Jump to content

Page:Progreso - 1a yaro.pdf/79

From Wikisource
This page has not been proofread.
65
BIBLIOGRAFIO

granda aro da esperantistoj, ne povas altrudi niajn decidojn al la tuta esperantigota homaro, al la estonta esperantistaro, kies nombro senkompare superos la nian »; de quo on konkludus facile, ke la Deklaro de Boulogne esas vana e neutila, se ne malutila; sed samtempe il proklamas energie « la ĉiama netuŝebleco de la linguo », e mem asertas audace, ke la Esperantistoj devas konservar lia linguo, « eĉ se la registaroj proponos akcepti nian lingvon kondiĉe farotaj reformoj ». Il esas do plu papisto kam la papo ipsa : nam Dro Zamenhof, quale on savas, deklaras nun, ke sola la guvernanti povos reformar Esperanto, kande li adoptos ol oficiale (mem per speciala lego!) Co ne suticas ad la fervoro de So Frenkel : « la propaganda periodo finiĝos ne tiam, kiam la registaroj akceptos oficiale nian lingvon, sed kiam ĝi estos parolata de la tuta inteligentularo en la mondo ». Ca opiniono esas cetere justa, nam la konfido od espero ye la guvernanti esas poke naiva. Sed quale So Frenkel ne komprenas ke, por konquestar la tutmonda inteligentaro (kad ica vorto ne esas sat longa sen ul?), Esperanto devas su adaptar ad lia bezoni o deziri, e purigar su de sa difekti? Sed quon pensas So Nylén pri ca kondiciono, il qua tante malprizas la inteligentaro?

La quaresma autoro, So Kabanov, de Moskva, esas la sola, qua diskutis fakte la reforma propozi, nome la Etude sur la dérivation di So Couturat e la proyekto di Antido. Sed malfelice il semblas ne konocar la linguo di Ido, e ca fakto ne sole igas sa diskutado min interesanta e kompleta, sed anke quaze lamigas ol, nam il atribuas ad Antido chanji, qui venas de Ido, e qui esas multe plu komprenebla en ol kam en Antido. Il ne vidas, ke la propozi di So Couturat e di Ido formacas quaze sistemi kompleta, ed il diskutas li nur detale, ne konsiderante nek sate prizante la tuto. Exemple, il kredas erore, ke la sutixo -al por adjektivi esas la prepoziciono al (EP.) e ne vidas ke, dum ke ca prepoziciono ne havas formo internaciona (ol esas ad), la sufixo -al esas tute internaciona. Prenante omna sufixo separate, il deklaras ol malnecesa (kad il volus dicar, qua esas la utileso di mal en ca kazo, e per quo malnecesa diferas de nenecesa? same, kad malesti signifikas altro kam neesti?). Sed il ne sufice atencis la derivado nemediata, di qua la reguli dominacas la derivado mediata. Il parolas pri la « fendado », quale se ol povus esar altro, kam la ripeto di la simpla ago fendo; ed il konsideras fendo quale rezultato de la fendado, quo esas tute kontra ad la principi di Esperanto. Il ne komprenis do la utileso di la sufixo -ur, e sa difero de la sufixo -aj, nam il dicas : « laŭ Sro C. imituro aĵo imitanta, imitaĵo aĵo imitata. » No : imituro esas la rezultato di imito,e So K. konfuzigas tute la du idei, dicante, ke « imitaĵo certe signifas la aĵon imitantan, ĉar la aĵo imitata tute ne estas la rezultato de imitado;... aĵo kopiata ne estas la rezultato de kopiado ». Precize pro co on bezonas altra sufixo kam aj por la rezultato di ago, exemple ur (se on trovas nula plu bona).