nia amiko So Eug. Philippe pri la L.I. Ol rezumas la historyo di l’ideo e l’origino di Esperanto.
Wäinämöinen (mayo) duras insertar Recenso internaciona en Ido di sua propra artikli, da Saarinen. Ta recenso esas tre bone redaktita. Esus dezirinda, ke mult altra revui e jurnali imitez ta exemplo, por igar su acesebla a l’internaciona publiko.
L’Action franciscaine (aprilo, mayo) publikigis recenso di la libro da la 5 profesori : La Langue internationale et la Science. On memorigas, ke Ido esas tote konforma a la deziri di abato Peltier, di qua on explotas senshame la nomo por Esperanto netuchebla.
Vragen en Mededeelingen (Arnhem, 15 aprilo) kontenas artiklo da E. MacPike pri e por Ido, kun specimeno di nia linguo tradukita en E. — La sama numero kontenas angla artiklo da la sama pri E. Halley. Ni memorigas, ke Progresido publikigis la biografio di Halley (februaro).
Les Questions actuelles (Paris, 7 mayo) reproduktis preske integre l’artiklo da So Poulain en Les Études (v. No 27, p. 188).
Esperanto (1 junio) publikigis grandega artiklo : Linguo ciencala helpanta, da la « bona deo di Esperanto » ; ol penas refutar nia kritiki, e pruvar, ke Esp. esas o povas esar linguo ciencala. Sed l’argumenti konsistas nur en enumero di la ciencala verki o verketi ja publikigita en Esp. : to pruvas reale nulo. On penas anke kritikar Ido, ed on vizas ol konstante, sen nomar ol. Ni ne havos la naiveso respondar a ta ataki, unesme, pro ke ni ne konsideras tala maniero di diskutado quale serioza e loyala : cetere, qua valoron, qua forteson povas havar ta obliqua kritiki, en qui on ne mem audacas citar un vorto di la linguo diskutenda ? Duesme, pro ke per tala unlatera diskutado on penas trompar la « populo » ; se on volis diskutar sincere e ciencale, pro quo on rifuzis la diskutado, kande la Delegitaro propozis ol ? Pos du yari e duono di exkomunikado, boikotado e terorigado, on simulas nun ciencala diskuto ! Sed reale la diskuto ne esas libera en Esperantuyo ; e la pruvo esas, ke la Napoleon di Esp. evitas zorge nomar Ido o la Idisti, por ne apertar la pordo a la respondi. Ni ne esos dupi di ta hipokrita taktiko. Ni respondos nur ad un vorto. L’autoro agnoskas, ke multa Esperantisti, trouzante la facileso di vorto-kompozado, fabrikis « vorti komplikita, vera malgranda rebusi, dum ke existis internaciona vorti multe plu klara ». Il konfesas do hike un de la fundamentala difekti di Esp. primitiva. Sed il akuzas ni « serchar habile tala erori en la max malhabila artikli di Scienca Revuo ». To ne esas vera : ni prenas nia specimeni di Esperantulo che la « max bona autori », e precipue che la Maestro ipsa, en la precoza artikli, di qui La Revuo havas la monopolo. Kad nia adverso audacos asertar, ke ta artikli esas « le max malhabila » di La Revuo ?
