- 91
—Adon ti pirak a in-intekdo a maigatang kadagiti masapsapol,—kinuna a sitatangsit ni Ekselensia, a kasna kinayat a inbaga—jAd-ado payen ti inaramidko ngem ti annong ko!
—Ngem gapo ta awan met balay a maitutop, dagiti araruaten a gatangen madadaelda. . .
—Saan a mabalin nga aggigiddan amin nga aramiden, —kinuna a simamaga ni Ekselensia;—dagiti mangisursuro di toy, dakes ti aramid da nga agdawat iti nasayaat a pagyanan, idinto ta dagiti mangisursuro sadi Espania addada a matmatay iti bisin. Napalalo a kinajambog ti kalikagom a nasaysayaat ditoy ngem sadi Espania!
—Pilibusterismo. . .
—¡Umuna pay ti Espania, ti daga a nakayanakan! Umuna unay, datayo, kakastila tayo!—innayon ni Ben-Zayb, a matana ti simmilap iti ayat na iti ili na ket limmabbaga pay bassit idi nakitana a maymaysa.
—Manipod ita,—intuloy ti Jeneral,—amin dagiti umasog, maikkatda.
—No ti gakat ko maannugutan kuma,—pinadpadas a ki nuna ni don Custodio, a kas no ti bagi na met laeng ti kasasao na.
—¡Maipanggep kadagiti balbalay a pagadalan?
—Nalaka, nadaras ket nainot, a kas kadagiti amin a gakgakat ko, anak ti nabayag a padas ken pannakaam-ammok iti daytoy a ili. Dagiti il-ili addanto pagadaln da nga awan ket ti mabusbos ti Turay a uray la no maysa a kuarta.
—Maawatakon, —kinuna ti sekretario, a kasla agsasadot, —piliten dagiti il-ili nga isuda ti agaramid.
Nagkatawada amin.
—Saan, apo, saan, apo,—inpukkaw ni don Custodio a napabainan ket limmabbaga pay;—dagiti balbalay addadan a napatakder ket isuna la nga urayenda nga inda maaramat. Nasalun-atda, nasayaatda, nalawada...
Dagiti praile nagkikinnitada a nadanagan bassit. Igakat sa ket ni don Custodio a pagbalinen a pagadalan dagiti simsimbaan ken konkonbento wenno balbalay dagiti kukura?
—Kitaentay man!—kinuna ti Jeneral a nagmurareg.
—Jeneral, nalaka unay,—insungbat ni don Custodio nga inlintegna ti bagi na ket pinagbangagna ti timek na, kas kadawyan; — dagiti pagad-adalan sada la aglukat no lawlawasna, ket dagiti palpallutan no aldaw ti ngilin. . . Pagbalinen a pagadalan dagiti palpallutan, uray ka dagiti laeng lawlawasna.
