Germani ed un Hungariano), sed on uzez la sama metaforo kam D.E.F.I. « Senco di rotaco o translaco » ne povas miskomprenesar ed esas tute internaciona expresmaniero.
En la germana Kompleta Gramatiko trovesas yena frazo : ultre ne esas intermixenda kun exter, trans od ecepte. Ke ta indiko ne esas sat klara, me trovis balde. Nam apene ula Germano savis indikar a me la vere existanta difero inter ta quar vorti o nur savis korekte uzar oli. Me provos hike klarigar ta questiono :
trans esas tradukita per « jenseits » e quale exemplo indikesas « ne irez trans la rivero ». Ol havas do nur lokala senco e ne ofte intermixesos kun la altri.
ecepte ausgenommen trovesas en § 78 pri l’adverbi derivata, ube adjuntesas : « On uzez nur rare ta formi e max ofte posible preferez la simpla prepozicioni (pri, exter, e c.) ». Ecepte havas do exakte la sama senco kam exter e restas nur komentenda la difero inter exter ed ultre.
ultre esas tradukita per « ausser, zu… hinzu », quale ex, citesas : « ultre mea patrala linguo me savas la germana ».
exter ausserhalb « anke signifikas imajale ausser ausgenommen », ex. : « exter ica legi ne existas altri ».
La distingo di ta du multe malfaciligesas per la exemplo di exter ne bone selektita. Nam multe plu facila esas distingar la senco di ula vorto en afirmanta propoziciono kam en neganta. Ni prenez do l’exemplo : exter la pronunco di j e qu e l’uzo di l’akuzativo omno esas obligal en nia linguo. To signifikas : omno esas obligal en nia linguo, sed ne la pronunco di j e c. L’exemplo di ultre signifikas : me savas la germana linguo, sed anke mea patrala linguo. Ultre do esas uzenda, kande on indikas la samo pri la dependanto de ol kam pri l’altro mencionata ; exter esas uzenda kande on indikas la kontralo pri sa dependanto kam pri l’altro.
Tale « exter ta exempli (qui esis necesa) altra ne esos necesa ».
La substantivi derivita per ‑ul, ‑aj, ‑il, ‑ey, ‑uy, ‑es origine signifikas kozi od idei di generala senco. Ex. : manj-ajo esas ula kozo, qua povas manjesar, e ne karno o legumo specale ; pregeyo esas ula loko, en qua on pregas, tale D. Kirchen, Betsäle, Sy-
