Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/223

From Wikisource
This page has been validated.


209
TI BUYAEN

nakiasawa na iti daydi bumaro inton matay ni don Tiburcio. !Ni Juanito ammuna ti sao ti pranses ket ni De Espadania saan! Ket inrugina a kinaltikaltitanen. Ngem ni Juanito saan na a nadlaw daydi a panagbalbaliw, a ta sipapasnek a mangpalpaliiw iti maysa nga agtagtagilako a katalan a nakiabay iti konsul ti Suiza: ni Juanito, ta nangngegna ida a dua nga agsasao iti sao ti pranses, sipsiputanna dagiti ruprupa da ket iso ti pamatangan na iti inna salawasawen.

Nagsasaganad dagiti naipabpabuya, aduda dagiti nasukatsukat a rimrimuar, bulbullagaw kada nakakatkatawa, kas ti bailli ken ni Grenicheux, natakneng ken naayat a kas ti Marques, ken ni Germaine; dagiti agbuybuya kinatawaanda iti kasta unay ti timam ni Gaspard a nairanta ken takrot a Grenicheux ket ti nadeggang a Bailli ti nagdissuanna, kasta met a kinatawaanda ti peluka ni daytoy a pimpimlatok, ti kibor ken ti riri idi nagtinnag ti telon.

—?Ket ti kankan?—sinaludsod ni Tadeo.

Ngem ti telon naigiddato a naingato ket naipabuya ti paglakuan kadagiti tagtagabo, nga adda tallo a tedteddekna a naputiputan kadagiti parparaypay a nakaikabilan da­ giti pakpakdaar a servantes, cochers ken domestiques. Ni Juanito saanna a pinakawan daydi a kanito ket iti napigsa a timek tapno mangngeg ni Paulita, ket mapnekanna ti adda nga ammo na, kinunana ken dunia Victorina.

Servantes kayatna a sawen, sirvientes, babaunen; do­mestiques dagiti napaaino. . .

—?Ket ania ti paggidiatan dagiti servantes ken dagiti domestiques?—sinaludsod ni Paulita.

Ni Juanito saan a nagamanga.

Domestiques isuda dagiti napaamon; dikay napaliiw a dagiti dadduma kas da pay la aggargaraw nga atap? Isuda dagita dagiti servantes.

—jPudno!—innayon ni dunia Victorina;—dagitay dad­ duma, dakes unay dagiti gargaraw da. . . ket siak, a inpapanko a sadi Europa nalinis da amin ket. . . ngem, gapo ta sadi Pransia ti pakaaramidan na. . . !makitakon!

—!Sst, sst!

Ngem ti nagdanaganen ni Juanito iso idi dimteng ti kanito ti panaglako ket naikkat dagiti naikabil a bangba­ ngen, dagiti babaunen a maupaan napanda iti abay ti pakdaar a mangipatuldo iti pagyanan da. Dagiti babaunen, maysa a sangapulo wenno sangapulo ket dua a nagubsang ti panagruprupa da, nakaaruatda iti librea ket nagiggemda iti