Cetere, la konduto di So Peano esas vere stranja. Ni esis invitinta lu, quale autoro di Latino sine flexione, expozar e defensar sua proyekto avan la Komitato di la Delegitaro. Il venis, e deklaris, ke Latino sine flexione esas nule proyekto di linguo, sed nur ensemblo de « teoriala studyi ». La Komitato kredis, ke So Peano renuncis tute e definitive a sua « proyekto », e lor ol adjuntis il a su per voto di sua membri. Tale So Peano partoprenis la labori e diskuti di la Komitato. Il havis plena libereso por expozar sa « teoriala studyi » pri l’internacioneso di la latina radiki[1]. La Komitato diskutis oli, ed oli kontributis determinar sa finala decidi, quin on konocas. Ni havas do la yuro dicar, ke la Komitato examenis e diskutis Latino sine flexione kun sa autoro ipsa, e rejetis ol per sa final decido same kam cetera proyekti diskutita. So Peano ne semblas konciar, ke la rolo di membro di nia Komitato implikas ula devi. Di ta rolo il aceptis nur l’ avantaji. Suficas questionar, kad il ne advokus tre volunte l’autoritato di la Komitato, se olsa decidi esus favoroza a Latino sine flexione !
Nun, So Peano zorge tacas pri la komitato, quan il ipsa partoprenis, ed ignoras olsa decidi. Il deklaras ke Latino sine flexione « havas nek gramatiko, nek vortaro, ne esas en la komerco nek en konkurso » (No 20, p. 510), e tale il pretendas eskapar l’exameno e la judiko di la Komitato. Il oblivyas ke sa « pure teoriala studyi » povas esar ed esis fakte submisata a la diskutado. Omnasupoze, la Latino sine flexione, qua « ne existis » dum la kunsidi di la Komitato, reaparas nun quale vera « proyekto ». E Diskussiones dicas, en quaze komercala riklamo : « Prof. Peano… es introductore de Latino sine flexione, que illo adopta in suo publicationes. Ce novo lingua internationale, facile ad lege pro illos que habe cultura elementare de latino, id es pro toto mundo (!), es solo (!) lingua auxiliare que pote servi pro communicationes internationale ». Ni lasas la publiko judikar la korekteso di tala konduto.
Lasta rimarko. So Peano laute protestis, kande ni dicis, ke sa nuva o renuvigita Akademio facas « tablo vakua » de Idiom Neutral. Or kande ni rimarkas, ke il repozas en diskuto, en 1909, principala questiono solvita da l’ Akademi en 1895 (Resolusion 11, cirkulero 14), So Peano respondas, ke l’Akademio « havas nula dogmato », e ke « sa rezolvi… esas sempre en diskutado ». Ton ni precize dicis. Nu ! se uli deziras linguo, qua havas nula gramatiko, nula vortaro, nula reguli fixa (quin So Peano nomus dogmati), quan singlu devas konstruktar a su ipsa, e di qua la principi esas sempre e senfine en diskutado, ni konsilas a li sequar So Peano e sa Akademio. So Peano mokis nedecante e malspritoze nia Akademio per jokema titolo ; plu polite, e plu juste anke, ni povas karakterizar sa Akademio per la devizo : « A singlu sa linguo ! »[2]
