpigi. Il expozas la decidi di nia Komitato e la fiera rifuzo di la Lingva Komitato. « Tale la pontifiki di la Santa Eklezyo di Esperanto exkomunikis la modernisti », ed encikliko di Sa Santeso Papo Zamenhof I, jus ekirinta ek la Varsovial Vatikano, denuncas omni, qui havas relati kun li. » L’ autoro citas quale specimeno la sama texto en ES. ed en EP (bonega exemplo, quan ni rekomendas a nia amiki propaganti).
Ca artiklo donis okaziono a du artikli di la tre konocata Daily News (5 e 6 mayo), qua parolis simpatioze pri ES., poke jokante
- ↑ So Hugon expresas la vera penso di nia Komitato dicante : « Se ca dogmatema Lingva Komitato esus konsentinta diskutar la temo, ni esus provinta konvencionar por enduktar ca reformi gradoze, en ula nombro de yari, sen ula rompo en propagado e sen koliziono kun la existanta lernolibri ». Ed altrube : « Se Dro Zamenhof esus aceptinta, ne mem la reformi sed negocii sur « egala pedo » (vice postular ke la Komitato di la Delegitaro submetez su de ante a la tale dicita Lingva Komitato), existus nula konkuro, nula Ido ; nur un Esperanto, reyunigita ed internacionigita, sur qua la pioniri esus juntinta la manui kun la linguisti por avancar a certa e rapida venko. Seni de vas kombatar nia antea amiki, la kulpo ne esus nia ».
