324
Tl PlI.IBUSTERISMO
ti gubat dPagsawenna ti pangulo dagiti agar-arang iti nabiag unay? JPagsawenna met daydi praile iti maysa a sao a nalais? Amin dagidi pangpangngarigan kada pangipadpadaan a inurnusna a naipaay iti Kapitan Jeneral, ken Padre Irene ken Padre Salvi, kas da la sinuksukog a mabalin a ipakat iti daydi praile a nasugatan, ket ti pakasaritaan ti birkog mabalin met a yallatiw iti tumunggal maysa kadagiti tutulisan. Iti yan ti pangiluned na, mabalin pay nga adda inayon, mabalin a isilpo ti relijion, ti pammati, ti ayat ken ti asi iti pada a tao, ti panagpatit ti kampana, ti utang dagiti indio kadagiti praile, mabalin ti agsainnek ken kasla marunaw kadagiti sasao ken dandaniw a tinuladna ken Castelar. Dagiti babbalasang sadi Manila indanto inabasa ket kunadanto: —Ni Ben-Zayb, maingel a kas maysa a leon ket naisnek met a kas maysa a kordero! Idi diinteng iti disso a nakaaramidan ti takaw, napalalo a siddaaw na, ta ti nasugatan saan a sabali no di ni Padre Camorra, a dinusa ti Probinsial na a mapan agyan iti balay a pagraragsakan da, iti igid ti karayan Pasig, gapo kadagiti kinaal-alikuteg na sadi Tiani. Adda bassit a sugat iti imana, maysa a dugol iti ulo na a naalana idi napadata; dagiti nagbirkog, taltallo da ket nakaigamda iti buneng; ti pirak a tinakawda, lima pulo a pisos. —jSaan a mabalin!—kinuna ni Ben-Zayb; dika agsasao . . dika ammo ti ibagbagam! —Ania, diak ammo, puniales! —Dika man agang-ang-ang. . . dagiti nagarang ad-aduda ngata. . . —jNi! ania met ni daytov sumususop-tinta. . . Nagsungbatda a nalaing. Ti nasken ken Ben-Zayb iso ti saan na a panangibbet iti daydi sinuratan na, pagbalinenna a dakkel ti naaramid tapno rumsua a maitutop dagiti sasao na. Ti subang da ginuped ti maysa a tanawtaw. Dagiti birbirkog a natiliw nagpalawagda iti napateg. Maysa kadagiti tattao ni Matanglawin (Kabesang Tales) inayabanna ida a makitipon kadakuada sadi Santa Mesa, ta inda rauten dagiti konkonbento ken dagiti balbalay dagiti babaknang. . . Ipanguluan kan kuma ida ti maysa a kastila, natayag, napugot, puraw ti buok na, iso a nagkuna a daydi nga aramid, bilin ti Jeneral, iso a gayyem na unay; naipatalged pay kadakuada a dagiti artiliero ken dagiti dadduma a reiimiento tumipundanto kadakuada, iso a saan da a rebbeng ti agbuteng. Da giti tutulisan indanto kan mapakawan ket ti apagkatlo ti
