Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/71

From Wikisource
This page has been proofread.
41
LINGUALA QUESTIONI

sive quale questiono, sive quale impero, ed eventas, ke pro ne­percep­tebla nuanco di tono on intermixas ta du senci[1].

Repliko. — Me konsideras kad quale ligilo di la du pre­pozi­cioni, ne quale parto di la subordinita pre­pozi­ciono, analoge a ke, quan on ne konservas en ne­depen­danta pre­pozi­cioni.

Segun quante.

On questionas ni kelkafoye, quale on devas tradukar D. insofern… als… ; E. as far as, in so far as ; F. en tant que, pour autant que, dans la mesure où. La traduko logikal ed exakta esas : segun quante. Segun ke signifikas simple : D. (je) nachdem, E. according to, F. selon que ; por expresar pluse l’ideo di quanteso, suficas dicar : segun quante (t. e. segun la quanto en qua…). On povus anke dicar : proporcione ke… (segun la proporciono en qua…), sed ta maniero esus plu mate­mati­katra, ed ofte tro preciza. Ol tradukus bone la F. au fur et à mesure que… Kompreneble, kande F. en tant que signifikas nur : en qualité de, ol devas tradukesar simple per : quale. Ex. : Ni diskutas hike la cetera artificala lingui nur segun quante li povas kontributar a la perfektigo di la nia. — Sed : Quale prezidanto, me interdiktas a vu la parolo (F. en tant que président…).

Chera, chipa.

Ja multa samideani kritikis. la duopla senco di nia adjektivo kara (quan on amas, e qua havas granda preco, qua kustas multo). La sola motivo (od exkuzo) por ta dusenceso esas, ke ol existas en multa natural lingui (D. teuer, E. dear, F. cher, I. S. caro, e. c.) Sed to esas forsan nesuficanta motivo, precipue se ta dusenceso aparas jenanta o trublanta en kelka kazi. On propozis vicigar kara, en la duesma senco, da chera. Pri la vorto malkara (en la sama senco), on judikas ol praktike malkomoda, ne nur pro ke ol semblas tro longa (por vorto tante ofte uzata), sed anke pro ke ol esas erorigiva, se on ne audas la mal‑ (exemple telefone). On propozas vice ol chipa (E. cheap, pronuncata tship), qua ne riskus inter­mixesar kun chera, pro la difero per vokalo e per konsonanto.

  1. La formo F. est-ce que ne esas ecepta, sed, tute kontre, divenas sempre plu frequa. On dicas plu volunte : Est-ce que vous venez ? kam : Venez-vous ? e precipue : Est-ce que c’est lui ? (stranja pleonasmo, de logikal vidpunto) kam : Est-ce lui ? La formulo est-ce que tendencas vicar en F. la inversigo, quale signo di questiono, probable pro ke ol esas plu klara e min ambigua. Cetere, to esas konforma a generala tendenco di omna lingui. « Semblis plu komoda havar vorto qua, pozita ye komenco di la frazo, anuncas questiono. Pro ke ta vorto ne existis, on kreis ol kombinante du o tri. Tale on havis en G. μῶν (vice μή οὖν), en L. nonne, en F. est-ce que, n’est-ce pas. » (M. Bréal, Essai de sémantique, p. 25),