Louis XIV, Ludwig[1]. Cetere, Louis e Ludovic, exemple, esas du diversa prenomi en F. Se on tradukus li du per Ludoviko, stranjero esus duktata, supozite, a parolar pri Louis Halévy (vice Ludovic H.), quo esus ridinda, e preske nekomprenebla. Tamen, on devos facar ecepto por l’antiqua nomi, e por la nomi di historyal personi, qui esas quaze internaciona, ex. Karolo granda.
Pri la geografiala nomi, la generala regulo esas ta di la propra nomi. Nur por la nomi di landi, qui uzesas internacione e devas esar internacione komprenebla e pronuncebla, on adoptis internaciona formi (max simila posible a la nacionala). On ne esos obligata examenar e « tradukar » la 200.000 nomi ! La listo di nia vortolibri (eventuale korektigata e kompletigata) devas konsidesar quale exhaustanta, t. e. omna altra nomi esas konforma a lia nacional o lokal formo.
Esas necesa uniformigar l’ uzado di la citohoketi en la L. I., nam altre ol povas jenar multe e mem erorigar la lektanti. La max multi uzas oli korekte, skribante, exemple : « texto ». Sed altri pozas oli tute inverse, ex. : » texto «, ed altri pozas oli tale : » texto ». Esas evidenta, ke nur l’ unesma maniero esas bona, en qua la hoketi turnas sua konkaveso ad la texto citata, e quaze inkluzas olu. Komparez kun la parentezi : on skribas sempre : (texto), e ne )texto(, ed ankore min : )texto).
Okazione, ni memorigas ed insiste repetas[2], ke on ne devas uzar la streko (—) vice la parentezi : unesme, pro ke ol indikas, ne la « parentezo », sed la chanjo di parolanto o di temo ; duesme, pro ke ol nule indikas la komenco nek la fino di la « parentezo » ; ol esas do min klara, e riskas konfuzigar ed erorigar la lektanto, se plura parentezi sucedas. Ni konsilas ad omna redaktisti aplikar ta reguli, por sekurigar l’internaciona interkompreno, qua esas ya a skopo di la L. I.
1e ‑en. La § 112 di la Gram. kompl. ne semblas permisar : ora vazo. Ora vazo vazo, qua esas oro, ne : qua esas ek oro, di qua la materyo esas oro.
2e ‑ish. Segun § 133, ‑al relativa a, apartenanta a, konvenanta a, dependanta de.... On ne povas tradukar tale : suisala fromajo, franciala vini. E suisana fromajo fromajo, qua esas Suisano ! Nam ‑an indikas sempre homo (§ 122).
- ↑ Rimarkez un praktikal detrimento di ta uzado : same kam Franco astonesas, kande lu lektas Aachen vice « sua » Aix-la-Chapelle, o Köln vice Cologne, lu ne povas komprenar, ke la komenca litero di « Guillaume » esas W, o di « Humbert » esas U ! La vera internacioneso di la propra nomi konsistas en lia severa ed exakta nacionaleso.
- ↑ V. Progreso, II, p. 172 (No 15).
- ↑ Respondo a Progreso, II, p. 737 (No 24).
