212
—Ket, nupay kasta, nakitak itay malem a nakisarsarita ken Mr. Jouyl—kinuna ti maysa.
—Ket inikkanna iti ukkor (koliar) ti maysa kadagiti aktris. . .
—?Asino kadakuada?—sinaludsod dagiti sumagmamano a babbai a naunton.
—!Daytay kapintasan ka dakuada amin, daytay sipsiputan ti Kapitan Jeneral!
Nagkikinnitada iti adda kayat na a sawen, nagkikinniddayda, adda immasog a nangipakita iti duadua na, adda nangipadlaw iti yaannamong na, aduda dagiti naibbatan a sasao a guped-guped.
—Tultuladenna ni Montekristo,—kinuna ti maysa a babai a mangipaspasindayag iti kinalaing na nga agbasa.
—Wenno Proveedor de la Real Casa!—innayon daydi agar-arem, a pagimunannan ni Simoun.
Iti palko dagiti agad-adal nagbatida da Pekson, Sando val ken Isagani. Ni Tadeo napanna sinarsaritaan ni don Custodio nga inbagabaga dagiti gakgakat na a kaay-ayuna unay, ket ni Makaraig napan nakisarita ken Pepay.
—Awan, kas nasaok kadakayon, gayyem Isagani,—kun kuna ni Sandoval nga aggarawgaraw ket pagbalbalinenna a naimas unay ti timek na, tapno dagiti babbalasang iti dumna a palko, nga annak daydi baknang a nakautang ken Tadeo, inda mangngegan:—awan, ti sao ti pranses awanan iti nabaknang nga aweng ken iti naruay ken nasayaat unay a panagguurnos ti sao ti kastila. Diak maisip, diak mautob, diak magaw-at a panunuten no kasano da dagiti bumibitla a pran ses ket pagduaduaak no addada timmauden wenno addanto tumaod a pudpudno a bumibitla. Ta saantay a pagpadaen ti sao a bumibitla ken ti sao a mannanao wenno tarabitab. Mannanao wenno tarabitab mabalin nga addada kadagiti amin a il-ili, kadagiti amin a yuyyuyeng ti lubong a yan ti tao, iti yan dagiti nalamiis ken namaga nga ingles, wenno iti yan dagiti nabiag ken managririkna a pranses.
Ket inna insaruno nga inbagabaga iti kasta unay nagtaraki, amin dagiti il-ili ken dagiti nakasaysayaat a kabkababalin da. Ni Isagani tumangedtanged, njgem laglagipenna ni Paulita, iso a natakuatanna a kumitkita kenkuana iti ikikita nga agsao ket ado ti kayat na nga ibaga. Ni Isagani kinayatna a linawlawagan ti ibaga dagidi a matmata; !isuda man ket di ti pudno a nalaing nga agsao ket saan da a tara bitab!