Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/195

From Wikisource
This page has been proofread.
165
LINGUALA QUESTIONI

la Fundamento, on ne povus uzar ol en sa justa senco ! Tala esas la stupida konsequi di la netu­che­bleso !)

Borilo, drilo, trepano.

Me propozas altra defino di ta du vorti, kam So Wormser (No 26, p. 80). Quo esas borilo ? Esence, l’utensilo qua boras, qua facas truo per pinto, aristi, quaza kultelo (F. mèche, foret). On ne povas objektar, ke borilo povas signifikar irga bor-mashino : nam ni devos necese distinkar borilo e bor-mashino, same kam segilo e seg-mashino, frezilo e frez-mashino, e c. Nun, la borilo esas portata e movata da diversa instrumenti, quin me propozas nomizar drilo (segun F. drille, D. Drillbohrer, E. drill-borer). Exemple : arketo-drilo, spiral (Arkimedal) drilo, manivel-drilo (D. Brustbohrer, E. breast-dril, F. vilebrequin). Rimarkez, quante ta distingo esas necesa : spiral borilo esas tute altra kozo kam spiral drilo : l’unesma sekas la materyo (ligno, metalo) per helicoidal aristo ; la duesma havas formo di skrubo kun tre longa « pazo », e turnesas per skrubino, quan on movas rekte ed alterne segun la longeso. — Fine, me propozas nomizar trepani (segun l’I. uzo) omna instrumenti por borar o perforar, qui nomesas F. tarière.

L. C.
Perforilo, puncilo.

So de Guesnet propozas perforilo por F. emporte-pièce, qua ne esas la samo kam puncilo (F. poinçon), pro ke puncar ne esas necese perforar (ex. on puncas la obyekti ek oro ed arjento). Do perforar esus truifar sen rotaco, e borar esus truifar kun (per) rotaco.

Estribo, bugelo.

So K. Feder propozas estribo por D. Steigbügel, E. stirrup, F. étrier, I. staffa, S. estriba ; e bugelo por la teknikal vorto D. Bügel, E. bow, F. étrier, I. cerniera, manico, S. manija. — On povas questionar, kad ne esas plu simpla, plu sparema, adoptar la sama vorto por la du senci, nam la duesma esas nur metaforal extenso od apliko di l’unesma. Tala metafori esas tre frequa en la tekniko (kapo, kolo, pedo, gambo, shultro, e c.). — Ni memorigas, ke So Wormser propozis bogelo (No 26, p. 71) ; altru propozis stapo.

Fauco, guturo.

Importas distingar ta du vorti, qui du apartenas a la vulgara linguo, e ne povas havar la sama senco [1]. Guturo indikas l’interna kavajo supre en la kolo (ciencale : la faringo, la laringo e la supra ezofago) : ex. on parolas pri soni guturala (ciencale, li esas velala od uvulala). Fauco indikas l’extera ed antala parto di la

  1. To ne esas la kazo ex. di ventro e abdomeno, qui esas preske equivalanta, sed abdomeno esas nur ciencala.