On asertas, ke nia Komitato ne esas (sufice) kompetenta por judikar Esperanto : co esas malvera, nam sa membri konocis bone Esperanto. Sed altraparte la Esperantisti e lia riprezentanti esas nule kompetenta por judikar cetera artificala lingui, nam (exter kelka rara ecepti) li konocas nula altra linguo, ed ofte ne konocas mem la nomo di la precipua konkuranta lingui. Sed, mem se li konocus plu o min bone la cetera lingui, li ankore ne esus kompetenta por « elektar » la max bona, nam, quale Esperantisti, li esus necese partiana (kelki ek li konfesis sincere, ke en ica questiono li nek povas nek volas esar senpartia), mem se li ne esus facinta ante ula juro pri fideleso ad un Maestro o ad un Fundamento. Mem la longa kustumo, quan li havas pri Esperanto, igas li nevole e nekoncie partiana, nam ol igas nesentebla la difekti o la malfalcilaji di lia linguo : simile, la experta latinisti opinionas naive, ke la latina esas la max bona L I., pero ke li neplu koncias la malfacileso, komplikiteso e neregulozeso di lia « kara linguo ». La « elekto » ne devas esar komisita plu a profesionala Esperantisti kam a profesionala latinisti (la respondo esus facile previdebla, sed havus en la du kazi la sama valoro, c. e. nula), sed a senpartia personi (precipue a linguisti), qui konocas la diversa lingui sen esar praktike ligita, per longa kustumo, ad ula ek li.
Cetere la pretendo, interdiktar ad omna ne-Esperantisto judikar Esperanto, esas tute absurda. On ya povas studyar e mem praktikar Esperanto sen igar su enskribar en ula grupo od yarlibro : ed ulu, qua ne esas oficiale Esperantisto, povas posedar Esperanto multe plu bone kam multi, qui portas la verda stelo. La samo eventas pri la naturala lingui : existas germana filologi, qui konocas la france (aparte la malnuva franca) multe plu bone kam multa Franci; kad ne esus ridinda pretendar interdiktar ad li ca studio, pro ke li ne esas Franci? La shovinismo di kelka Esperantisti esas simila, sed ankore plu ridinda, pro ke ol aplikesas, ne ad malnuva nacionala e patrala linguo, sed ad artificala linguo, qua havas apene 20 yari de evo, e quan li praktikas nur (la max multi) de 5 til 6 yari.
Tamen on audacas asertar, ke, por la nekompetenta publiko, Esperanto divenis quaze sinonimo di L I., ke konseque omna partiani di L I. generale esas praktike Esperantisti od adminime Esperantani. — Co esas parte vera, sed on povis dicar exakte la samo pri Volapük ante 20 yari : tante plu juste, ke
