194
—Wen, apo.
—!Ala!. . . !agsaganakayo a!
Nagulimek daydi timek ket, kalpasan ti mano a darikmat, nagna daydi lugan. Ni Kamaronkosido, nupay kasano ti saan na a panangikankano iti uray ania, saan na a nabalin a di naidayamudom:
—Adda aramiden da gayam. . . !Annadan dagiti bulbulsa!
Ket gapo ta nadlawna nga awan met nagyan kadagiti bulbulsa na, intal-una man ti abaga nan. d Ania kenkuana uray man malbo ti langit?
Ket intuluyna ti nagpagnapagna. Idi lumabas iti sangwanan ti dua a tao nga agsasao, nangngegna ti sao daydi maysa, nga adda kuentas ken eskapulario iti tengnged na, a sao ti tagalog:
—Adadda ti mabalinan dagiti praile ngem ti Jeneral, ania kan; toy iso ti tumalaw ket dagiti praile agbatida. No sayaatentay la ket nga aramiden, bumaknangtayto. !Ti pagilasinan, maysa nga uni ti paltog!
—!Rumaba, rumaba!—indayamudom ni Kamaronkosi do, a winagwagna dagiti ramramay na;—sadiay, ti Jeneral: ket ditoy, ni Padre Salvi. . . !Asi pay ti Hi!. . . Ngem cjania ti bibiangko?
Ket intuluyna ti nagpaliiw a intal-una ti abaga na ket giniddanna ti timmupra, dua a gargaraw dagitoy a kenkuana isuda ti pakakitaan iti awan a panangikankano na iti uray ania man. . .
Idi madama dagitoy a maar-aramid, dagiti luglugan agdadatengda a kasta unay patarayda, agsardengda iti sango ti ruangan a pangibatianda kadagiti nangangato a tattao. Da giti babbai, nupay apagapaman la ti lamiis, nagikapetda ka dagiti napateg a chai, paniolon a seda ken sabali pay a kita ti kagay; dagiti lallaki, adda gaban dagiti nagprak ken nagkorbata iti puraw; dagiti dadduma inpasakayda ti gaban da iti takiag da ket ipakpakitada dagiti nataraki nga aporro da a seda.
Iti gunglo dagiti agpalpalabas iso ti yan ni Tadeo, daydi agad-adal nga agsakit no isuna nga umulog ta mangisuro, kinuyugna ti kailian na, daydi sangsangpet a nakitatayon a nagsagaba iti kinadakes ti panangbalikas na iti annuruten ni Descartes. Daydi sangsangpet awan la ti dina amaden ken saludsuden, ket ni Tadeo, iti kasdi a kinaang-ang ken kinakurang ti padas ti kailian na, naginlalaing metten a ti la inna sinasao nga inuulbod. Tunggal kastila a manglu-
