Linealo [DIR]. Me havis okaziono serchar vorto por ica obyekto ed esis ja adoptinta linealo, kande me renkontris la vorto : D. Rechenschieber, E. slide-rule, F. règle à calcul, I. regolo calcolatore, S. regla de cálculo, R. stshetnaya lineika. Por ta instrumento omna lingui exter D. uzas, quale on vidas, la sama vorto kam por « linealo ». Sed rimarkez ke omna lingui havas por to vorto qua ne kontenas l’ideo di « lineo ». Nur R. uzas « lineika », dum ke D., qua anke posedas nur Lineal, logike evitas ta sensenca uzo per l’uzo di altra ideo t. e. ta di « shovar ». Ni povus same dicar « kalkulshovilo ». Sed ta remedyo, qua produktas vorto komprenebla nur da la D. e. forsan la E., havas senco nur en natural linguo. Ni devas selektar la radiko tale ke ta malfacileso ne genitesas. Nu, reglo [FIS] semblas a me diferar sat multe de regulo per l’acento e ne similesar ol plu, skribante, kam kono, konyo od altri, qui esas mem plu simila. Me propozas do : reglo, kalkulreglo, kurva reglo e. c.
Ortogono. Me esis forcata pensar pri ta vorto samtempe kam pri linealo. « Ortogono, ortogonala » esas tute justa. Sed ta radiko havas plura difekti : 1e Ne esus bona uzar tute nuva expreso, kande E.F.I.S. havas komuna vorto. 2e La propozata vorto kontenas etimologie nur l’ideo di « orta angulo », ed aparte se on uzis ed audis multfoye « ortogonala perpendikla » en abstraktita senco, on neplus pensos facile, ke ta vorto signifikas instrumento (ultre ni havas ja tanta vorti por D. senkrecht, ke me ne opinionas oportuna adjuntar nuva mem tute koincidanta kun un de le ja existanta : orta, perpendikla, ortogonala) ; 3e existas D. Winkel (ne Winkelmass) de 30°, 60°, 120°, ya mem adjustigebla ad omna anguli. Ni esus do forcata adoptar duesma nuva radiko por ta instrumenti. — Altralatere l’internaciona vorto squadro perdis la senco di sa origino en F.I.S., qui uzas ol por la lasta kazi. Pluse, ol esas formo sat komprenebla por omni e sat diferanta de E. e F. square por ne sugestar a li la nejusta ideo di quadrato o placo-gardeno. Adjuntez ke ol havas nur duono di la silabi di ortogono, quo esas certa avantajo en « tante ordinara obyekto ».
Sinso [DEFI]. Certa esas, ke la du radiki « direciono » e « sinso » esas bezonata. Nur la formo di ta lasta semblas a me reala Volapükismo. Se la L. radiko sent‑, sens‑ esas exhaustita per la ja existanta vorti e se « sino » neposibligesas per D. sinus (matematikala), me opinionas ke on ne serchez la remedyo en tale mixita formo, qua ne povas komprenesar da ulu (me facis la provo kun
- ↑ V. Progreso, No 23, p. 643-644.
