Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/280

From Wikisource
This page has been proofread.
250
PROGRESO

The Month, a catholic magazine (London, mayo). — Ido, nuva inter­naciona linguo : on raportas unesme pri la kongreso di l’Espe­ran­tista katoliki (o, plu juste, di la katolika Espe­ran­tisti), e pose pri nia linguo : « Esperanto renkontris recente serioza rivalo, tante plu serioza pro ke, en ula senco, ol esas sa filyo ». On citas l’axiomo Jespersen quale principo di la linguo, la statistiko di la radiki, e du specimena texti en Ido (segun la revuo Études v. No 27, p. 188).

Office Appliances, granda komercala revuo (Chicago, aprilo) publikigis artiklo Nuva komercala linguo. On ne povas konsentar por adoptar un nacionala linguo (D. E. o F.). Do on devas adoptar linguo neutra por la komerco. On citas la cirkulero di So Waltisbühl Ad omna komercisti, on rezumas la gramatiko di Ido, ed on mencionas fine The Inter­nationalist, nia Usonana revuo. Rezume, tre importanta e favoroza artiklo.

Schweiz. Reform­blätter (Bern, aprilo) insertis artiklo da So F. Schnee­berger pri e por Ido, kontenanta specimena texto (La perdita filyo).

Neue Glarner Zeitung (2 aprilo) insertis anekdoto (Il dormas ja) en Ido. Bonega moyeno di propagado, quan nia amiki devas uzar tante plu facile, ke nia ortografio permisas imprimar omnaloke Idala texti.

Gil Blas (Paris, 3 aprilo) publikigis en unesma kolono artiklo da So Ernest-Charles : La espe­ran­tista milito, qua, quankam skeptika, parolas favoroze pri Ido, qua esas « min neperfekta » kam Esp. Il konkluzas por la franca (kompreneble !) pro ke Rivarol demonstris l’univer­saleso di la franca linguo avan la Berlinal akademio… en 1783. Ica artiklo ecitis la furio di la fanatiki.

Gil Blas (6 aprilo) publikigis artiklo da abato Gaffre, qua asertas ke la vera L. I. esas la latina, precipue por la katolika eklezyo, e ke omna sacerdoti devus docar ol a la pueri. Sed il konfesas, ke on devus simpligar ol, reducar ol a « kindeko de reguli e milo de ordinara vorti ». Il ne koncias, ke tale on fabrikus… artificala linguo, min richa e min facila kam Ido. E samtempe il esperas ke per ta moyeno la latina liturgiala texti divenus komprenebla da la populo ! Tala esas la stranja e fatala kontredico di la partiani di la latina.

Gil Blas (Paris, 17 avril) insertis letro da Sinioro Baudrillart, rektoro di la katolika Instituto, qua deklaras texte : « Nek Sinioro la chef­episkopo di Paris nek me esas Espe­ran­tisti : me ne savas un vorto de Esperanto » ; il explikas, ke il simple gastigis la kongreso Espe­ran­tista katolika same kam mult altri, e ke il prezidis ol… pro ke il ne povis agar altre. Ta deklari suficas por nuligar la