re-divenar la L.I., ma la L.I. povos salvar ol e la klasika studii. La stranjera lingui esas sempre plu nesuficanta. Do : linguo artificala ; la Delegitaro, sa programo, sa labori, la decidi di sa komitato ; fondo di l’Uniono ; progresi di Ido. Quo esas e quon valoras Esperanto ? Sa difekti, emendita en Ido. Komparo di la du lingui (texto di Confiteor). « Ido esas, segun mea opiniono, Espo perfektigita, ciencale e praktikale supera… Ido anke lasas la pordo apertita ad omna vera progreso : to esas multo ! » L’autoro expozas senpartie e diskutas l’argumenti « principala » e « faktala », per qui la konservemi penas repulsar la reformo. Li alegas, por defensar Esp., ke ol ne pretendas ad « absurda netuchebleso » : li oblivias la Fundamento e sa prefaco ! La sistemo di la neologismi duktus, segun abato Peltier, a lernar du lingui[1] ! On ne « demolisas » la linguo, kande on rifuzas stonigar ol en konvencional ed arbitriala fixeso. On asertas, ke Espo havas situeso aquirita : l’autoro respondar a ta fanfaronado per la paroli di So René Lemaire en sa broshureto : Ido ou Esperanto. On dicas, ke la plu bona esas malamiko di la bona. Ma kad ica bona esas suficante bona ? On ne povas impozar a la publiko ulo meze bona, kande existas ulo plu bona. — On devos do reformar sen fino ! — No, la principi ipsa di la linguo garantias ad ol kreskanta stabileso ; nula linguo (exemple latino simpligita e modernigita) esus tam facila. La chanji quin Ido povos ankore ricevar esas tote negrava, kompare a la reformo per qua ol separis su de Esp. La sercho di la max bona esas principo di uneso, e la sola admisebla. L’autoro refutas fine l’objekti di la partiani, sive di la franca, sive di la latina, qui asertas, ke ni laboras (koncie o nekoncie) kontre Francio o kontre la katolikismo, e rekomendas a sa lektanti la studio di Ido e l’Uniono Sacerdotal Idista. — Ica artiklo esos editata en aparta broshuro da l’Uniono sacerdotal idista. — Lasta rimarko : So Bricout esis membro di la komitato di la recenta kongreso esperantista katolika. Ni dankas nia konservema samideani pro la bela konquesto quan li facis… por Ido, e ni esperas, ke li facos mult altri tala.
Die Umschau (Frankfurt, 11 junio) insertis artiklo da Dro Kandt, Esperantisto : Volapük, Esperanto oder Ido ? qua respondas a l’artiko da Prof. Lorenz. Ol kontestas l’analogeso di Esp. e Volapük, insistas sur l’originaleso di Esp., di qua Ido esas nur imituro, asertas, ke Esp. admisas la posibleso di reformi, ke la komparenda texti, intence preparita da ni, pruvas nulo, e ke on
- ↑ Exemplo di la konsequi di la devizo : « nultempe chanjar, nur adjuntar » : lexiko recenta kontenas du radiki (adult, adulter) por un sama ideo, e du senci por un sama vorto : nam adultulo signifikas kune adulto e adulteranto !
