Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/261

From Wikisource
This page has been proofread.
231
LINGUALA QUESTIONI

tas, ante propozar ol od altra. Cetere, ni unesma pekis, propozante ocilar kun ta senco (No 25, p. 34).

Pervinko o vinko ?

Ula Espe­ran­tista ciencisto, quan ni renkontris en Bruxelles, riprochas ad Ido alterar la latina nomi di la speci animala o vejetala, e citis exemple nia pervinko, maljuste substi­tucata ad Esp. vinko, pro ke la latina nomo esas vinca. Ni respondis ad il ke, tute kontre, Esperanto sola alteras la latina vorti, « esperan­tigante » oli ; ni lasas oli netuchata, quale propra nomi o stranjera vorti, e ni admisas en nia linguo nur la vulgara vorti, selektante la max inter­naciona radiko en la moderna lingui. Pro to exemple ni substitucis lampredo [DEFIRS] a petromizo [nur L !], makrelo [DEFR] a skombro [I], e recento kashaloto a makrocefalo, kaprifolyo a lonicero, kaulo a brasiko. To esas la sama kazo pri pervinko : E. perwinkle (anglo-saxona : pervince) ; F. pervenche ; I. pervinca ; S. vinca pervinca ; Port. pervinca. Sed la latina noma ipsa esas, komplete : vinca pervinca ! Kad on povas do hezitar un momento inter la radiko vink, tute nekonocata, e la radiko pervink, komuna ad E. F. I. S. ? Yen bela exemplo di la malforta objekti e kritiki, quin l’Espe­ran­tisti facas a nia linguo. To pruvas nur lia prejudiki por la « kara lingvo » e kontre Ido. Nam li duras dicar sen skrupulo cerbo vice cerebro, e ostocerbo vice medulo !

Esperantulo.

Ni havas sincera rimorsi, quin ni devas konfesar a nia lektanti. Ni ne sat admiris e laudis la eleganta e simpla maniero, per qua Dro Zamenhof expresas la idei maslo e femino. Virbesto e ino ! to esas vere karak­teriziva di la spirito di Esperanto[1]. Unlatere, sufixo divenanta autonoma vorto ; altralatere, kompozajo qua asocias la du idei di bestyo e di viro : on havis ja kavalviro (qua povus signifikar centauro !) ; virbesto esas nur generaligo di ca procedo. Tamen, ol pekas poke kontre l’analogeso ; nam pro quo ne dicar virin-besto por femino ? Vu dicos, ke virino signifikas nur la… femino di viro, o di la homal speco. Certe ! sed lor viro anke signifikas nur la maslo di la homal speco, o di virino. Se ne, la radiko vir havus altra senco en viro, virino kam en virbesto. Nu ! ni volas salvar Esperanto de ta embaraso, e sparar de ol la fatala neceseso… pruntar de Ido la justa vorti (quon ol kustumeskas !)

  1. Germano karak­terizus ol per la vorto duoneso (maniero facar omna kozi duone, sen metodo nek regulo).