Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/122

From Wikisource
This page has been proofread.
92
PROGRESO

multa kompozaji anke en la nuna internaciona senco lerneyo (institucuro) e rezervar lerneyo por « lernoloko ». En D, ni havas tre multa kompozaji kun skolo, exemple : skol-atlaso, ‑inspekto, ‑programo, ‑diserto, ‑akto, ‑festo, ‑ofico, ‑aspiranto, ‑laboro, ‑devo, ‑aresto, ‑leciono, ‑edito, ‑benko, ‑frequento, ‑distrikto, ‑savo, ‑libro, ‑servisto, ‑disiplino, ‑atesto, ‑eduko, ‑exameno, ‑vakanci, ‑mono, ‑konforma [schulgerecht], ‑statuto, ‑gramatiko, ‑yaro, ‑yunaro, ‑bubo, ‑infanto, ‑chambro, ‑klaso, ‑kolegaro, ‑maestro, ‑instrukto, ‑obligo [Schulpflicht], ‑forco [Schulgewalt], ‑sako, ‑posho, ‑konsilo, ‑regularo, ‑afero, ‑navo, ‑horo, ‑sistemo, ‑plako, ‑uniono, ‑reformo, ‑registro, seminaryo­skolo, milital skolo, elemental skolo, meza skolo, realskolo e c. ad infinito. La max multi de ta kompozaji esas quik komprenebla da omna instruktita Germano, se on uzas skolo, sed ne, se on uzas lerneyo.

O. Scheffers.
(Dessau.)
Pri la sufixo ‑eri.

So Kohler, membro di la Delegitaro, direktisto di la nacionala (franca) lerneyo di laktal industrio, aprobas la sufixo ‑eri propozita en No 17 (p. 277). Il rimarkas, ke la sufixo ‑erie havas en F. du senci : 1e loko, 2e industrio : amidonnerie, crèmerie, fromagerie, laiterie e, c. L’unesma senco esas ta di nia sufixo ‑ey : ex, lakt-eyo (od anke : lakt-aj-eyo). La duesma senco povas tradukesar nun nur per : lakt-industrio, lakt-arto, lakto-tekniko. Pro ke la vorti analoga esas sat multa, semblas utila, segun Prof. Kohler, havar specala sufixo, qua esus ‑eri. Forsan on devus uzar ol anke por multa arti, qui havas en F. la sufixo ‑ure : architecture, peinture, sculpture, gravure, e c.

Pri mal‑.

Me nultempe trovis ke mal‑ esas bone selektita, malgre la vorti franca quin on povas alegar por ol (malheureux, e c.), nam unesme la vorto esas nur franca, e duesme ol ne signifikas reale kontrasto aplikenda ad omno. On sentas to en la rimarko ofte facita, ke ta prefixo povas nur uzesar naturale por expresar « mal-bona » kozi, do devas pozesar nur avan vorti signifikanta ulo bona o granda o laudinda : qua audacus formacar maldomajo, malfola, malkoruptar, malkrimino, malshancelar, malstupida, maltedo, e c., quankam ta vorti povas havar logikala senco ? Esus granda avantajo povar uzar mala vice malbona, specale pro la bona kompozaji, quin on povas formacar : mal-odorar (F. puer, E. stink), malhumoro, malpensema, malvolo (E. malevolence), quankam en multa kazi mal‑ e mis‑ expresus preske la sama ideo. Ma me ne povas aprobar des‑ vice Esp. mal‑, pro ke ol tro simi-