Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/312

From Wikisource
This page has been validated.
XXXIII


MAUDI A KALINTEGAN


Kamaudiananna, dimteng ti aldaw.

Ni Simoun, nanipod iti bigat, saan a pimmanaw iti balay na, ta inna inur-urnos dagiti ig-igam ken al-alajas na. Daydi nakaskasdaaw a gameng na nalpas a naidulinen iti dakkel a maleta a paslep a nabungon iti napuskol a lupot. Adda pay la nabati a sumagmamano nga estuche a yan dagiti brasalete, as-aspili, awan duadua, isuda ti urayenna nga isagot. Makikuyugen a pumanaw iti Kapitan Jeneral iso a dina kinayaten a inyalud-od ti panagturay na, ta kabutengna ti makuna da­ giti tattao. Dagiti dakes ti panagpanpanunot da ipaspasarakda nga ibagbaga a ni Simoun dina maitured ti agbati a maymaysa, ta gapo ta awan ti sanggir nan, dina kayat a inda balsen dagiti nagado a napespespes ken naparparigat, ket nangruna man la ngaruden, ta ti Jeneral a sumukat, masasao a pagulidanan iti kinalinteg, ket adda labit na nga innanto paisubli amin a inal-ala na. Dagiti met indio a managabusion, ipagarupda a ni Simoun, iso ti sairo, a madi a sumina iti dayaw na. Dagiti dakes ti panagipagpagarop da kumidkiddayda iti nakaaatap ket kunada:

—No naikisapda ti minuyunganen, dagiti duddudon inda man iti sabali a disson.

Manmano da laeng, bassit da unay, dagiti umisem ken awan sao da.

Iti malem, ni Simoun inbilinna iti ubing na a no adda mapan a bumaro nga agnagan iti Basilio, dagusenna a pastreken. Sa simbrek iti siled na ket kasla sipapanunot iti nauneg. Nanipod idi nagsakit, ti rupa ti joyero adadda a timmangken ken limmiday, immuneg unay ti kuribetbet iti nagbaetan da­ giti kidkiday na. Kasla kimmubbo bassit, ti ulo na saan a nalintegen, agdumugen. Napalalo a panangip'asnek na iti panagpanpanunot na, ta saan na a nangngeg a tuktuktukenda ti ruangan. Inulitda ti immayab. Ni Simoun nagkintayeg:

—Dumanunkayo! —kinunana.

Ni Basilio iso daydi, ngem quantum mutatus! (ania a panagbaliwen!) No dakkel ti nagbaliwan ni Simoun iti bayat

— 298 —